Odpowiedź na interpelację nr 37510
w sprawie filialnych szkół podstawowych
Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Dariusz Piontkowski
Warszawa, 19-12-2022
Szanowna Pani Marszałek,
składam na Pani ręce odpowiedź na interpelację nr 37510 Poseł Małgorzaty Chmiel w sprawie filialnych szkół podstawowych.
Szanowna Pani Poseł,
uprzejmie informuję, że Ministerstwo Edukacji i Nauki nie planuje obecnie zmiany przepisów art. 95 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe[1] stanowiących o możliwości tworzenia szkół podstawowych filialnych obejmujących strukturą organizacyjną klasy I-III albo klasy I-IV.
Zgodnie z przepisami art. 95 ust. 3 ww. ustawy szkoły podstawowe filialne mogą być tworzone w przypadkach uzasadnionych miejscowymi warunkami. Określenie "miejscowymi warunkami" należy rozumieć jako warunki demograficzne i organizacyjne. Rozwiązanie to gwarantuje młodszym uczniom naukę w szkole blisko miejsca zamieszkania oraz zapewnia uczniom szkoły filialnej ciągłość realizacji obowiązku szkolnego w szkole macierzystej. Zarówno tworzenie szkół podstawowych filialnych o strukturze klas I-III jak również tworzenie szkół podstawowych filialnych o strukturze klas I-IV stanowi alternatywę dla organów prowadzących szkoły podstawowe, które ze względu na warunki miejscowe (np. lokalowe) nie mogą zapewnić właściwych warunków nauki wszystkim uczniom danej szkoły podstawowej. Natomiast przesłanką uzasadniającą wskazanie w omawianej regulacji także klasy IV jest stworzenie uczniom możliwości przedłużenia o jeden rok szkolny pobytu w szkole filialnej, co ma zapewnić tym uczniom warunki łagodnego przejścia do szkoły macierzystej i ułatwić adaptację w nowym środowisku szkolnym. Nakładanie na uczniów szkoły podstawowej filialnej dodatkowego obciążenia psychicznego i emocjonalnego związanego ze zmianą środowiska rówieśniczego, przy jednoczesnej zmianie systemu nauczania (przedmiotowe zamiast zintegrowane) może mieć negatywny wpływ na wyniki kształcenia. Dlatego bezsprzecznie najlepszym rozwiązaniem organizacyjnym jest tworzenie szkół podstawowych filialnych o strukturze klas I-III, gdyż obejmują one tylko I etap edukacyjny, tj. nauczanie zintegrowane. Ponadto, wydłużanie pobytu uczniów w filii szkoły podstawowej o każdy kolejny rok szkolny wiąże się z trudniejszą adaptacją uczniów w szkole macierzystej. Potwierdzeniem powyższego są dane przedstawione w załączonej poniżej tabeli, zgodnie z którymi w skali kraju funkcjonuje zaledwie 61 szkół podstawowych filialnych, do których uczęszczają uczniowie uczący się w zakresie II etapu edukacyjnego.
Wg stanu na 30.09.2022 r. w bazie danych SIO w Rejestrze Szkół i Placówek Oświatowych wykazano 224 filie szkół podstawowych. Struktura filii szkół podstawowych ze względu etap edukacyjny jest następująca:
| Rodzaj filii szkoły podstawowej
(ze względu na etap edukacyjny) |
Liczba szkół |
Liczba samorządów
(organów rejestrujących)*) |
|
1. Szkoły podstawowe filialne, które nie wykazały
uczniów na II etapie edukacyjnym
|
163 |
128 |
|
2. Szkoły podstawowe filialne, które wykazały
uczniów na II etapie edukacyjnym
|
61 |
50 |
| Razem |
224 |
178 |
*) te same samorządy mogą rejestrować zarówno szkoły z I i II etapem edukacyjnym. Stąd unikatowa liczba samorządów rejestrujących szkoły filialne wynosi 172 (tj. 6 samorządów wykazało szkoły podstawowe filialne opisane w pkt 1 i 2 tabeli).
Z poważaniem
Z upoważnienia
Ministra Edukacji i Nauki
Dariusz Piontkowski
Sekretarz Stanu
[1] Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082, ze zm.).