Interpelacja nr 3575

do ministra środowiska

w sprawie interpretacji przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. dotyczącego przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, w zakresie uzyskiwania pozwoleń na działalność punktów skupu surowców wtórnych

   Szanowny Panie Ministrze! Na podstawie art. 192 Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2002 r. Nr 23, poz. 398, z późn. zm.) kieruję do Pana Ministra interpelację poselską w zakresie interpretacji rozporządzenia z 9.11.2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2010 Nr 213, poz. 1397), w związku z uzyskiwaniem pozwoleń na działalność punktów skupu surowców wtórnych (punktów zbierania odpadów).

   W rozporządzeniu Rady Ministrów z 9.11.2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2010 Nr 213, poz. 1397) istnieje zapis § 3 ust. 1 pkt 81 mówiący o tym, że punkty do zbierania lub przeładunku odpadów, w tym złomu, zaliczają się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.

   Przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, zgodnie z art. 71 z dnia 3 października 2008 r. ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2008 Nr 199 poz. 1227), wymagają uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia. Przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach organ właściwy do jej wydania zasięga określonych w ustawie opinii i zapewnia możliwość udziału społeczeństwa w postępowaniu, w ramach którego przeprowadza ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Opinie wydawane przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska, organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej dotyczą potrzeby sporządzenia i zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.

   Przy sprawnym przebiegu procedur bez konieczności sporządzania raportu decyzja może zostać wydana po ok. 2 miesiącach. Zwykle jednak stosowne organy wymagają raportu w pełnym zakresie, prawdopodobnie na wszelki wypadek. W takim przypadku, przy uwzględnieniu możliwych protestów stron postępowania nierzadko podyktowanych wynikającą z niewiedzy ostrożnością lub chęcią uzyskania korzyści materialnych, sprawa może się przeciągać nawet do kliku lat.

   Po uzyskaniu decyzji środowiskowej przedsiębiorcę czeka:

   - uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeśli na danym obszarze brak miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,

   - uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę, lub zgłoszenie zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części,

   - następnie realizacja prac budowlanych oraz uzyskanie zezwoleń w zakresie zbierania odpadów.

   Cała procedura jest niezmiernie długa, wyczerpująca i kosztowna (koszty sporządzenia wniosków i raportu oddziaływania na środowisko, opłaty skarbowe, koszty kupna lub dzierżawy terenu - większość etapów wymaga dysponowania tytułem prawnym do terenu).

   Taką procedurę musi przejść przedsiębiorca, który w swoim garażu planuje rozpocząć skup makulatury, złomu, tworzyw sztucznych, puszek aluminiowych czy zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Działalność ta polega na skupowaniu surowców dostarczonych do punktu w sposób selektywny (paczka gazet lub worek z puszkami), umieszczaniu ich w poszczególnych kontenerach i pojemnikach, a po uzyskaniu ilości transportowej przekazywanie do odbiorców (papierni, hut, zakładów przetwórstwa tworzyw sztucznych lub zakładów demontaży zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego).

   Działalność ta w swoim charakterze pod kontem oddziaływania na środowisko nie różni się od działalności hurtowni papieru, punktu sprzedaży elementów stalowych (blach, kątowników), materiałów budowlanych czy hurtowni sprzętu elektrycznego. Materiały te są zbierane selektywnie, są przedmiotem normalnego obrotu handlowego, posiadają wartość i są przesyłane do odpowiednich zakładów, gdzie stanowią surowiec. Ponieważ jednak zostały wpisane do katalogu odpadów (są to odpady inne niż niebezpieczne), jako odpady zostały objęte szczególnymi przepisami. Przepisy te utrudniają rozpoczynanie podobnej działalności, gdyż uzyskanie pozwolenia na tak prostą działalność przeciąga się na wiele miesięcy, podczas których trzeba dysponować tytułem własności (płacić czynsz).

   Niewątpliwie rozsiane po całej Polsce punkty zbierania odpadów (punkty skupu surowców wtórnych) pełnią niezwykle istotne miejsce w systemie selektywnej zbiórki odpadów. Tworzą miejsca pracy w małych miejscowościach i zmniejszają ilość odpadów kierowanych na wysypiska. Dlatego rozsądne jest ograniczanie barier administracyjnych przy tworzeniu tego typu przedsięwzięć.

   Zgodnie z projektem zmiany ustawy o odpadach z dnia 5.01.2012 r. decyzje wszystkich podmiotów zajmujących się gospodarowaniem odpadami stracą ważność w okresie 2 lat po wejściu w życie ustawy. W tym czasie podmioty będą musiały uzyskać nowe decyzje w zakresie zbierania lub przetwarzania odpadów. Zgodnie z art. 42 ust. 4 projektu ustawy do wniosku o uzyskanie nowego zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów wymagane będzie dołączenie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia.

   Projekt ustawy przewiduje również zmianę ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.). Zgodnie z art. 214 pkt 5 projektu decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach będzie wymagana przed uzyskaniem zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów wydawanego na podstawie ustawy o odpadach.

   Większość obecnie działających punktów zbierania odpadów tworzona była w okresie przed wejściem w życie przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko i nie posiada decyzji środowiskowych. Taka sytuacja formalnoprawna przedsiębiorstw zagraża załamaniem rynku skupu surowców wtórnych.

   Konieczność uzyskania decyzji środowiskowych znacznie wydłuży procedury, co szczególnie dla przedsiębiorstw posiadających sieć punktów zbierania uniemożliwi zakończenie wszelkich procedur w ciągu przewidywanego okresu 2 lat.

   W związku z powyższym zwracam się do Pana Ministra z prośbą o odpowiedź na następujące pytania:

   1. Czy Pan Minister potwierdza taką interpretację zapisów rozporządzenia z 9.11.2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2010 Nr 213, poz. 1397), że punkty zbierania odpadów innych niż niebezpieczne (surowców wtórnych), np. makulatury, tworzyw, metali, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, nie są zaliczane do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko?

   2. Czy ministerstwo dostrzega ryzyko załamania rynku skupu surowców wtórnych i rozważa odstąpienie od zmiany przepisów w zakresie wprowadzenia obowiązku uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla istniejących punktów zbierania i przetwarzania odpadów?

   3. Czy z uwagi na ograniczoną wydolność systemu administracji publicznej dostrzega Pan Minister konieczność wprowadzenia zmian w przedmiotowym projekcie ustawy w zakresie odstąpienia od planowanego obowiązku uzyskania nowej decyzji i zastąpienie obowiązkiem dostosowania decyzji do nowych przepisów w trybie zmiany decyzji oraz w zakresie wydłużenia czasu potrzebnego na dostosowanie decyzji z 2 do 4 lat?

   Z poważaniem

   Poseł Andrzej Adamczyk

   Warszawa, dnia 29 marca 2012 r.