Zapytanie nr 557

do ministra spraw wewnętrznych i administracji

w sprawie zasad noszenia broni przez osoby, które legitymują się pozwoleniem na broń wydanym do celów sportowych

Zgłaszający: Tomasz Głogowski

Data wpływu: 20-05-2024

Szanowny Panie Ministrze,

ze statystyk wynika, że w ostatnich latach rośnie liczba osób uzyskujących pozwolenie na broń w różnych celach, dlatego niezwykle ważne jest zapewnienie jednolitej interpretacji przepisów regulujących noszenie broni w naszym kraju.

W mediach społecznościowych, na kursach szkoleniowych oraz w uzasadnieniach orzeczeń sądów pojawiają się czasami sprzeczne interpretacje na temat zasad noszenia broni palnej w oparciu o pozwolenie uzyskane do celów sportowych. Wyrażane są czasami, niemające moim zdaniem oparcia w przepisach prawa poglądy, że np. broń posiadaną w oparciu o pozwolenie do celów sportowych można nosić tylko bezpośrednio na strzelnice oraz że do noszenia broni wymagana jest osobna adnotacja w decyzji o pozwoleniu na broń. Stąd wniosek o uzyskanie opinii ministerstwa w tym zakresie.

Problem, moim zdaniem, bierze się z ustalenia wzajemnego stosunku regulacji dotyczących noszenia broni do przepisów wskazujących na cel uzyskania pozwolenia. Nie wydaje się jednak, by z samej nazwy „celu uzyskania“ można było, przy braku innych regulacji w tym zakresie, wyprowadzić wniosek o sposobie noszenia czy miejscu, w które broń można nosić. Gdyby bowiem tak było, broń w celu kolekcjonerskim można by było jedynie „kolekcjonować“, a nie strzelać z niej na strzelnicy, podobnie jak broń „w celach pamiątkowych“, a przecież tak nie jest.

Jak wynika z art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. 1999 nr 53 poz. 549 ze zm. – dalej ustawa), pozwolenie na broń wydaje się w szczególności w celach: ochrony osobistej, ochrony osób i mienia, łowieckich, sportowych, rekonstrukcji historycznych, kolekcjonerskich, pamiątkowych, szkoleniowych. Za ważną przyczynę wydania pozwolenia na broń do celów sportowych uważa się – zgodnie z brzmieniem art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy – udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze strzeleckim, posiadanie kwalifikacji sportowych, o których mowa w art. 10b, oraz licencji właściwego polskiego związku sportowego.

Przyczyna wydania tego rodzaju pozwolenia jednak w żaden sposób w przepisach ustawy nie przekłada się na zasady noszenia broni uzyskanej do tego celu. Co oczywiste, w przepisach wykonawczych różnicuje się jedynie rodzaje broni, które może nabyć osoba posiadająca konkretne pozwolenie.

Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 9 ustawy noszenie broni oznacza każdy sposób przemieszczania załadowanej broni przez osobę posiadającą broń. Norma ta, jak się wydaje, odnosi się do każdego rodzaju broni, skoro wyraźnym celem ustawodawcy było wykluczenie z tego katalogu jedynie broni posiadanej na podstawie pozwolenia do celów kolekcjonerskich lub pamiątkowych, do czego wymagana jest zgoda właściwego organu Policji (ust. 8), oraz że właściwy organ Policji może w pozwoleniu na broń ograniczyć lub wykluczyć możliwość jej noszenia, co potwierdza się w legitymacji posiadacza broni (ust. 7). Ten ostatni fragment przepisu wydaje się jasno wskazywać, że prawo do noszenia broni wynika wprost z uzyskanego pozwolenia i nie wymaga adnotacji w decyzji, chyba że to noszenie jest zabronione przez wyraźny przepis lub wynika z decyzji właściwego organu Policji.

Wykładnię tę wydają się wzmacniać przepisy rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 26 sierpnia 2014 r. (Dz. U. 2014 poz. 224), tj. z dnia 10 lutego 2023 r. (Dz. U. 2023 poz. 364) w sprawie przechowywania, noszenia oraz ewidencjonowania broni i amunicji, którego § 8 stanowi, że broń palną nosi się w kaburach lub futerałach (ust. 1), broń palną przeznaczoną do ochrony osobistej nosi się w sposób jak najmniej widoczny, w kaburze przylegającej do ciała (ust. 2), zaś broń palną nieprzeznaczoną do ochrony osobistej (a więc i do celów sportowych), o ile jest to możliwe, ze względu na jej ilość i wielkość, nosi się w sposób określony w ust. 2 (ust. 3), czyli jak broń przeznaczoną do ochrony osobistej.

Zgodnie zatem z zasadą lege non distinguente, jeżeli przepisy nie rozróżniają zasad noszenia broni, a tym bardziej celu noszenia broni „sportowej“ od np. „broni do ochrony osobistej“, nie można w procesie wykładni prawa dokonywać samodzielnego rozróżnienia.

Mając na względzie powyższe wątpliwości i uwagi, proszę Pana Ministra o udzielenie odpowiedzi na pytania oraz określenie czy zdaniem Pana Ministra te kwestie wymagają doprecyzowania prawnego:

1. Czy osoba posiadająca broń na podstawie pozwolenia do celów sportowych może nosić broń tak jak osoba nosząca broń do celów ochrony osobistej również w sytuacji, gdy nie udaje się na strzelnicę?

2. Czy prawo do noszenia broni wynika z samego prawa posiadania pozwolenia na broń, czy też w decyzji o pozwoleniu na broń prawo takie musi zostać wyraźnie przyznane (poza wprost przyznaną kompetencją w tym zakresie co do broni do celów kolekcjonerskich i pamiątkowych)?