W niedzielę, 12 czerwca, w drugim dniu wizyty w Kanadzie, marszałek Sejmu Elżbieta Witek wzięła udział w 103. pielgrzymce do Cmentarza Hallerczyków w miejscowości Niagara-on-the-Lake. Delegacja, w skład której wchodzą wicemarszałek Senatu Marek Pęk oraz szef Kancelarii Sejmu Agnieszka Kaczmarska, spotkała się także w Polonią w St. Catharines oraz złożyła wieńce i wiązanki przed pomnikiem katyńskim oraz tablicą smoleńską i tablicą sybiraków w Toronto.
Głównym punktem dnia była 103. pielgrzymka do cmentarza w Niagara-on-the-Lake. Spoczywają na nim polscy ochotnicy z Kanady i Stanów Zjednoczonych, szkoleni w latach 1917-1919 w miejscowym obozie Camp Kosciuszko, by dołączyć do armii gen. Józefa Hallera i walczyć o niepodległość Polski oraz w obronie jej granic. Podczas pielgrzymki licznie zgromadzeni przedstawiciele Polonii z Kanady i USA biorą udział w mszy św. i oddają hołd żołnierzom Błękitnej Armii gen. Hallera, którzy w liczbie 20 tysięcy wyruszyli z Kanady, by wziąć udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Pamiętają także o pochowanych na cmentarzu ochotnikach zmarłych w wyniku grypy hiszpanki, którym nie dane było wyruszyć do walki.
– Ten cmentarz to kawałek Polski w Kanadzie – podkreśliła Marszałek Sejmu, zwracając się do uczestników pielgrzymki. Elżbieta Witek podziękowała rządowi Kanady za przekazanie nekropolii w polskie władanie oraz władzom lokalnym za stałą pomoc w przygotowywaniu pielgrzymki. – To dowód niezwykłej sympatii i życzliwości – podkreśliła. Słowa uznania marszałek Sejmu przekazała także Kongresowi Polonii Kanadyjskiej z prezes okręgu Niagara Zofią Soją na czele.
– Wprawdzie minęło sto lat, ale pamiętamy o tych bohaterskich młodych żołnierzach, którzy nawet nie zdążyli pójść na front. Ale to był przede wszystkim wysiłek Polonii kanadyjskiej i amerykańskiej. Zrozumieliście, jak wielkie znaczenie ma to, żeby pójść Ojczyźnie na pomoc, bo trzeba było żołnierzy do tworzącej się armii polskiej we Francji, i wy dokonaliście wtedy czegoś niezwykłego w dziejach Stanów Zjednoczonych i Kanady – stwierdziła Elżbieta Witek, przypominając o 20 tysiącach wyszkolonych w Niagara-on-the-Lake ochotników, którzy wzięli udział w wojnie polsko-bolszewickiej.
Marszałek Sejmu przypomniała o trwającej agresji rosyjskiej na Ukrainę. – Kiedy popatrzymy na historię i zobaczymy, jak wspaniały był sojusz między Polską, Kanadą i Stanami Zjednoczonymi i patrzymy na to, co się dzisiaj dzieje w Europie, tuż za naszą wschodnią granicą, to jestem przekonana, że ten sojusz polsko-amerykańsko-kanadyjski powinien trwać cały czas – podkreśliła. – To nie jest konflikt regionalny, to nie jest wojna Ukrainy. To jest zagrożenie dla bezpieczeństwa całego świata. Dlatego tak ważne jest, byśmy znowu przypomnieli sobie, że warto być razem. Że tylko wtedy, kiedy współdziałamy, współpracujemy ze sobą, kiedy budujemy takie wspaniałe sojusze i przyjaźnie jak ta polsko-kanadyjska, wtedy możemy zwyciężyć – podkreśliła Elżbieta Witek.
– My dokładnie rozumiemy, jakie zagrożenie idzie ze Wschodu. I możemy je zatrzymać tylko razem. Żaden kraj w pojedynkę tego nie zrobi. Dlatego tak bardzo ważna jest współpraca polsko-kanadyjska, zrozumienie, że występujemy w obronie tych samych wartości: wolności, niezależności, własnego państwa, godności ludzkiej, ale także pomocy tym, którzy tej pomocy najbardziej potrzebują – mówiła marszałek Sejmu. Jak zaznaczyła, już od pierwszych dni wojny na Ukrainie nie tylko Polska, ale także Kanada ruszyła z pomocą dla walczącej Ukrainy.
Po uroczystości w Niagara-on-the-Lake marszałek Sejmu udała się na spotkanie z Polonią w Domu Polskim w St. Catharines.
Rano w Toronto członkowie polskiej delegacji złożyli kwiaty i wieńce przed Pomnikiem Katyńskim oraz przed tablicami upamiętniającymi ofiary katastrofy smoleńskiej i sybiraków.
W sobotę, w pierwszym dniu wizyty, marszałek Sejmu wraz z delegacją uczestniczyła w uroczystości wręczenia absolwentom Szkoły Polskiej im. gen. J. Hallera przy Konsulacie Generalnym RP w Toronto świadectw i dyplomów. Z kolei w poniedziałek - w trzecim dniu wizyty - Elżbieta Witek spotka się z gubernator prowincji Ontario Elizabeth Dowdeswell, odwiedzi fabrykę części samolotowych Cyclone Manufacturing, której właścicielem jest Polak Andrzej Sochaj, a następnie uda się do Ottawy.
***
The visit of the Speaker of the Sejm to Canada - day two
On Sunday, 12 June, the second day of her visit to Canada, the Sejm Speaker Elżbieta Witek took part in the 103rd pilgrimage to the Military Cemetery of the soldiers of General Haller's Blue Army in Niagara-on-the-Lake. The delegation, which included the Deputy Speaker of the Senate Marek Pęk and the Head of the Chancellery of the Sejm Agnieszka Kaczmarska, also met with the Polish community in St Catharines and laid wreaths and bunches of flowers at the Katyń Monument, the Smoleńsk Plaque and the Siberian Plaque in Toronto.
The highlight of the day was the 103rd pilgrimage to the cemetery in Niagara-on-the-Lake. It is a resting place for Polish volunteers from Canada and the United States. They were trained at Camp Kosciuszko from 1917- to 1919 to join General Józef Haller's army to fight for Poland's independence and defend its borders. Numerous representatives of the Polish community in Canada and the USA took part in the Holy Mass during the pilgrimage. They paid tribute to the soldiers of General Haller's Blue Army, who left Canada 20,000 strong to participate in the Polish-Soviet War. They also commemorate the volunteers buried in the cemetery who died as a result of the Spanish flu and were not able to go to battle.
"This cemetery is a piece of Poland in Canada," said the Speaker of the Sejm, addressing the participants in the pilgrimage. Elżbieta Witek thanked the Canadian government for transferring the necropolis into Polish ownership and the local authorities for their continued assistance in preparing the pilgrimage. "This is proof of extraordinary sympathy and kindness," she emphasized. The Speaker also expressed her appreciation to the Canadian Polish Congress, headed by Niagara District President Zofia Soja.
"One hundred years have passed, but we remember those heroic young soldiers who did not even have the time to go to the front. Nevertheless, it was above all the efforts of the Polish Canadian and American communities. You understood the importance of coming to the aid of your Homeland because we needed soldiers for the Polish army that was being formed in France, and you did something extraordinary in the history of the United States and Canada," stated Elżbieta Witek, recalling the 20,000 volunteers trained in Niagara-on-the-Lake who took part in the Polish-Bolshevik War.
The Speaker of the Sejm recalled the ongoing Russian aggression against Ukraine. "When we look at history and see how grand the alliance between Poland, Canada and the United States was and realize what is happening today in Europe, just across our eastern border, I am convinced that this Polish-American-Canadian alliance should last all the time," she stressed. "This is not a regional conflict, and this is not Ukraine's war. This is a threat to the security of the entire world. That is why it is so important for us to remind ourselves again that it is worth being together. That only when we work together, when we cooperate, when we build such great alliances and friendships as the Polish-Canadian one, then we can win," underscored Elżbieta Witek.
"We exactly understand what threat comes from the East. And we can only stop it together. No country can do it alone. That is why Polish-Canadian cooperation is so important, understanding that we are defending the same values: freedom, independence, our own country, human dignity, but also helping those who need it most," asserted the Speaker of the Sejm. As she pointed out, from the first days of the war in Ukraine, not only Poland but also Canada rushed to help Ukraine fight.
After the ceremony in Niagara-on-the-Lake, the Speaker of the Sejm met the Polish community at the Polish House in St. Catharines.
In Toronto, in the morning, members of the Polish delegation laid flowers and wreaths at the Katyń Monument and in front of plaques commemorating the victims of the Smolensk catastrophe and the Siberian exiles.
On Saturday, the first day of her visit, the Speaker of the Sejm and her delegation participated in the ceremony of awarding certificates and diplomas to the General Józef Haller Polish School graduates at the Consulate General of the Republic of Poland in Toronto. On Monday, on the third day of her visit, Ms Witek is set to meet with Ontario Governor Elizabeth Dowdeswell and visit Cyclone Manufacturing, an aircraft parts factory owned by Andrzej Sochaj, a Pole, before heading to Ottawa.