Komisja do Spraw Petycji, obradująca pod przewodnictwem poseł Urszuli Augustyn (KO), zastępcy przewodniczącego Komisji, oraz posła Sławomira Jana Piechoty (KO), przewodniczącego Komisji, rozpatrzyła:
– wniosek Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;
– wniosek Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 16 listopada 1964 r. o Polskim Czerwonym Krzyżu;
– wniosek Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
– wniosek Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe;
– petycję w sprawie zmiany ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 988 ze zm.) w zakresie dotyczącym hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego (BKSP-144-IX-614/22);
– odpowiedź ministra spraw wewnętrznych i administracji na dezyderat nr 276 w sprawie zmiany art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego;
– odpowiedź ministra sprawiedliwości na dezyderat nr 281 w sprawie umożliwienia skazanemu na karę 25 lat pozbawienia wolności ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie po odbyciu przez niego połowy kary;
– odpowiedź ministra sprawiedliwości na dezyderat nr 285 w sprawie opłat sądowych dla osób dochodzących roszczeń w sprawach dotyczących zdarzeń medycznych.
W posiedzeniu udział wzięli: Filip Majdowski dyrektor Departamentu Nadzoru I Ministerstwa Aktywów Państwowych wraz ze współpracownikami, Tomasz Iwański zastępca dyrektora Departamentu Administracji Publicznej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Renata Leoniak zastępca dyrektora Departamentu Porządku Publicznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wraz ze współpracownikami, Aldona Wieczorek zastępca dyrektora Departamentu Transportu Drogowego Ministerstwa Infrastruktury wraz ze współpracownikami, Maria Pijawska vel Pakulska główny specjalista w Departamencie Legislacyjnym Prawa Cywilnego Ministerstwa Sprawiedliwości, Marta Smętkowska główny specjalista w Departamencie Prawa Autorskiego i Filmu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, insp. Robert Koźlak zastępca dyrektora Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji wraz ze współpracownikami oraz Krzysztof Pater stały doradca Komisji.
W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Kamil Micał oraz Małgorzata Nowak – z sekretariatu Komisji w Biurze Komunikacji Społecznej; Radosław Iłowiecki, Magdalena Klorek i Wojciech Paluch – legislatorzy z Biura Legislacyjnego.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dzień dobry państwu. Otwieram 133. posiedzenie Komisji do Spraw Petycji. Witam państwa wszystkich bardzo serdecznie, członków tej Komisji, wszystkich zaproszonych gości.
W dzisiejszym porządku obrad, lekko spóźnionym, ale mam nadzieję, że zaraz wyjdziemy na prostą, mamy w punkcie pierwszym – rozpatrzenie wniosku Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym. W punkcie drugim – rozpatrzenie wniosku Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 16 listopada 1964 r. o Polskim Czerwonym Krzyżu. W punkcie trzecim – rozpatrzenie wniosku Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W punkcie czwartym – rozpatrzenie wniosku Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe. W punkcie piątym – rozpatrzenie petycji w sprawie zmiany ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym w zakresie dotyczącym hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego. W punkcie szóstym – rozpatrzenie odpowiedzi ministra spraw wewnętrznych i administracji na dezyderat nr 276 w sprawie zmiany art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego. W punkcie siódmym – rozpatrzenie odpowiedzi ministra sprawiedliwości na dezyderat nr 281 w sprawie umożliwienia skazanemu na karę 25 lat pozbawienia wolności ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie po odbyciu przez niego połowy kary. W punkcie ósmym – rozpatrzenie odpowiedzi ministra sprawiedliwości na dezyderat nr 285 w sprawie opłat sądowych dla osób dochodzących roszczeń w sprawach dotyczących zdarzeń medycznych.
Czy do takiego porządku dziennego ktoś ma jakieś uwagi? Nie widzę, nie słyszę. Zatem rozpoczynamy i zaczynamy od wniosku Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.
Bardzo proszę o zabranie głosu naszego stałego doradcę pana Krzysztofa Patera.
Stały doradca Komisji Krzysztof Pater:
Celem tego projektu jest poprawienie skuteczności przeciwdziałania zjawisku korzystania z pasa ruchu dla autobusów przez pojazdy nieuprawnione. Obecnie straże gminne nie mogą de facto kontrolować pojazdów poruszających się po takim pasie, nawet jeżeli z dużym prawdopodobieństwem uważają, że pojazd nie ma uprawnień do poruszania się po takim pasie, może to robić wyłącznie policja. Wiadomo, że policja ma wiele różnych zadań, dlatego w warunkach dużych miast skuteczność przeciwdziałania takim zjawiskom staje się bardzo iluzoryczna.
W związku z tym projekt daje uprawnienia strażom gminnym do prowadzenia takich kontroli, a ponadto do wykorzystania obrazu zdarzeń zarejestrowanych przy użyciu środków technicznych w celu stwierdzenia wykroczenia polegającego na nieuprawnionym korzystaniu z takiego pasa. Dziękuję.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Bardzo proszę o stanowisko Biuro Legislacyjne:
Legislator w Biurze Legislacyjnym Wojciech Paluch:
Pani przewodnicząca, szanowni państwo, nie wnosimy uwag pod względem legislacyjnym. Opiniowaliśmy ten projekt w trybie roboczym i na tym etapie nie zgłaszamy uwag.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej dyskusji? Bardzo proszę.
Zastępca dyrektora Departamentu Porządku Publicznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Renata Leoniak:
Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo, Renata Leoniak, zastępca dyrektora Departamentu Porządku Publicznego MSWiA. My jako resort oczywiście też popieramy kierunkowo te zmiany, które są proponowane w projekcie. Dziękuję bardzo.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby zabrać głos w tej materii? Nie widzę, nie słyszę.
Miałam przyjemność referowania dla państwa tej petycji. Uważam, że projekt ustawy jest napisany zgodnie z intencją autora petycji, a więc nie pozostaje mi nic innego jak zarekomendować Wysokiej Komisji przyjęcie tego projektu.
Pan przewodniczący jeszcze. Bardzo proszę.
Poseł Jacek Świat (PiS):
Chciałbym wnieść, żeby pani przewodnicząca reprezentowała Komisję w dalszych pracach.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Bardzo dziękuję. Jak nie będzie sprzeciwu wobec takiej propozycji, to bardzo chętnie będę reprezentować Komisję. Nie słyszę sprzeciwu, więc przyjmujemy ten projekt. Wysyłamy go do dalszej pracy w komisjach. Z wielką przyjemnością będę reprezentować naszą Komisję w dalszej części procedowania tego projektu. Dziękuję bardzo.
Przechodzimy do punktu drugiego. W punkcie drugim mamy wniosek Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 16 listopada 1964 r. o Polskim Czerwonym Krzyżu. Raz jeszcze pana Krzysztofa Patera bardzo proszę o przedstawienie projektu.
Stały doradca Komisji Krzysztof Pater:
Jest to ustawa o charakterze czysto porządkującym. Natomiast Komisja zdecydowała się podjąć inicjatywę dlatego, że bardzo trudno byłoby zidentyfikować, który z resortów w obszarze rządowym jest właściwie gospodarzem tej ustawy.
Z jednej strony PCK to stowarzyszenie, ale także obszar działania zdrowie, historycznie jednak część sieci Międzynarodowego Czerwonego Krzyża, a więc być może MSZ, być może także resort obrony. W związku z tym przedłożenie takiej propozycji jest najszybszym możliwym i najskuteczniejszym sposobem.
Co w treści? W ustawie w tej chwili jest mowa o społecznej służbie zdrowia i służbie zdrowia sił zbrojnych. Takie pojęcia nie występują, w związku z tym potrzebne byłoby dostosowanie do aktualnej terminologii. Mamy w ustawie mowę o organach państwowych, gdy w tej chwili w konstytucji mamy już organy władzy publicznej. Mamy w ustawie mowę o zakładzie pracy, podczas gdy w tej chwili cały system posługuje się pojęciem przedsiębiorcy. Mamy w ustawie mowę o łączności telegraficznej i telefonicznej – wydaje się, że najwłaściwszym byłoby użycie pojęcia telekomunikacja. Wreszcie art. 15 ustawy określa maksymalną wysokość grzywny na kwotę 4500 zł, zresztą przed denominacją. Ta propozycja zawiera odejście od limitu w ustawie, co w praktyce oznacza, że stosowane byłyby powszechne limity dotyczące grzywny bez konieczności każdorazowego dostosowania tej ustawy, gdyby w systemie powszechnym się to zmieniało.
Dziękuję bardzo.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Mimo że ma charakter porządkujący, jednak bardzo przywraca treść tej ustawy do współczesności. Nie ma się co dziwić, ustawa matka ma 58 lat, więc nie jest jeszcze najstarsza, ale to jest wystarczająco dużo czasu, żeby w nią można było ingerować.
Biuro Legislacyjne, bardzo proszę o stanowisko.
Legislator w Biurze Legislacyjnym Radosław Iłowiecki:
Na tym etapie nie zgłaszam uwag. Dziękuję.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa chciałby w tej sprawie zabrać głos? Nie widzę, nie słyszę. Rozumiem więc, że mamy zgodę na to, aby nadal procedować ten projekt. Ponieważ miałam przyjemność przedstawić państwu treść petycji, którą przysłali do nas autorzy, to, panie przewodniczący, zgłoszę się na ochotnika, jeśli pan pozwoli.
Poseł Jacek Świat (PiS):
Tak, oczywiście jest dobrą tradycją, że sprawozdawca reprezentuje Komisję w dalszych pracach.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Jeśli nie ma innych zgłoszeń, to chętnie będę reprezentować Komisję w dalszych pracach. Nie ma. Dziękuję państwu. Przyjmujemy ten projekt.
Przechodzimy do punktu trzeciego – rozpatrzenia wniosku Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Panie Krzysztofie, bardzo proszę o zabranie głosu.
Stały doradca Komisji Krzysztof Pater:
Można powiedzieć, że ten projekt zmierza do zapewnienia pewnej spójności pomiędzy art. 42 tej ustawy a aktualnym brzmieniem art. 935 Kodeksu cywilnego. Przepis Kodeksu cywilnego generalnie przewiduje, że w przypadku kiedy nie ma spadkobierców ustawowych, gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy przejmuje ten spadek. Natomiast dopiero w późniejszym układzie, kiedy nie da się ustalić tego miejsca albo ostatnie miejsce zamieszkania jest poza granicami kraju, spadek przypada Skarbowi Państwa.
Tymczasem ustawa w tej chwili przewiduje, że jeżeli autorskie prawa majątkowe jednego ze współautorów, współtwórców, czyli nie ma spadkobierców ustawowych i nie ma testamentu, miałyby przypaść Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu, to część ta przechodzi na pozostałych przy życiu współtwórców lub ich następców prawnych. Czyli w ogóle nie ma mowy o gminie. W tym momencie projektowana ustawa dodaje gminę, czyli gmina ostatniego miejsca zamieszkania także nie miałaby prawa do tego spadku. Ten spadek przypadałby wszystkim pozostałym współtwórcom, a gmina nie partycypowałaby w tych środkach.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Bardzo proszę Biuro Legislacyjne o zdanie.
Legislator w Biurze Legislacyjnym Magdalena Klorek:
Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag do projektu przedłożonego Komisji, zgłosiło te uwagi wcześniej. Zostały one uwzględnione w projekcie.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Bardzo dziękuję. To się nazywa dobra współpraca.
Zdaje się, że mamy na sali przedstawicieli Ministerstwa Kultury. Bardzo proszę o stanowisko.
Główny specjalista w Departamencie Prawa Autorskiego i Filmu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Marta Smętkowska:
Dzień dobry państwu. Marta Smętkowska, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jak najbardziej przychylamy się do propozycji nowelizacji art. 42 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przychylamy się do stanowiska, że zapewni to spójność między art. 42 a art. 935 Kodeksu cywilnego. Przepis ma charakter porządkujący i jak najbardziej jesteśmy za tą nowelizacją.
Dziękuję bardzo.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję pięknie. Petycję referował pan przewodniczący Jacek Świat. Czy pan przewodniczący zechce zabrać głos w tym momencie? Oczywiście zgłaszam pana kandydaturę do referowania czy też do pilotowania projektu tej ustawy w dalszych pracach.
Poseł Jacek Świat (PiS):
Nic do dodania. Chętnie przyjmę tę funkcję.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Ustawę przyjmujemy, nadajemy jej dalszy bieg. Posła sprawozdawcę także mamy, reprezentanta naszej Komisji. Czy wobec takiego stanowiska Komisji są jakieś wątpliwości, sprzeciwy? Nie widzę, nie słyszę. Dziękuję bardzo.
Przechodzimy do kolejnego punktu. To jest czwarty projekt przygotowany na dzisiejsze posiedzenie Komisji: rozpatrzenie wniosku Komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe.
Dzisiaj bardzo aktywny nasz stały doradca pan Krzysztof Pater.
Stały doradca Komisji Krzysztof Pater:
Zgodnie z aktualnymi przepisami w stanach nadzwyczajnych, w przypadku wystąpienia stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego, przesyłka listowa będąca przesyłką rejestrowaną, czyli potocznie mówiąc – poleconą, może być doręczona adresatowi do jego skrzynki pocztowej bez konieczności składania przez adresata wniosku o taki sposób doręczenia przesyłek rejestrowanych. Od tej zasady jest wyjątek: nie ma zastosowania do przesyłek wysyłanych do ani wysyłanych przez sądy i trybunały, prokuraturę i inne organy ścigania oraz komornika sądowego. Projektowana ustawa zmierza do dołączenia do tego katalogu także adwokatów i radców prawnych w ramach prowadzonej działalności zawodowej.
Chodzi o to, że w ich korespondencji w ramach działalności zawodowej często pojawiają się dane wrażliwe, także ze względu na kwestie terminowe zasadne jest dla sprawności wszystkich postępowań zadbanie o to, aby nie pojawiały się wątpliwości o charakterze formalnym, proceduralnym.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Bardzo dziękuję, panie Krzysztofie. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.
Legislator Wojciech Paluch:
Szanowni państwo, na tym etapie nie zgłaszamy żadnych uwag.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję pięknie. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Bardzo proszę.
Dyrektor Departamentu Nadzoru I Ministerstwa Aktywów Państwowych Filip Majdowski:
Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, Filip Majdowski, Departament Nadzoru I.
W imieniu Ministerstwa Aktywów Państwowych chcielibyśmy wyrazić negatywną opinię do projektowanej zmiany, a to z dwóch przyczyn. Mianowicie ratio legis wskazanego art. 37 ust. 4a Prawa pocztowego w brzmieniu aktualnie obowiązującym opiera się na przyjęciu założenia, że jedynie korespondencja enumeratywnie wymienionych organów wymaga obligatoryjnego potwierdzenia jej doręczenia. Wystąpienie stanu epidemii czy zagrożenia epidemicznego to sytuacja nadzwyczajna, a działania podejmowane w jej ramach mają m.in. na celu ograniczyć i uniemożliwić dalsze jej rozprzestrzenianie się.
W celu minimalizacji ryzyka rozprzestrzeniania się zachorowań ograniczono, w naszej ocenie w sposób wyważony bezpośredni, kontakt doręczycieli z adresatami, czego wyrazem jest właśnie brzmienie art. 37 ust. 4a. Rozszerzenie nawet o grupę adwokatów i radców prawnych odstępstwa zwiększa ryzyko zakażeń i zachorowań. W naszej ocenie, jeżeli adwokat czy radca prawny chciałby mieć rzeczywiście tzw. pewność doręczenia, wówczas może list doręczyć osobiście albo przez swojego pracownika, albo skorzystać po prostu z przesyłki rejestrowanej za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.
Dodatkowo w naszej ocenie rozszerzenie tego odstępstwa tylko o adwokatów i radców prawnych stanowiłoby nieuzasadnione uprzywilejowanie tej grupy wobec innych korporacyjnych organów pomocy prawnej, np. notariuszy, a także innych organów państwowych, jak inspekcje, urzędy specjalistyczne, agencje, organy regulacyjne, które nie są wymienione.
Podsumowując, w naszej ocenie objęcie tym wyłączeniem tylko i specyficznie adwokatów i radców, a nie innych organów, byłoby nieuzasadnione, a jeżeli chcielibyśmy wszystkich objąć, to wówczas godziłoby to po prostu w cel i ratio legis ust. 4a. Dziękuję bardzo.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Petycję referował w naszej Komisji pan przewodniczący Jacek Świat. Bardzo proszę o pańską wypowiedź.
Poseł Jacek Świat (PiS):
Szkoda, że taki głos nie pojawił się wcześniej w czasie dyskusji, gdy rozpatrywaliśmy samą petycję. Nie lekceważę go, ale jednocześnie są z drugiej strony argumenty, o których mówił pan Krzysztof Pater: kwestie terminów procesowych czy kwestie zabezpieczenia danych wrażliwych. Mimo wszystko byłbym za tym, żeby podjąć tę inicjatywę, a te kwestie, które dzisiaj też wypłynęły, bardzo szczegółowe, jednak żeby rozpatrywała komisja merytoryczna, która ma więcej czasu i więcej narzędzi, żeby nad tymi niuansami się pochylić. Wnoszę, żeby jednak spróbować podjąć tę inicjatywę. Dajmy sobie szansę po prostu, żeby poprawić prawo.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Chciałabym też wyartykułować tę wątpliwość, szkoda naprawdę, że taka debata nie odbyła się w momencie, kiedy rozmawialiśmy o samej petycji. Wtedy należałoby podnosić takie argumenty. Dzisiaj mamy projekt ustawy. Absolutnie zgadzam się ze zdaniem pana przewodniczącego, niech merytoryczna komisja będzie miała możliwość pochylenia się nad tym problemem i niech się te argumenty głośno zderzą się ze sobą.
Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę, nie słyszę. Rekomendujemy, aby przyjąć ten projekt ustawy, abyśmy jako Komisja ten projekt rekomendowali do dalszych prac.
Bardzo serdecznie proszę pana przewodniczącego Jacka Świata by zechciał nas reprezentować. Czy jest zgoda pana przewodniczącego?
Poseł Jacek Świat (PiS):
Tak.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Jest. Czy jakiś głos z sali? Nie widzę, nie słyszę. Taką decyzją kończymy ten punkt. Dziękuję bardzo.
Teraz serdecznie proszę o zabranie głosu przez pana posła Roberta Warwasa, bowiem rozpatrzymy petycję w sprawie zmiany ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym w zakresie dotyczącym hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego. Bardzo proszę.
Poseł Robert Warwas (PiS):
Bardzo dziękuję. Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, przedmiotem petycji jest podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu doprowadzenie do zmiany ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym poprzez wprowadzenie przepisu zakazującego kierującemu urządzeniem transportu osobistego poruszania się po jezdni, wprowadzenie zakazu poruszania się hulajnogą elektryczną po jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h. Petycja mieści się w zakresie zadań i kompetencji Sejmu oraz spełnia wszelkie wymogi formalne.
Omawiana petycja jest drugą złożoną przez tego samego autora petycją dotyczącą tego samego zagadnienia, tj. przepisów regulujących problematykę poruszania się przy pomocy hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego. Autor petycji postuluje o wprowadzenie dwóch zakazów poruszania się urządzeniem transportu osobistego po jezdni oraz poruszania się hulajnogą elektryczną po jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h. Według autora petycji obecnie panuje rozbieżność pomiędzy rzeczywistością prawną zawartą w ustawie – Prawo o ruchu drogowym a interpretowaniem ustawy przez Ministerstwo Infrastruktury oraz Policję.
Reasumując, jak wskazuje Biuro Analiz Sejmowych, pierwszy postulat dotyczący urządzeń transportu osobistego jest niezasadny, gdyż zakaz poruszania się urządzeń transportu osobistego po jezdni jest już zawarty w obowiązujących przepisach. Podobna sytuacja jest w przypadku drugiego postulatu. Tak więc postulaty zawarte w petycji nie zasługują na uwzględnienie, natomiast mogą stanowić pewien sygnał wskazujący na konieczność modyfikacji obowiązujących przepisów, tak aby uczynić je bardziej jednoznacznymi. Obecne regulacje obowiązują od 20 maja 2021 r., a do 1 stycznia 2023 r. mają zostać zebrane dane na temat obowiązujących przepisów.
Dziękuję.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Mamy na sali przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury. Bardzo proszę, kto z państwa zabierze głos? Nie ma nikogo? Jest, przestraszyłam się. Bardzo proszę.
Zastępca dyrektora Departamentu Transportu Drogowego Ministerstwa Infrastruktury Aldona Wieczorek:
Witam serdecznie. Szanowni państwo, chciałabym podkreślić, że rzeczywiście przepisy, o które postulował wnioskujący w petycji, weszły w życie 21 września 2022 r., zawierają informację dotyczącą kwestii poruszonych w tej petycji.
Natomiast nieznane są nam do końca kwestie rozbieżności w interpretacji. Możemy tylko zapewnić, że kwestie dotyczące regulacji czy zasady ruchu hulajnóg elektrycznych oraz urządzeń transportu osobistego są to przepisy, które weszły w życie w ubiegłym roku. Tak naprawdę od 1 stycznia 2023 r. mamy rok na weryfikację tych przepisów, sprawdzenie na ile one są skuteczne, właściwe, jeżeli chodzi o kwestie nawet egzekwowania tych przepisów.
Myślę, że po prostu z racji tego, że wprowadzone przepisy będą ewaluowane, że weźmiemy pod uwagę również kwestie dotyczące tych rozbieżności, które jeszcze do nas… Przynajmniej nie przypominam sobie, żeby wpływały. Jest to dla nas coś nowego. Jeżeli dysponujecie państwo takimi informacjami, proszę złożyć do Ministerstwa Infrastruktury.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Rozumiem, pani dyrektor Aldona Wieczorek, tak?
Zastępca dyrektora departamentu MI Aldona Wieczorek:
Przepraszam, nie przedstawiłam się. Tak, Aldona Wieczorek.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. My zwykle działamy dokładnie odwrotnie, znaczy ministerstwo przynosi nam wiadomości, a nie Komisja ministerstwu, ale czasem się zdarza, że także my coś więcej wiemy dzięki autorom różnych petycji.
Zastępca dyrektora departamentu MI Aldona Wieczorek:
Z racji tego, że ta opinia i ta informacja wpłynęła do nas tak naprawdę tydzień temu, nie byliśmy w stanie też do końca odnieść się do tej petycji. Myślę, że stosowne pismo zostałoby przygotowane.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Zaraz rozważymy dalsze kroki. Dziękuję bardzo.
Bardzo proszę, czy ktoś z państwa jeszcze chciałby zabrać głos? Bardzo proszę.
Naczelnik Wydziału Ruchu Drogowego w Departamencie Transportu Drogowego Ministerstwa Infrastruktury Tomasz Wiśnicki:
Tomasz Wiśnicki, naczelnik Wydziału Ruchu Drogowego.
Szanowna pani przewodnicząca, szanowny panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, o ile rozbieżności mogły być przed zmianą przepisów, czyli przed 5 sierpnia, to po dniu 5 sierpnia rozbieżności już nie ma, ponieważ resort wyprzedził Komisję i wprowadził te dwa przepisy, o których mowa w petycji. Od 5 sierpnia jest wprost wynikający z ustawy – Prawo o ruchu drogowym zarówno zakaz korzystania przez kierującego hulajnogą elektryczną z jezdni, na której prędkość jest większa niż 30 km/h, jak i wprost zakaz dla kierującego urządzeniem transportu osobistego. Być może autor petycji nie jest na bieżąco z obowiązującymi przepisami i dlatego też ta petycja. Od 5 sierpnia obowiązują zakazy wprost, tak jak autor petycji wnioskuje.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Od 5 sierpnia ubiegłego roku?
Naczelnik wydziału w departamencie MI Tomasz Wiśnicki:
Tego roku.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Tego roku. To być może faktycznie, petycję mamy z 17 czerwca.
Zastępca dyrektora departamentu MI Aldona Wieczorek:
Jeśli moglibyśmy jeszcze doprecyzować?
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Proszę uprzejmie.
Zastępca dyrektora departamentu MI Aldona Wieczorek:
Chciałabym nadmienić, że to są przepisy, które weszły ustawą z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1768). Między innymi tą ustawą zostały zmienione przepisy art. 33 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym, gdzie, tak jak tu zostało wspomniane, m.in. te zakazy zostały wprowadzone. Weszły w życie 21 września. Dotyczy to przepisów art. 33 ust.1 Prawa o ruchu drogowym, jak również art. 33a ustawy – Prawo o ruchu drogowym w kontekście hulajnóg elektrycznych.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo.
Zastępca dyrektora departamentu MI Aldona Wieczorek:
Wydaje nam się, że te przepisy zostały skonsumowane zgodnie z wolą wnioskującego petycję.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Po prostu te wydarzenia naszły na siebie. Dziękuję bardzo.
Czy ktoś z państwa jeszcze w tej materii, jakieś uwagi, zdanie? Nie widzę, nie słyszę.
Panie pośle sprawozdawco, bardzo proszę o stanowisko.
Poseł Robert Warwas (PiS):
Dziękuję. Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, rzeczywiście procedura rozpatrywania petycji, która trwa kilka miesięcy… Tutaj petycja była przygotowana wcześniej. Nowelizacja ustawy spowodowała, że postulaty zawarte w petycji zostały spełnione, zostały zrealizowane. W związku z tym, że zostały postulaty spełnione, rekomenduję po prostu przyjęcie petycji w taki sposób, żeby traktować ją jako…
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Nie uwzględniamy żądania zawartego w treści petycji. Czy tak?
Poseł Robert Warwas (PiS):
Tak. Zgadza się, tak.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Super, bardzo dziękuję. Czy wobec takiego stanowiska czy takiej rekomendacji Komisja wnosi jakieś zastrzeżenia? Nie widzę, nie słyszę. Mamy taką sytuację, w której autor petycji od razu otrzymuje rozwiązanie legislacyjne, które jest już obowiązujące. Miejmy nadzieję, że będzie działać i że autor petycji będzie zadowolony. Dziękuję bardzo. Nie uwzględniamy żądania zawartego w treści tej petycji, tym samym zamykamy punkt piąty.
W punkcie szóstym, proszę państwa, zajmiemy się rozpatrzeniem odpowiedzi ministra spraw wewnętrznych i administracji na dezyderat nr 276 w sprawie zmiany art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego. Bardzo proszę, kto z państwa zabierze głos? Proszę uprzejmie.
Zastępca dyrektora Departamentu Administracji Publicznej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Iwański:
Tomasz Iwański, zastępca dyrektora Departamentu Administracji Publicznej MSWiA. Szanowna pani przewodnicząca, panie przewodniczący, szanowni państwo, odpowiadając na dezyderat Komisji nr 276 w sprawie zmiany art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego, pragnę poinformować, że projekt stanowiska rządu w trakcie procesu legislacyjnego prowadzonego przed przyjęciem ustawy był prowadzony przez ministra sprawiedliwości. Dlatego też wydaje się, że organem najbardziej właściwym, żeby udzielić odpowiedzi na ten dezyderat, jest minister sprawiedliwości.
Również w trakcie prac Komisji Kodyfikacyjnej przy tym projekcie rząd był reprezentowany przez ministra sprawiedliwości. Ze strony Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji mogę poinformować, że nie były prowadzone żadne statystyki dotyczące umorzonych postępowań, do których miałby zastosowanie ten artykuł.
Dziękuję bardzo.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Petycję referował pan poseł Grzegorz Wojciechowski. Bardzo proszę o zabranie głosu.
Poseł Grzegorz Wojciechowski (PiS):
Dziękuję bardzo. Sama odpowiedź jest bardzo krótka i lakoniczna. Natomiast problem jest dosyć istotny, bo to nie tylko kwestia, że nie możemy sprostować tej błędnie wydanej decyzji, ale faktycznie ta decyzja staje się decyzją, na mocy której mogą powstawać następne rozstrzygnięcia administracyjne i następne decyzje.
Może nie wprost, ale w pewnym sensie podobne postępowania karne, dotyczące zupełnie innej sfery… Jednak są uchylane wyroki, które były błędne z lat 40. czy 50. Wydaje mi się, że sankcje wobec osoby, która miała nieprzyjemność, że w stosunku do niej została wydana taka decyzja, dalej trwają z uwagi na to, że te decyzje mogą być podejmowane. Poza tym, z tego, co się orientuję, jednak te postępowania były wszczynane nawet w poprzedniej kadencji. Chcielibyśmy mieć szerszą wiedzę na ten temat.
Myślę, że powinniśmy ponownie wystąpić, może tym razem do ministra sprawiedliwości lub do premiera, żeby ta odpowiedź już była pełna. Na podstawie tej odpowiedzi nie jesteśmy w stanie podjąć decyzji, co robić dalej. Mam propozycję, aby uznać ją za niewystarczającą i wystąpić do ministra sprawiedliwości albo też do premiera, skoro może tu być zaangażowanych kilka resortów. Dziękuję bardzo.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Pan Krzysztof Pater.
Stały doradca Komisji Krzysztof Pater:
Proceduralnie to jest tak: tę odpowiedź chyba trzeba by było przyjąć i wystąpić z kolejną. Jeżeli bowiem uznajemy ją za niewystarczającą, to trzeba byłoby ponawiać znowu do MSWiA. Pan poseł ma rację, że najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji, żeby nie okazało się, że Komisja przejmie rolę koordynatora resortów, jest skierowanie tego do prezesa Rady Ministrów. Wtedy premier decyduje, kto odpowiada, pozostali muszą uczestniczyć w procesie.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Dziękuję bardzo. Przychylałabym się do takiego samego zdania. Bardzo proszę pana posła sprawozdawcę o rozważenie tego. Jednak w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pewnie nic więcej nie osiągniemy, więc tę odpowiedź uznajemy za wskazówkę dla nas, czyli przyjmujemy tę odpowiedź. Natomiast nasz dezyderat skierowalibyśmy do ministra sprawiedliwości, bo wszystkie drogi tam prowadzą. Chyba że państwo zdecydujecie, że do premiera. Panie pośle, bardzo proszę o ostateczne stanowisko.
Poseł Grzegorz Wojciechowski (PiS):
Dziękuję bardzo. Oczywiście więcej nie osiągniemy, słusznie pani przewodnicząca zauważyła. Odpowiedź pod tym względem jest jednoznaczna i myślę, że zgodzimy się z panem doradcą, że tak to należy dalej poprowadzić.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Czyli przyjmujemy odpowiedź?
Poseł Grzegorz Wojciechowski (PiS):
Przyjmujemy odpowiedź.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Przyjmujemy odpowiedź i tę część zamykamy. Natomiast kierujemy dezyderat do ministra sprawiedliwości?
Poseł Grzegorz Wojciechowski (PiS):
Myślę, że do ministra sprawiedliwości w tym momencie, ponieważ już mamy odpowiedź ministra spraw wewnętrznych, że wystarczający będzie minister sprawiedliwości.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa członków Komisji ma inne zdanie na ten temat? Nie widzę, nie słyszę. Przyjmujemy odpowiedź i kierujemy dezyderat do ministra sprawiedliwości. Bardzo dziękujemy Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dziękuję bardzo. Zamykamy punkt szósty.
W punkcie siódmym mamy rozpatrzenie odpowiedzi ministra sprawiedliwości na dezyderat nr 281 w sprawie umożliwienia skazanemu na karę 25 lat pozbawienia wolności ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie po odbyciu przez niego połowy kary. Kto z państwa zabierze głos? Bardzo proszę.
Główny specjalista w Departamencie Legislacyjnym Prawa Karnego Ministerstwa Sprawiedliwości Agnieszka Tomasiewicz-Celińska:
Dzień dobry. Agnieszka Tomasiewicz-Celińska, Ministerstwo Sprawiedliwości, Departament Legislacyjny Prawa Karnego.
Kara 25 lat pozbawienia wolności ma charakter szczególny i wymierzana jest za najpoważniejsze przestępstwa. Z tego względu są też przewidziane specjalne przesłanki w zakresie warunkowego przedterminowego zwolnienia. W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości przepisy nie mają znamion dyskryminacji ani nie naruszają konstytucyjnej zasady równości. Jasnym jest, że wszyscy są równi wobec prawa. Z art. 41 ust. 1 Konstytucji prawodawca czerpie prawo do ustawowego określania katalogu przestępstw i w konsekwencji kar, środków karnych, jak też zasad, w jakich m.in. kara pozbawienia wolności jest odbywana.
Z tego względu ustanowiony w art. 78 § 3 Kodeksu karnego okres 15 lat odbywania kary pozbawienia wolności, który warunkuje formalne przesłanki do prawa ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie… Należy wskazać, że dla skazanych na karę 25 lat pozbawienia wolności jest to okres dość długi. Jednak Kodeks karny poza tym przepisem również w innych przepisach zawiera ogólną taką regułę, jaką jest połowa kary odbytej pozbawienia wolności, która warunkuje ubieganie się o warunkowe przedterminowe zwolnienie, np. co do przestępców, sprawców, którzy popełnili przestępstwo w warunkach recydywy. Czy to recydywy zwykłej – to jest 2/3 kary, czy recydywy specjalnej – to jest 3/4 kary. Tak samo i w zakresie sprawców skazanych na jedną z najbardziej surowych kar jest przewidziany ten okres dłuższy niż połowa kary.
Z tego względu w ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości nie ma mowy o dyskryminacji i naruszeniu zasad równości wobec prawa. W całości popieram stanowisko wyrażone w piśmie z dnia 25 października. Dziękuję bardzo.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Bardzo dziękuję. Petycję referował pan poseł Grzegorz Wojciechowski. Proszę o pańskie stanowisko.
Poseł Grzegorz Wojciechowski (PiS):
Dziękuję bardzo. Zgadzam się z tym, że jest to kara wyjątkowa z tego katalogu rozszerzonego. Okres 15 lat jest takim okresem, który chyba od zawsze jest, od początku kodeksu, jest więc to pewny taki zasiedziany sposób czy okres, kiedy można wystąpić o warunkowe zwolnienie. Poza tym też nie ma tego katalogu, że 2/3 czy 3/4, czy coś jest w sposób jednoznaczny wskazane. W tej sytuacji chyba pozostaje nam przyjąć odpowiedź, ona jest wyczerpująca. Myślę, że w zakresie kształtowania polityki karnej jest też spójna z pozostałą częścią kodeksu. Dziękuję.
Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn (KO):
Bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa jeszcze zdanie w tym temacie? Nie widzę, nie słyszę. Przyjmujemy odpowiedź, ona naprawdę jest bardzo dobrze uzasadniona. Dziękuję bardzo, zamykamy punkt siódmy.
Kolejny punkt przekazuję panu przewodniczącemu.
Przewodniczący poseł Sławomir Jan Piechota (KO):
Dziękuję bardzo. W punkcie ósmym proszę przedstawiciela ministra sprawiedliwości o przedstawienie odpowiedzi na dezyderat nr 285 w sprawie opłat sądowych dla osób dochodzących roszczeń w sprawach dotyczących zdarzeń medycznych. Kto z państwa? Pani, proszę.
Główny specjalista w Departamencie Legislacyjnym Prawa Cywilnego Ministerstwa Sprawiedliwości Maria Pijawska vel Pakulska:
Dzień dobry. Maria Pijawska vel Pakulska, Departament Legislacyjny Prawa Cywilnego Ministerstwa Sprawiedliwości. Na wstępie chciałabym poinformować, że tożsama petycja wpłynęła również do Ministerstwa Sprawiedliwości pismem z dnia 31 maja 2022 r. Udzielono odpowiedzi negatywnej, tj. stwierdzono brak podstaw do podjęcia prac legislacyjnych w postulowanym zakresie. Tożsama petycja wpłynęła również do Senatu i na posiedzeniu komisji senackiej 4 października 2022 r. przegłosowano decyzję o niewszczynaniu prac w zakresie podnoszonym w petycji.
Przechodząc już do samego stanowiska Ministerstwa Sprawiedliwości, rozważyć należy, że postępowanie cywilne co do zasady ma charakter odpłatny, zaś możliwość uzyskania zwolnienia od kosztów jest odstępstwem od tej zasady wprowadzonym w interesie osób słabszych ekonomicznie. Obowiązujące przepisy, w tym ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, przewiduje możliwość zwolnienia od kosztów sądowych zarówno w całości, jak i w części, jeżeli osoba fizyczna złożyła oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść tych kosztów bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek.
Należy też zwrócić uwagę, że preferowanie pewnej grupy osób poszkodowanych, sposób zwolnienia ich od opłat sądowych mogłoby być rzeczą niekonstytucyjną. Ponadto już tak kończąc, przepisy postępowania cywilnego przewidują m.in. obciążenie kosztami postępowania stronę przegrywającą. Do tego też jeżeli poszkodowany wniesie pozew w sprawie odszkodowawczej, a niestety przegra tę sprawę, to jest jeszcze art. 102 k.p.c., zgodnie z którym zachodzi możliwość orzekania o kosztach na zasadzie słuszności.
Dlatego w ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości brak jest podstaw do podejmowania prac legislacyjnych we wnioskowanym zakresie. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Sławomir Jan Piechota (KO):
Dziękuję bardzo. Petycję referowała pani poseł Prokop-Paczkowska, która dzisiaj nie jest obecna, ale przekazała, że zgadza się z opinią pana Krzysztofa Patera, dlatego poproszę o opinię pana Krzysztofa Patera.
Stały doradca Komisji Krzysztof Pater:
Odpowiedź jest bardzo szczegółowa, wyjaśnia, jak funkcjonuje system opłat sądowych. Dla mnie podstawowa kwestia jest taka, że zdarzenia medyczne traktowane w sposób uprzywilejowany to duży znak zapytania z punktu widzenia społecznego i z punktu widzenia prawnego, dlaczego akurat tego typu zdarzenia miałyby być traktowane w uprzywilejowany sposób. Zwłaszcza że kwestie odszkodowawcze w tym obszarze zdarzeń stają się przedmiotem coraz większego zainteresowania tzw. firm odszkodowawczych.
Proponowałbym Komisji przyjęcie odpowiedzi i w konsekwencji nieuwzględnianie żądania zawartego w petycji.
Przewodniczący poseł Sławomir Jan Piechota (KO):
Dziękuję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie słyszę. Czy wobec rekomendacji, by przyjąć odpowiedź Ministerstwa Sprawiedliwości na dezyderat nr 285, są uwagi? Nie słyszę. Zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła odpowiedź. Dziękuję pani sędzi.
Na tym wyczerpaliśmy porządek tego posiedzenia. Dziękuję wszystkim państwu. Życzę dobrego popołudnia. Zamykam posiedzenie Komisji.