Leksykon budżetowy

A B C D E F G H I J K L M N O P R S Ś T U W Z 
Hasła na literę: P
Poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa
Kategoria: Zobowiązania i należności Skarbu Państwa
Procedura budżetowa

Gdzie szukać w budżecie?

Części budżetowa – Obsługa długu publicznego.
Uzasadnienie – rozdział Państowy dług publiczny, poręczenia i gwarancje oraz należności Skarbu Państwa
Zał. Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych
Dane liczbowe
Dane liczbowe


Definicja formalnoprawna:
Poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa udzielane są przez Radę Ministrów, ministra właściwego do spraw finansów publicznych lub Bank Gospodarstwa Krajowego, w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa.
Poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa dotyczą:
a) spłaty kredytów,
b) wykonania zobowiązań wynikających z obligacji,
c) wypłaty odszkodowania za zniszczone, uszkodzone lub skradzione eksponaty wystawowe (tylko poręczenia),
d) wykonania zobowiązań wynikających z transakcji zabezpieczających przed ryzykiem zmiany stopy procentowej lub ryzykiem walutowym, związanych z poręczonym lub gwarantowanym przez Skarb Państwa kredytem lub emisją obligacji.
Poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa udzielane są na konkretnie wyznaczone cela, jak:
  • rozwój lub utrzymanie infrastruktury,
  • rozwój eksportu dóbr i usług;
  • ochrona środowiska,
  • tworzenie nowych miejsc pracy związanych z daną inwestycją w ramach pomocy regionalnej;
  • wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych będących wynikiem badań naukowych lub prac rozwojowych;
  • restrukturyzację przedsiębiorstw.
Zobowiązania z tytułu udzielonych przez Skarb Państwa poręczeń i gwarancji wykonuje Minister Finansów.
Poręczenie i gwarancja mogą być udzielane po dokonaniu analizy ryzyka wypłat przez Skarb Państwa z tytułu ich udzielenia.
Poręczenie i gwarancja są przede wszystkim terminowe i udzielane do kwoty z góry oznaczonej
Skuteczność poręczenia lub gwarancji jest uzależniona od wniesienia opłaty prowizyjnej od poręczenia lub gwarancji. Opłata prowizyjna od poręczenia lub gwarancji jest wpłacana na rachunek rezerw poręczniowych.
Warunkiem udzielenia poręczenia lub gwarancji jest złożenie wniosku o udzielenie poręczenia lub gwarancji zawierającego dane umożliwiające dokonanie analizy.
Łączną kwotę, do wysokości której mogą być udzielane przez Skarb Państwa poręczenia i gwarancje, określa ustawa budżetowa.
Źródło:
Ustawa z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2003 r., Nr 174, poz. 1689, z późn. zm.), art. 2, 2a-2e, 7, 31.
Komentarz:
Poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa klasyfikowane są jako tzw. zobowiązania niewymagalne lub inaczej dług potencjalny.
Poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa nie są obecnie wliczane do państwowego długu publicznego (PDP). Taka sytuacja miała miejsce do 2005 roku, kiedy wskaźnik PDP obejmował także kwotę przewidywanych wypłat z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji (tzw. zobowiązania potencjalne ważone ryzykiem).
Wypłaty z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji zaliczane są do kosztów obsługi długu Skarbu Państwa
Do podstawowych ograniczeń w udzielaniu poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa należy zaliczyć:
  • konstytucyjny limit 60% relacji PDP/PKB, po przekroczeniu którego nie udziela się poręczeń i gwarancji,
  • ograniczenia w ramach ustawowych procedur ostrożnościowych i sanacyjnych,
  • kwotowe limity zawarte w ustawie budżetowej,
  • w Strategii udzielania poręczeń i gwarancji do 2009 roku przyjmowano dwa dodatkowe ograniczenia: relacja przewidywanych wypłat z tytułu gwarancji i poręczeń Skarbu Państwa do PKB w danym roku nie powinna przekroczyć 1,4% oraz łączne zobowiązania niewymagalne w relacji do PKB na koniec roku nie powinny przekroczyć 4,5%.
Minister Finansów opracowuje wieloletnią Strategię udzielania poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa, której założenia publikowane są corocznie w Strategii zarządzania długiem sektora finansów publicznych.
Na stronach Ministerstwa Finansów corocznie publikowane są Informacje o poręczeniach i gwarancjach udzielonych przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego za poszczególne lata.
Autor (Autorzy): Kamilla Marchewka-Bartkowiak