Interpelacja nr 11313

do ministra zdrowia

w sprawie obowiązkowej rejestracji żywności bezglutenowej oraz utworzenia jawnego rejestru tej żywności

Zgłaszający: Tomasz Latos

Data wpływu: 20-03-2017

Składam wniosek o wdrożenie procedury obowiązkowej rejestracji żywności bezglutenowej, a w konsekwencji utworzenie jawnego rejestru bezglutenowej żywności prowadzonego przez instytucję pństwową. Taki rejestr byłby rzetelnym źródłem informacji dla ludzi chorych na celiakię, którzy po zmianie przepisów dotyczących bezglutenowej żywności (lipiec 2016 r.) są narażeni na zakup towarów oznaczonych jako bezglutenowe, a niespełniających wyznaczonych norm.

W ostatnim czasie lekarze gastroenterolodzy alarmują, iż u chorych na celiakię, którzy rygorystycznie przestrzegają diety, widać obecność przeciwciał sugerujących zgoła co innego. Nie jest to jednakże konsekwencja błędów żywieniowych popełnianych przez pacjentów, lecz wynik spożywania produktów, w których zawartość glutenu przekracza obowiązujące normy.

Sytuacja ta wymaga niezwłocznej interwencji.

Zgodnie z wcześniej obowiazującymi przepisami (rozporządzenie Komisji Wspólnot Europejskich nr 41/2009 z dnia 20 stycznia 2009 r.) większa część żywności bezglutenowej zaliczana była do środków specjalnego przeznaczenia żywienia, a producent/dystrybutor żywności miał obowiązek zgłaszania tejże do GIS. Zgłoszenie wiązało się z koniecznością przedstawienia badań pod kątem zawartości glutenu. I chociaż nie wszyscy producenci wywiązywali się z tego obowiązku, to jawność rejestru na stronach GIS pozwalała ustalenie jego danych i zmobilizowanie go do przebadania swych produktów.

W przypadku żywności ogólnodostępnej oznaczonej jako bezglutenowa nie było konieczności rejestracji w GIS.

Niestety od pewnego czasu zaczęto masowo wykorzystywać technologiczne właściwości glutenu (doskonale wiąże tłuszcz, jest dobrym nośnikiem aromatu) w wielu innych, spoza grupy produktów zbożowych, artykułach spożywczych (np. wędliny, przetwory owocowe i warzywne). Opisana sytuacja spowodowała, że bardzo wiele produktów, które dotąd nie zawierało glutenu, stało się dla chorych niebezpiecznymi.

Wspomniane wyżej przepisy z lipca 2016 r. (rozporządzenie Wykonawcze Komisji UE nr 828/2014) nie zaliczają jakiejkolwiek grupy żywności bezglutenowej do środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Fakt, że producenci / dystrybutorzy bezglutenowej żywności nie mają obowiązku zgłaszania do GIS nawet bezglutenowych przetworów zbożowych spowodował brak pełnej kontroli nad żywnością oznaczoną jako bezglutenowa, a która dla chorych na celiakię stanowi jedyny lek.

Istnieje nie tylko potrzeba, ale jest też realna szansa rozwiązania poruszonego problemu. Producent / dystrybutor bezglutenowej żywności zgłaszałby swoje wyroby do Ministerstwa Zdrowia. Po zgłoszeniu produkt spełniający normy dla bezglutenowej żywności zostałby wpisany do wykazu produktów bezglutenowych dostępnych na stronach tegoż ministerstwa. Dodatkowo producent / dystrybutor otrzymywałby zgodę na umieszczenie specjalnego znaku (logo) świadczącego, że produkt został zarejestrowany jako bezglutenowy.

W wyniku tych działań chorzy mieliby dwa wiarygodne źródła informacji o bezpiecznych produktach: 1. znak na opakowaniu; 2. dostępny na stronach Ministerstwa Zdrowia rejestr.

W związku z powyższym kieruję do Pana Ministra pytania:

1. Czy istnieje możliwość stworzenia na stronach internetowych Ministerstwa Zdrowia rejestru produktów bezglutenowych spełniających wyznaczone normy?

2. Jeśli tak, to w jakim czasie ów rejestr mógłby powstać?

3. Czy Ministerstwo Zdrowia wyraziłoby zgodę na umieszczanie na produktach spełniających normy dla bezglutenowej żywności specjalnego, zatwierdzonego przez ministerstwo, znaku?

Z poważaniem,

Tomasz Latos