Leksykon budżetowy

A B C D E F G H I J K L M N O P R S Ś T U W Z 
Hasła na literę: S
Spread
Stabilizacyjna reguła wydatkowa


Definicja formalnoprawna:
Stabilizacyjna reguła wydatkowa to ograniczenie określające nieprzekraczalny limit wydatków organów i jednostek, o których mowa w art. 9 pkt 1 i państwowych jednostek budżetowych z wyłączeniem organów i jednostek, o których mowa w art. 139 ust. 2, w pkt 8 z wyłączeniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, oraz Funduszu Pracy, a także funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych Bankowi Gospodarstwa Krajowego na podstawie odrębnych ustaw.
Wielkość korekty kwoty wydatków może wynosić:
  1. minus dwa punkty procentowe,
  2. minus półtora punktu procentowego,
  3. plus półtora punktu procentowego,
  4. zero punktu procentowego,
w zależności przede wszystkim od spełnienia w roku n–2 wyznaczonych wartości granicznych i progów w zakresie wartości relacji wyniku nominalnego powiększonego o koszty reformy emerytalnej do produktu krajowego brutto albo wartości relacji państwowego długu publicznego do PKB.
Źródło:
Na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DZ.U. z 2019, poz. 869, ze zm.), art. 112aa
Komentarz:
Reguła wydatkowa o charakterze stabilizującym weszła w życie od 2014 rok. Reguła ta jest jednym z rozwiązań dostosowujących regulacje polskie do przepisów Unii Europejskiej w zakresie tzw. ram budżetowych (dyrektywy Rady 2011/85/UE), których termin implementacji mijał z końcem 2013 roku. Stabilizacyjna reguła wydatkowa jest docelowym ograniczeniem w zakresie wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych (general government sektor), co oznacza, iż zastąpiła ona tymczasową (dyscyplinującą) regułę wydatkową obejmującą tylko wydatki budżetu państwa.
Mechanizm reguły oparty jest na założeniu, iż kwota wydatków może wzrastać w średniookresowym realnym tempie wzrostu PKB pomnożonym przez prognozowaną inflację CPI.
Z formuły stabilizującej reguły wydatkowej wynika, iż kwota wydatków podlegająca regule (limitowi) obejmuje wydatki sektora instytucji rządowych i samorządowych z uwzględnieniem dwóch wyjątków:
  • przy obliczaniu kwoty wydatków wyłączone są wydatki budżetu środków europejskich oraz część wydatków finansowana środkami z bezzwrotnej pomocy unijnej i EFTA,
  • wyłączone są również wydatki jednostek, które nie mają zdolności do generowania wysokich deficytów.
Ustalona w ten sposób kwota wydatków w dalszej kolejności jest pomniejszona o oczekiwany poziom skonsolidowanych wydatków JST i ich związków, a także jednostek, o których mowa w art. 139 ufp oraz NFZ. Reszta kwoty stanowi limit dzielony w ramach pozostałej części sektora, co oznacza że wydatki niektórych jednostek objętych limitem będą mogły rosnąć szybciej kosztem wolniejszego wzrostu lub spadku wydatków innych jednostek objętych limitem.
Zgodnie z obliczeniami Ministerstwa Finansów, stabilizująca reguła wydatkowa powinna objąć ok. 90% wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych w odróżnieniu od reguły dyscyplinującej, która obejmowała około 10- 12% wydatków budżetu państwa.
Autor (Autorzy): Kamilla Marchewka-Bartkowiak