Komisja Spraw Zagranicznych, obradująca pod przewodnictwem posłów: Roberta Tyszkiewicza (PO), przewodniczącego Komisji, oraz Marka Krząkały (PO), zastępcy przewodniczącego Komisji, zrealizowała następujący porządek obrad:
– rozpatrzenie zawiadomienia Prezesa Rady Ministrów o zamiarze przedłożenia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażonej w ustawie:
– Umowy między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o eksporcie szczególnych świadczeń dla osób uprawnionych, które zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podpisanej w Warszawie dnia 5 grudnia 2014 r. (druk nr 3186);
– Poprawek do załączników A, B i C do Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych, sporządzonej w Sztokholmie dnia 22 maja 2001 r., przyjętych w Genewie w dniach 4–8 maja 2009 r. oraz 25–29 kwietnia 2011 r. (druk nr 3212);
– zaopiniowanie kandydata na stanowisko ambasadora RP pana Andrzeja Dychy.
W posiedzeniu udział wzięli: Artur Nowak-Far podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych wraz ze współpracownikami oraz Marek Bucior podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej wraz ze współpracownikami.
W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Łukasz Andrzejczyk, Piotr Babiński i Artur Kucharski – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych; Przemysław Sadłoń – legislator z Biura Legislacyjnego.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Dzień dobry. Otwieram posiedzenie Komisji. Witam panie posłanki i panów posłów. Witam pana ministra Artura Nowaka-Fara, podsekretarza stanu w ministerstwie Spraw Zagranicznych. Witam kandydata na stanowisko ambasadora pana Andrzeja Dychę. Witam serdecznie pana ministra Marka Buciora.
Doręczony państwu porządek obrad obejmuje w pkt 1 rozpatrzenie zawiadomienia prezesa Rady Ministrów o zamiarze przedłożenia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażonej w ustawie: Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o eksporcie szczególnych świadczeń dla osób uprawnionych, które zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podpisanej w Warszawie dnia 5 grudnia 2014 r. (druk nr 3186); Poprawek do załączników A, B i C do Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych, sporządzonej w Sztokholmie dnia 22 maja 2001 r., przyjętych w Genewie w dniach 4–8 maja 2009 r. oraz 25–29 kwietnia 2011 r. (druk nr 3212); w pkt 2– zaopiniowanie kandydata na stanowisko ambasadora RP pana Andrzeja Dychy, zaś w pkt 3 sprawy bieżące.
Czy są uwagi do proponowanego porządku obrad? Nie słyszę uwag, zatem przystępujemy do realizacji pkt 1 porządku dziennego. Marszałek Sejmu na podstawie art. 118 ust. 2 Regulaminu Sejmu skierował w dniu 24 lutego br. zawiadomienie z druku nr 3186 do Komisji Spraw Zagranicznych celem zajęcia stanowisko co do zasadności wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji.
Czy pan minister Artur Nowak-Far chciałby zabrać głos w tej sprawie?
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Artur Nowak-Far:
Pragnę zwrócić uwagę, że postanowienia umowy zawierają odesłanie do przepisów niemieckich regulujących zasady przyznawania świadczeń emerytalno-rentowych i dopuszczają bezpośredni transfer świadczeń przyznanych na podstawie tych przepisów osobom uprawnionym w Polsce. Umowa nie spełnia przesłanek określonych w art. 89 Konstytucji RP. Dlatego ratyfikacja umowy może nastąpić bez zgody wyrażonej w ustawie.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Dziękuję. Czy pan minister Bucior chciałby coś dodać?
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior:
Na wybór tego sposobu procedowania miał wpływ fakt, że umowa dotyczy obywateli polskich w podeszłym wieku, którzy przebywali w gettach. Umowa nie pociąga żadnych kosztów po stronie polskiej. Będą to świadczenia eksportowane z terytorium RFN na terytorium RP. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Czy ze strony państwa posłów są pytania do panów ministrów? Pan przewodniczący Krząkała, bardzo proszę.
Poseł Marek Krząkała (PO):
Jaki będzie dostęp do informacji osób, które będą się ubiegać o te świadczenia? Na ile ZUS jest w stanie im pomóc w tej materii?
Podsekretarz stanu w MPiPS Marek Bucior:
Proszę państwa, ZUS jest w stanie pomóc w sposób pełny, również niemieckie instytucje oraz Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych i organizacje osób zainteresowanych, które były poszkodowane przez III Rzeszę w czasie wojny. Te organizacje zgłaszały potrzebę porozumienie. Prace nad umową trwały krótko. Również proces ratyfikacji zamierzamy przeprowadzić sprawnie. Te osoby są świadome swoich praw. Mówimy o kręgu podmiotowym liczącym nie więcej niż 500 osób. Są to osoby, które w czasie wojny przebywały w getcie, obecnie ponad 80-letnie, 90-letnie.
Umowa przewiduje, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie pomagał tym osobom. Wnioski muszą trafić bezpośrednio do niemieckich instytucji emerytalnych. Jeśli będzie taka wola osoby zamieszkałej w Polsce, wnioski mogą trafiać za pośrednictwem ZUS. Odbyło się już spotkanie ze stroną niemiecką dotyczące współpracy pomiędzy instytucjami wykonującymi umowę. Przygotowujemy kwestionariusze w języku polskim. Spodziewamy się, że proces ratyfikacji nastąpi szybko. Po stronie niemieckiej również jest zaawansowany. W końcu lutego umowa została ratyfikowana przez Bundestag. Obecnie oczekiwana jest ratyfikacja przez Bundesrat. Następnie umowa zostanie przekazana do podpisu przez prezydenta oraz do pani kanclerz.
W Polsce przyjęliśmy tryb uproszczony, żeby nie wydłużać procesu, gdyż osoby, których dotyczy umowa, są wiekowe. Chcemy, żeby umowa jak najszybciej została skierowana do podpisu przez pana prezydenta. Po podpisie pana prezydenta i kontrasygnacie pani premier w szybkim tempie wejdzie w życie. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Dziękuję bardzo.
Stwierdzam, że w terminie wyznaczonym przez marszałka Sejmu, tj. do dnia 9 marca br., nikt z posłów nie zgłosił zastrzeżeń co do trybu ratyfikacji umowy z druku nr 3186. Otrzymali państwo opinię Biura Analiz Sejmowych przygotowaną przez panią dr Agnieszkę Grzelak.
Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi? Nie ma uwag.
Proponuję, aby Komisja przyjęła sprawozdanie o niezgłaszaniu zastrzeżeń. Czy ktoś jest przeciwny takiej konkluzji? Nie ma sprzeciwu, zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie o niezgłaszaniu zastrzeżeń co do zasadności wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji.
Dziękuję panu ministrowi Markowi Buciorowi i towarzyszącym mu współpracownikom.
Przechodzimy do druku nr 3212. Marszałek Sejmu na podstawie art. 118 ust. 2 Regulaminu Sejmu skierował w dniu 24 lutego zawiadomienie z druku nr 3212 do Komisji Spraw Zagranicznych celem zajęcia stanowisko co do zasadności wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji.
Czy pan minister Artur Nowak-Far chciałby zabrać głos?
Podsekretarz stanu w MSZ Artur Nowak-Far:
Dziękuję, panie przewodniczący. Poprawki do załączników A, B, C do Konwencji Sztokholmskiej dotyczą katalogu trwałych zanieczyszczeń organicznych, które muszą być zamieszczone w katalogu substancji objętych zakresem uregulowania Konwencji. Konwencja tworzy ramy prawne nadzoru nad trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi poprzez ograniczenie ich produkcji, eksploatacji, importu i eksportu oraz emisji. Określa procedury rozszerzania listy zabronionych substancji, zgodnie z zasadą ostrożności. Wymaga podjęcia działań, jeśli istnieją uzasadnione argumenty naukowe, by obawiać się zagrożenia dla zdrowia ludzi lub środowiska.
Sama zmiana na liście substancji nie wypełnia przesłanek określonych w art. 89 ust. 1 Konstytucji RP. Stąd wniosek opiewa na ratyfikację bez zgody wyrażonej w ustawie.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Dziękuję bardzo panu ministrowi.
Czy są pytania ze strony państwa posłów? Nie widzę.
Stwierdzam, że w terminie wyznaczonym przez marszałka Sejmu, tj. do dnia 9 marca br. nikt z posłów nie zgłosił zastrzeżeń co do trybu ratyfikacji umowy z druku nr 3212. Otrzymali państwo opinię BAS przygotowaną przez pana dr. Tomasza Jaroszyńskiego.
Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi? Nie ma uwag.
Proponuję, aby Komisja przyjęła sprawozdanie o niezgłaszaniu zastrzeżeń. Czy są głosy sprzeciwu wobec takiej propozycji? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie o niezgłaszaniu zastrzeżeń do druku nr 3212. Bardzo dziękuję.
Przystępujemy do pkt 2 porządku obrad, czyli zaopiniowania kandydata na stanowisko ambasadora RP. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie kandydatury pana Andrzeja Dychy na stanowisko ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego RP w Federalnej Republice Nigerii oraz w krajach dodatkowych akredytacji: Republice Beninu, Republice Ghany, Republice Gwinei Równikowej, Republice Gwinei, Republice Kamerunu, Republice Sierra Leone, Republice Wybrzeża Kości Słoniowej, Republice Liberii oraz Republice Togijskiej.
Lista zaiste imponujące. Bardzo proszę, panie ministrze, o prezentację kandydata.
Podsekretarz stanu w MSZ Artur Nowak-Far:
Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, mam przyjemność przedstawić kandydaturę pana Andrzeja Dychy na stanowisko ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego RP w Federalnej Republice Nigerii oraz we wspomnianych przez pana przewodniczącego krajach dodatkowej akredytacji.
Pan Andrzej Dycha urodził się 27 kwietnia 1978 r. w Berlinku. Ukończył studia z zakresu politologii na Uniwersytecie Szczecińskim. Potem studiował nauki polityczne na Wydziale Prawa Université Montesquieu Bordeaux IV we Francji. Karierę zawodową rozpoczął w Parlamencie Europejskim, poczatkowo jako asystent deputowanego, później na stanowisku doradcy. W latach 2007–2010 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, gdzie odpowiadał za negocjacje dotyczące reformy wspólnej polityki rolnej oraz negocjacje handlowe w obszarze rolnictwa. Następnie był doradcą w gabinecie politycznym komisarza ds. rolnictwa w Komisji Europejskiej oraz społecznym doradcą ministra gospodarki. W grudniu 2011 r. został powołany na stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki. Pełni również funkcję pełnomocnika rządu ds. negocjacji w ramach Światowej Organizacji Handlu oraz krajowego koordynatora współpracy Polski z OECD. W ministerstwie odpowiada za politykę handlową oraz sprawy europejskie. Jest współprzewodniczącym wielu dwustronnych komisji międzynarodowych ds. współpracy gospodarczej z krajami rozwijającymi się. Włada biegle językiem angielskim oraz francuskim.
Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie i panowie posłowie, biorąc pod uwagę predyspozycje kandydata, jego dobre przygotowanie merytoryczne oraz dotychczasowe doświadczenie zawodowe, pragnę go rekomendowac na stanowisko ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego RP w Federalnej Republice Nigerii oraz w krajach dodatkowych akredytacji.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Bardzo dziekuję panu ministrowi za przedstawienie kandydatury. Proszę pana kandydata o przedstawienie koncepcji pracy na placówce.
Kandydat na stanowisko ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego RP w Federalnej Republice Nigerii oraz w krajach dodatkowych akredytacji: Republice Beninu, Republice Ghany, Republice Gwinei Równikowej, Republice Gwinei, Republice Kamerunu, Republice Sierra Leone, Republice Wybrzeża Kości Słoniowej, Republice Liberii oraz Republice Togijskiej Andrzej Dycha:
Dziękuję, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. W przekazanym materiale otrzymaliście państwo szczegółowe informacje dotyczące wymienionych państw akredytacji. Postaram się przedstawić ujecie horyzontalne i sumaryczne dotyczące krajów tego regionu. Stosunki polityczne Polski z państwami Afryki Zachodniej mają tradycyjnie przyjazny charakter. Trzeba dostrzegać duży potencjał Afryki zarówno w wymiarze ekonomicznym, jak i ludzkim. Polska powinna wspierać koncepcję rzeczywistego partnerstwa w relacjach z państwami afrykańskimi. Obecnie i w najbliższej przyszłości można oczekiwać, że relacje Polski z państwami akredytacji będą determinowane zarówno kwestiami ekonomicznymi, jak i lobbingiem na rzecz naszej kandydatury w Radzie Bezpieczeństwa ONZ w latach 2018–2019. W naszych kontaktach warto akcentowac wolę dzielenia się naszą wiedzą z zakresu transformacji gospodarczej, przeprowadzania reform strukturalnych czy budowania społeczeństwa obywatelskiego. Obszar Afryki Zachodniej może stanowić jeden z głównych priorytetow naszej polityki zagranicznej w najbliższych latach. Kraje tego regionu stanowią już obecnie obszar zainteresowania polskich przedsiębiorców oraz wspomagajacych je działań administracji rządowej, w tym w ramach programu Go Africa.
Należy odnotować zrealizowane w latach 2013–2014 wizyty pana premiera Donalda Tuska w Nigerii oraz pierwszej damy Nigerii w Polsce w ubiegłym roku, udział premiera rządu RP w szczycie Unia Europejska – Afryka w Brukseli oraz wizyty podsekretarzy stanu Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Gospodarki w Nigerii w Ghanie.
W ramach działań na forum UE Polska powinna brać czynny udział w kształtowaniu relacji z Afryką Zachodnią, wspierając programy oraz inicjatywy organizacji afrykańskich, dotyczące rozwoju gospodarczo-społecznego oraz stabilizacji sytuacji w tych regionach, które nadal objęte są konfliktami. Omawiając kwestię stabilności regionu, należy wskazać na negatywny wpływ ugrupowań terrorystycznych, szczególnie na północy Nigerii, które rozszerzają swoją działalność na inne państwa – Niger, Czad i Kamerun. Występuje również zjawisko piractwa w Zatoce Gwinejskiej. Niepewność budzą zbliżające się wybory. Największe znaczenie będą miały wybory prezydenckie i parlamentarne w Nigerii, Wybrzeżu Kosci Słoniowej i Gwinei. Brak przejrzystości i ewentualne akty przemocy w tych procesach mogą mieć wysoce niekorzystne skutki, również w wymiarze regionalnym i kontynentalnym. W latach 2016–2017 odbędą się wybory w Ghanie i Liberii.
Należy pamiętać również o negatywnym wpływie epidemii wirusa EBOLA na struktury administracyjne, tkankę społeczną i gospodarkę państw akredytacji. Według szacunków Banku Światowego gospodarcze koszty epidemii w Afryce Zachodniej mogą wynieść nawet 6 mln USD, a gospodarki Gwinei, Liberii i Sierra Leone utracą ok. 800 mln USD. Ich łączny PKB w 2013 r. wyniósł ok. 13 mld USD.
Myślę, że zwiększenie częstotliwości bezpośrednich kontaktów politycznych, ekonomicznych oraz naukowych powinno być fundamentem relacji Polski z tymi państwami w najbliższych latach. Sprzyjać temu powinno szersze otwarcie polskiego rynku edukacyjnego dla studentów i doktorantów z tego regionu. Należy kontynuować współpracę w ramach administracji rządowej w celu jak najszybszego uruchomienia znowelizowanego programu stypendialnego, który byłby skierowany do potencjalnych zainteresowanych w Afryce. Należy kontynuować integrację środowisk absolwentów polskich uczelni w dotychczasowym formacie.
Podsumowując, głównymi celami i zadaniami, które będą stały przed moją misją, będzie intensyfikacja i pogłębianie dialogu politycznego między Polską i krajami akredytacji, wspieranie rozwoju współpracy gospodarczej, rozwój współpracy w dziedzinie nauki i szkolnictwa wyższego oraz kultury i sztuki, kontynuacja działań na rzecz uzyskania poparcia Nigerii i innych krajów regionu dla kandydatury Polski na niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Marek Krząkała (PO):
Bardzo dziękuję. Proszę panie i panów posłów o zadawanie pytań. Poseł John Godson, bardzo proszę.
Poseł John Godson (PSL):
Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Panie ambasadorze, panie ministrze, bardzo się cieszę, że pan otrzymał nominację na stanowisko ambasadora. Mamy wiele wspólnego. Teraz będzie nas łączyć Nigeria.
Kilka lat temu doszło do zamknięcia ambasad RP w Afryce. Pamiętam debatę w Fundacji im. Batorego. Dyskutowałem z ówczesnym ministrem spraw zagranicznych panem ministrem Sikorskim. Dowiedziałem się, że powodem zamykania placówek był brak pieniędzy. Moim zdaniem był to błąd. Obecnie w ambasadzie w Abudży personel konsularny jest nieliczny. Co pan zamierza zrobić w tej sprawie? Czy będzie pan walczył o zwiększenie obsady kadrowej? Placówka obsługuje obszar zaludniony przez 300 mln osób. Sama Nigeria ma ok. 180 mln mieszkańców. Prognozy na najbliższe 30 lat wskazują na wzrost liczby ludności do 400 mln osób. Mówimy o programie Go Africa, o zwiększeniu aktywności gospodarczej w krajach afrykańskich.
Kolejne pytanie dotyczy spraw wizowych. Wiele uczelni zwraca się do mnie z następującym problemem. Jedna z uczelni przyjęła 33 studentów, ale ani jeden z nich nie otrzymał wizy. Trzy dni temu wróciliśmy z misji delegacji parlamentarnej do Ruandy, gdzie promowaliśmy Polskę. Wcześniej zapraszaliśmy naszych partnerów na Europejski Kongres Gospodarczy; 100 przedsiębiorców chciało przyjechać, ale tylko 1 osoba dostała wizę. To jest poważny problem. Jeśli chcemy doprowadzić do zwiększenia obrotów handlowych, do pogłębienia współpracy, to musimy zmienić sposób traktowania obywateli państw afrykańskich. Czasami mam odczucie, że staramy się „być świętsi od papieża”. Powołujemy się na inne kraje strefy Schengen. Jaka będzie pana polityka w sprawie personelu oraz w kwestii wiz? Dziękuję.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Dziękuję bardzo.
Pan przewodniczący Waszczykowski.
Poseł Witold Waszczykowski (PiS):
Dziękuję, panie przewodniczący. Chciałbym zapytać o wizytę premiera Donalda Tuska w 2013 r., w czasie której podpisano porozumienie o dialogu strategicznym. Na czym polega ten dialog? W 2014 r. odbyła się w Polsce wizyta pani minister stanu, która odbyła kurtuazyjną rozmowę z jedną z wiceminister spraw zagranicznych. Potem odbyły się konsultacje na poziomie wiceministrów spraw zagranicznych. Na czym polega ten szumnie zapowiadany dialog strategiczny? Czy ma to przełożenie na interesy gospodarcze? Czy są jakieś polskie inwestycje w Nigerii albo nigeryjskie w Polsce? Jak wzrósł poziom handlu w ciągu ostatnich 2 lat? Jak rezultaty wizyty przekładają się na dialog polityczny i gospodarczy? Dziękuję.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Bardzo proszę, poseł Godson.
Poseł John Godson (PSL):
Wydaje mi się, że prognozy zawarte w materiale formułowane są na podstawie nieaktualnych danych. W 2014 r. było powyżej 500 mld.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Dziękuję bardzo. Pan przewodniczący Iwiński, bardzo proszę.
Poseł Tadeusz Iwiński (SLD):
Dziękuję bardzo. Nawiązując do wypowiedzi posła Godsona, chciałbym zapytać pana ministra o następującą kwestię. w Afryce są 54 państwa. Polska ma tylko 10 placówek – 5 w państwach arabskich Afryki Północnej i 5 na całym obszarze czarnej Afryki. Liczba państw akredytacji placówki w Abudży przewyższa nawet liczbę państw akredytacji placówki w Pretorii. Czy prawdą jest, że planujemy ponownie utworzyć placówkę w Dakarze? Jeśli tak, to które z państw akredytacji ambasady w Abudży przejęłaby placówka w Dakarze? Której placówce podlega Gwinea Bissau?
Kandydatowi chciałbym zadać następujące pytanie. Czy pan zna Afrykę Zachodnią? Czy pan był w którymś z tych państw? Oczywiście doświadczenia zdobyte w Ministerstwie Gospodarki i w Ministerstwie Rolnictwa są cenne. Rolnictwo pozostaje kluczową gałęzią gospodarki. W jaki sposób pan może wykorzystać tę wiedzę?
Nasze obroty handlowe z Nigerią wynoszą nieco powyżej 100 mln USD. Czy będzie pan zwracał uwagę na państwa, z którymi historycznie mieliśmy związki i gdzie przebywa duża liczba absolwentów polskich uczelni? Myślę przede wszystkim o Ghanie i Gwinei oraz o Wybrzeżu Kości Słoniowej, które jest państwem najszybciej rozwijającym się w regionie.
Jakie są relacje Unii Europejskiej z ECOWAS? Nie wiem, na ile jest pan wprowadzony w działalność ECOWAS. Jest to wspaniale funkcjonująca struktura, która ma swój parlament. Nigeria odgrywa w niej kluczową rolę.
Na koniec pytanie do pana ministra. Czy nie było błędem zamknięcie konsulatu w Lagos? Pan ambasador będzie musiał często latać do Lagos. Z Abudży leci się niewiele ponad godzinę, więc nie ma wielkiego problemu. Jednak mam wątpliwości, czy to była dobra decyzja. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Czy są jeszcze pytania ze strony państwa posłów? Nie widzę.
Może pan minister zechciałby w pierwszej kolejności zabrać głos?
Podsekretarz stanu w MSZ Artur Nowak-Far:
Panie przewodniczący, czy mógłbym oddać głos panu dyrektorowi Puchcie?
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Bardzo proszę.
Dyrektor Departamentu Afryki i Bliskiego Wschodu MSZ Piotr Puchta:
Panie przewodniczący, szanowni państwo, co do rozszerzenia naszej obecności w Afryce Subsaharyjskiej, potwierdzam, że zaawansowane są prace nad powrotem naszej obecności w Dakarze. Będzie się to wiązało z przejęciem przez placówkę w Dakarze odpowiedzialności za część państw będących w kompetencji ambasady w Abudży. Planujemy placówkę w Dakarze na takim poziomie, żeby miała charakter regionalny. Będzie kompetentna, jeśli chodzi o utrzymywanie kontaktów z państwami Afryki frankofońskiej w pobliżu Senegalu.
Jedno z pytań dotyczyło etatów. W 2013 r. i 2014 r. zwiększona została liczba etatów w Abudży o etat ds. ekonomicznych i konsularnych oraz o etat ds. konsularnych. Zdajemy sobie sprawę, że przy takiej obsadzie obciążenie naszych wydziałów konsularnych w Afryce Subsaharyjskiej jest bardzo poważne. Staramy się prowadzić rozmowy z partnerami unijnymi, żeby tworzyć tzw. reprezentacje wizowe. Państwo partnerskie przejmuje część kompetencji, jeśli chodzi o ruch wizowy z kraju dodatkowej akredytacji do Polski. To jest rozwiązanie tymczasowe, które wyprzedza nasze zamiary dotyczące zwiększenia obecności polskich służb konsularnych w innych krajach, z których z uwagi na nasze interesy gospodarcze przewidujemy rozwój ruchu osobowego do Polski.
Poseł Tadeusz Iwiński (SLD):
Jeszcze pytanie o Gwineę Bissau. Której placówce podlega?
Dyrektor departamentu MSZ Piotr Puchta:
Na dzień dzisiejszy Gwinea Bisssau jest w kompetencji ambasady w Abudży.
Poseł Tadeusz Iwiński (SLD):
To dlaczego to państwo nie jest wymienione wśród państw akredytacji ambasadora w Nigerii? Wymieniona jest tylko Gwinea Równikowa i Republika Gwinei. Wiem, że to jest niewielki kraj. Teraz handluje głównie narkotykami i bronią, ale kiedyś mieliśmy z nim dobre kontakty. Kiedy gubi się jeden kraj z jurysdykcji, to trochę dziwne. Czy to jest po prostu błąd?
Dyrektor departamentu MSZ Piotr Puchta:
Sprawdzimy.
Poseł Tadeusz Iwiński (SLD):
Przepraszam. To jest kompromitacja. Panie ambasadorze, pan jest człowiekiem doświadczonym. Był pan w krajach arabskich.
Dyrektor departamentu MSZ Piotr Puchta:
Przepraszam. Gwinea Bissau jest w kompetencji ambasady w Rabacie.
Poseł Tadeusz Iwiński (SLD):
Dziękuję.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Poproszę pana ministra Dychę o udzielenie odpowiedzi.
Kandydat na stanowisko ambasadora RP Andrzej Dycha:
Dziękuję, panie przewodniczący. Jeśli chodzi o pytania posła Godsona, to kwestie związane z obsługą konsularną i wydawaniem wiz stanowią znaczną część współpracy między Nigerią a Polską. Pragnę przypomnieć, że polscy konsulowie działają na podstawie zasad ustalanych w UE. Dotyczą one całego obszaru Schengen. To prawo jest podstawą działalności polskich konsulów nie tylko w Nigerii, ale również w innych krajach.
W ramach środków, którymi dysponujemy, czyli dwóch etatów konsularnych, powinniśmy poszukać możliwości poprawy jakości świadczenia usług konsularnych dla obywateli z tamtego regionu. Osobiście postaram się, aby wygospodarować w przyszłości w budżecie MSZ środki, żeby stan osobowy wydziału konsularnego został zwiększony.
Pan minister Waszczykowski pytał o wpływ wizyty pana premiera. Eksport z Polski do Nigerii w 2012 r. wynosił nieco ponad 74 mln euro. W stosunku do roku poprzedniego zanotowaliśmy wzrost o kilkadziesiąt procent – prawie 50%. Był to poziom 107 mln euro. Po wizycie nastąpiła intensyfikacja wizyt w obu kierunkach. Odbyły się wizyty nie tylko wiceministrów spraw zagranicznych, ale również ministrów gospodarki. W Polsce przebywała z wizytą żona prezydenta Nigerii. W składzie delegacji, która towarzyszyła pierwszej damie, byli ministrowie, wiceministrowie, m.in. minister właściwy do spraw rolnictwa.
Jest duże zainteresowanie polskiego biznesu rozpoczęciem bądź kontynuowaniem działalności inwestycyjnej w Nigerii. Obecnie kilka dużych spółek krajowych jest zaangażowanych na tym terenie. Jedna z firm wykupiła prawa do wydobycia ropy naftowej na terenie Nigerii. Inna duża spółka czyni starania, aby współuczestniczyć w procesach modernizacji systemu elektronizacji administracji.
Co do kwestii otwarcia placówki, informacja została już państwu przekazana.
Kwestia absolwentów polskich uczelni. W czasach PRL był bardzo dobrze rozwinięty program wymiany studentów. Obecnie kilkuset absolwentów polskich uczelni pełni istotne funkcje w administracji publicznej albo są oni profesorami na uniwersytetach – lekarzami, inżynierami. Będąc w ubiegłym roku w Nigerii, odbyłem spotkanie ze środowiskiem absolwentów polskich uczelni. Jest to potencjał, z którego powinniśmy skorzystać. Są to ludzie wpływowi w państwach tamtego regionu. Chciałbym kontynuować prace, które już zostały zapoczątkowane przez obecnego ambasadora, aby ten format współpracy rozwijać w przyszłości.
Jeśli chodzi o współpracę ECOWAS z Unią Europejską, to byłem włączony w ramach swoich obowiązków rządowych w prace nad przygotowaniem umowy pomiędzy UE i państwami Afryki Zachodniej dotyczącej utworzenia strefy wolnego handlu. Jest to umowa o charakterze mieszanym, zawiera elementy gospodarcze i rozwojowe. Przewiduje liberalizację handlu – otwarcie rynku unijnego z dniem podpisania umowy i szereg preferencji dla dostępu towarów z tego regionu, a także stopniowe znoszenie w odstępach 5-letnich barier, które funkcjonują w dostępie do tamtejszych rynków dla towarów z UE. Obecnie jesteśmy na etapie ratyfikacji tego porozumienia. Sądzę, że w znaczącym stopniu wpłynie ono na poprawę otoczenia biznesu i stworzy długookresowe stałe ramy wieloletniej współpracy inwestycyjnej oraz handlowej.
Jak wspomniałem, w ubiegłym roku przebywałem z wizytą w Nigerii, w trakcie której odbyłem spotkania z ministrem rolnictwa, ministrem transportu, z wiceministrem spraw zagranicznych oraz wiceministrem finansów. Spotkałem się również z przedstawicielami Polonii, polskiego biznesu oraz absolwentami polskich uczelni. Brałem również udział w innych misjach w Afryce – w Afryce Północnej, Zambii. Towarzyszyłem również marszałkowi Senatu w jego ostatniej wizycie w Afryce Zachodniej.
Poseł Tadeusz Iwiński (SLD):
Pytałem o inne kluczowe państwa regionu – Republikę Gwinei i Wybrzeże Kości Słoniowej, które jest państwem najszybciej rozwijającym się w regionie, a niedocenianym.
Kandydat na stanowisko ambasadora RP Andrzej Dycha:
Nigeria od niedawna uważana jest za kraj o najwyższym PKB w Afryce. Jeśli chodzi o nasze relacje handlowe, to trzeci największy partner RP po RPA i Egipcie. Zgadzam się z panem posłem, że powinniśmy w większym stopniu wykorzystywać potencjał współpracy z innymi krajami akredytacji. Moim zdaniem szczególny potencjał mają takie państwa jak Kamerun, Ghana, Wybrzeże Kości Słoniowej.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Dziękuję bardzo.
Jeśli nie ma więcej pytań, to poproszę kandydata o opuszczenie sali na czas głosowania, zgodnie z tradycją Komisji.
Poddaję pod głosowanie kandydaturę pana Andrzeja Dychy na stanowisko ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego RP w Federalnej Republice Nigerii oraz w krajach dodatkowych akredytacji: Republice Beninu, Republice Ghany, Republice Gwinei Równikowej, Republice Gwinei, Republice Kamerunu, Republice Sierra Leone, Republice Wybrzeża Kości Słoniowej, Republice Liberii oraz Republice Togijskiej. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem kandydatury? (9) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał? (3).
Proszę o zaproszenie kandydata.
Panie ministrze, miło mi złożyć gratulacje w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych. Pana kandydatura została zaopiniowana pozytywnie, bez głosów sprzeciwu. Życzymy powodzenia i pomyślności w reprezentowaniu Polski. Zachęcamy do współpracy z Komisją Spraw Zagranicznych.
Kandydat na stanowisko ambasadora RP Andrzej Dycha:
Dziękuję.
Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz (PO):
Panu ministrowi i ministerstwu gratuluję bardzo dobrej kandydatury.
Czy w sprawach bieżących ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie ma zgłoszeń.
Następne posiedzenie Komisji odbędzie się jutro o godz. 11.30 w sali 14.
Zamykam posiedzenie Komisji.