Odpowiedź na interpelację nr 7249

w sprawie obciążania najmniej zarabiających przedsiębiorców koniecznością zapłaty wysokich zaległych składek ZUS

Odpowiadający: podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Marcin Zieleniecki

Warszawa, 29-11-2016

W odpowiedzi na wystąpienie Pana Marszałka z dnia 4 listopada 2016 r. znak: K8INT7249, przesyłające interpelację Pani Poseł Barbary Bubuli w sprawie obciążania najmniej zarabiających przedsiębiorców koniecznością zapłaty wysokich zaległych składek ZUS, w oparciu o stanowisko Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, a tym samym ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zostały uregulowane w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, z późn. zm.).

Na podstawie powyższej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej wykonują określonego rodzaju pracę najemną lub działalność zarobkową. W tej grupie mieszczą się osoby prowadzące pozarolniczą działalność.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 w związku z art. 13 pkt 4 ustawy systemowej osoby prowadzące pozarolniczą działalność (w tym gospodarczą) podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Ubezpieczenie chorobowe ma dla nich charakter dobrowolny.

Z obowiązku ubezpieczenia wynika obowiązek comiesięcznego opłacania składek za cały okres ubezpieczenia, z wyłączeniem ww. okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone.

Od daty wejścia w życie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz osób z nimi współpracujących stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60%:

- przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale - do składek należnych za okres do 31 grudnia 2008 r.;

- prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy - do składek należnych za okres od 1 stycznia 2009 r. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego.

Zgodnie z treścią art. 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone. W 2016 r. kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego wynosi 4055 zł.

Zatem osoba prowadząca pozarolniczą działalność w 2016 r. opłaca składki na ubezpieczenia społeczne w wysokości 772,96 zł (wraz ze składką na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe). Jest to kwota składek obliczona od podstawy 2433 zł stanowiącej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na rok 2016.

Powyższe rozwiązanie, przewidujące wymierzanie składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność od deklarowanej kwoty, nie niższej niż wskazana powyżej - stanowi o ryczałtowym systemie wymierzania tych składek i jednocześnie o ich uśrednieniu, niezależnie czy przedsiębiorca osiągnął w danym miesiącu niższy przychód ze swojej działalności niż minimalna kwota podstawy wymiaru składek, czy też znacznie wyższy. Nie ma przy tym przeszkód, aby przedsiębiorca w okresach kiedy osiąga lepsze wyniki finansowe deklarował wyższe składki, czy też odkładał część zysku na opłacenie składek za okresy gorsze finansowo lub też opłacał składki „z góry” za kilka miesięcy.

W świetle powyższego osoby prowadzące działalność gospodarczą zobowiązane są opłacać należne składki od właściwej podstawy wymiaru składek określonej obowiązującymi przepisami, w terminach i w pełnej wysokości. Jeżeli płatnik składek, prowadząc działalność gospodarczą nie dopełni tego obowiązku w okresie podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu, obowiązkiem Zakładu jest dochodzenie nieopłaconych składek. Składki są dochodzone za okres, który nie uległ przedawnieniu. Obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości odstąpienia od naliczania odsetek, bez względu na okoliczności, które spowodowały opóźnione objęcie obowiązkiem ubezpieczeń. Odsetki nie są sprawą uznaniową Zakładu, lecz są pobierane z mocy prawa, gdyż zgodnie z art. 23 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, są one należne od płatnika składek, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.). Odsetki za zwłokę liczone są od następnego dnia po upływie terminu płatności do dnia dokonania wpłaty. Dokonywane po terminie wpłaty są natomiast rozliczane zgodnie z art. 55 § 2 Ordynacji Podatkowej oraz § 6 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2008 r. poz. 465, z późn. zm.). Jedynie w sytuacji, gdy spłata należnych składek następowałaby w ramach podpisanej umowy o ratalnej spłacie należności, następuje ograniczenie odsetek, gdyż od następnego dnia, po dniu wpływu wniosku o udzielenie ulgi, naliczana jest opłata prolongacyjna w wysokości 50% stawki odsetek za zwłokę obowiązującej w dniu zawarcia umowy.

Należy mieć ponadto na uwadze, że wnioski o umorzenie należności na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. poz. 1551), można było złożyć w terminie 24 miesięcy od dnia jej wejścia w życie, tj. do dnia 15 stycznia 2015 r. W przypadku wydania przez ZUS decyzji o podleganiu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym lub o wysokości zadłużenia z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne termin na złożenie wniosku o umorzenie jest dłuższy, gdyż wniosek można złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się wydanej decyzji.
W myśl przepisów ustawy abolicyjnej, umorzeniu podlegają składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, za okres od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r., za osoby obowiązkowo podlegające tym ubezpieczeniom z tytułu prowadzonej działalności wraz z należnymi od tych składek odsetkami za zwłokę, opłatami prolongacyjnymi, kosztami upomnienia, opłatami dodatkowymi, a także kosztami egzekucyjnymi. Umorzenie należności na ubezpieczenia społeczne skutkuje umorzeniem nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Pracy za ten sam okres oraz należnych od nich, za ten sam okres, odsetek za zwłokę oraz pozostałych kosztów. Warunkiem umorzenia tych należności jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji o umorzeniu, pozostałych nieobjętych działaniem ustawy, nieopłaconych należności z tytułu składek za okres od dnia 1 stycznia 1999 r., które powinny zostać uregulowane w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji określającej warunki umorzenia.
W przypadku, gdy w tym terminie niepodlegające umorzeniu należności zostaną rozłożone na raty albo zostanie odroczony termin ich płatności, warunek ten uważa się za spełniony po ich opłaceniu, a w tym przypadku nie ma znaczenia długość okresu w jakim należności będą spłacane w ramach udzielonej ulgi. Rozłożenie spłaty zadłużenia na raty umożliwia uregulowanie należności w dłuższym okresie czasu. Jej atutem jest nie tylko zastąpienie odsetek za zwłokę opłatą prolongacyjną od następnego dnia po dniu wpływu wniosku o udzielenie ulgi, ale również ograniczenie negatywnych skutków wynikających z egzekucyjnego dochodzenia zadłużenia. Warunkiem wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia ulgi w spłacie należności jest złożenie wniosku wraz z niezbędnymi do jego rozpatrzenia dokumentami (odpowiedni druk można otrzymać w każdej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS lub pobrać go ze strony internetowej ZUS: www.zus.pl). Przy rozpatrywaniu wniosku o udzielenie ulgi w spłacie należności, zawsze uwzględniane są także możliwości płatnicze zobowiązanego. Jednocześnie w celu wsparcia płatników składek, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej i udzielenia pomocy w rozwiązaniu tego problemu, w ZUS zostali powołani doradcy do spraw ulg i umorzeń. Do ich zadań należy pomoc w skompletowaniu niezbędnych dokumentów oraz w prawidłowym wypełnieniu wniosków, a także doradztwo w wyborze najlepszego rozwiązania pozwalającego na zawarcie układu ratalnego na spłatę zobowiązań.

W zakresie prowadzonych postępowań dotyczących właściwego ustawodawstwa dodatkowo wyjaśniam, że kwestie związane z ustalaniem ustawodawstwa właściwego w zakresie zabezpieczenia społecznego dla obywateli Unii Europejskiej przemieszczających się w ramach UE regulowane są rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (rozporządzenie podstawowe).

Jeden z fundamentów koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego stanowi zasada stosowania jednego ustawodawstwa, określona w art. 11 ust. 1 rozporządzenia nr 883/04, zgodnie z którą osoba przemieszczająca się w ramach UE podlega ustawodawstwu tylko jednego państwa członkowskiego. Czynnikiem decydującym dla ustalenia właściwego ustawodawstwa jest miejsce wykonywania pracy (zasada lex loci laboris), co oznacza, że ustawodawstwem mającym zastosowanie w danym przypadku jest zwykle ustawodawstwo państwa członkowskiego, w którym osoba zainteresowana jest zatrudniona lub wykonuje pracę na własny rachunek. Od tej zasady przewidziano jednakże kilka wyjątków. Dotyczą one niektórych grup zawodowych, osób wykonujących pracę o nietypowym charakterze lub specyfice, tj. pracowników delegowanych, a także osób wykonujących pracę najemną/pracę na własny rachunek w dwóch lub kilku państwach członkowskich UE.

Zgodnie z art. 13 ust. 3 powołanego rozporządzenia osoba, która normalnie wykonuje pracę najemną i pracę na własny rachunek w różnych państwach członkowskich podlega ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym wykonuje pracę najemną. Pragnę zwrócić uwagę, że warunkiem dla zastosowania tego przepisu jest faktyczne wykonywanie danej pracy przez osobę zainteresowaną na terytorium tego państwa członkowskiego, nie zaś samo zawarcie przez nią umowy o pracę z firmą zagraniczną. Jeżeli bowiem ocena faktycznej sytuacji różni się od sytuacji przedstawionej w umowie o pracę, instytucja właściwa powinna oprzeć się na wynikających z oceny ustaleniach rzeczywistej sytuacji osoby, a nie na przedmiotowej umowie.^[1]

Przedstawiając powyższe, należy zwrócić uwagę na to, że ocena każdego przypadku, tj. wyłączenia osoby zainteresowanej z polskiego systemu ubezpieczeń społecznych w związku z wykonywaniem pracy najemnej w innym państwie członkowskim UE jest dokonywana indywidualnie, z uwzględnieniem wszystkich okoliczności istotnych dla danej sprawy. Przepisy wykonawcze zawarte w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego określają procedurę, którą mają obowiązek realizować instytucje ubezpieczeniowe poszczególnych państw członkowskich, w celu prawidłowego ustalenia ustawodawstwa właściwego dla osoby zainteresowanej.

W sytuacjach, w których ponad wszelką wątpliwość ustalono, że pracownik/osoba pracująca na własny rachunek, zgodnie z obowiązującymi regulacjami unijnymi, powinna zostać objęta systemem ubezpieczeń społecznych innego niż Polska państwa członkowskiego, polskie władze/instytucje nie mają możliwości podejmowania działań interwencyjnych.

Z informacji przekazanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wynika, że Zakład regularnie dokonuje kontroli pracodawców pod kątem prawidłowości zgłoszenia pracowników do systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce/innym państwie członkowskim, a także prowadzi postępowania wyjaśniające zarówno z osobami zainteresowanymi, jak i z instytucjami innych państw członkowskich (Wielka Brytania, Litwa, Słowacja), w celu zweryfikowania, czy praca najemna za granicą jest rzeczywiście wykonywana. Również instytucje ubezpieczeniowe innych państw członkowskich podejmują działania, zmierzające do wyeliminowania sytuacji, w których dochodzi do obejścia przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, ponieważ rodzi to dla nich realne konsekwencje finansowe z uwagi na obowiązek pokrywania kosztów leczenia oraz wypłaty świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Należy w tym kontekście podkreślić, że wyłącznie ta instytucja państwa członkowskiego, w którym została zawarta umowa o pracę, dysponuje narzędziami, które może wykorzystać dla zbadania faktycznej działalności gospodarczej firm działających na jej terytorium oraz faktycznego wykonywania pracy przez zatrudnionych w nich pracowników.

W przypadku, o którym mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia 987/2009 (gdy osoba poinformuje ZUS jako instytucję miejsca zamieszkania o wykonywaniu pracy w dwóch lub więcej państwach członkowskich), Zakład dokonuje ustalenia ustawodawstwa mającego zastosowanie w stosunku do tej osoby. Takie wstępne określenie mającego zastosowanie ustawodawstwa ma charakter tymczasowy. Zakład informuje zainteresowaną osobę oraz wyznaczoną instytucję państwa członkowskiego, w którym wykonywana jest praca o ustalonym ustawodawstwie. Instytucją wyznaczoną na Litwie jest Valstybinio socialinio draudimo fondo valdybos Užsienio išmok?ł tarnyba (SODRA), Kalvarij?ł g. 147, Vilnius 08221.

Ustalając tymczasowe ustawodawstwo (niekiedy dotyczy to przypadków, kiedy praca już się rozpoczęła), oddziały ZUS zwracają się do osoby zainteresowanej o przedstawienie odpowiednich dokumentów i informacji potwierdzających wykonywanie pracy za granicą.

Oddziały Zakładu ustalając właściwe ustawodawstwo dokonują oceny stanu faktycznego na podstawie dokumentów oraz posiadanych informacji, w tym otrzymanych z instytucji zagranicznych. Jeżeli w trakcie oceny okaże się, że praca najemna nie jest faktycznie wykonywana w innym państwie członkowskim lub jest wykonywana w zakresie marginalnym, ZUS ustali ustawodawstwo polskie z ogólnej zasady miejsca wykonywania pracy (w tym przypadku działalności na własny rachunek).

W zakresie działań instytucji litewskiej podejmowanych wobec zarejestrowanych na Litwie firm zatrudniających polskich przedsiębiorców, wiele informacji zostało przekazanych przez delegację litewską podczas spotkania, które odbyło się 21 stycznia 2016 r. Podczas tego spotkania delegacja litewska poinformowała o istnieniu 7 firm zatrudniających polskich przedsiębiorców. Prezes Zakładu wskazał, że pismem z dnia 26 stycznia 2016 r. znak: Nr. (7.2)S2-2584 skierowanym do Centrali ZUS, SODRA poinformowała o skontrolowaniu 5 firm zarejestrowanych na Litwie. Instytucja litewska stwierdziła, że tych 5 firm nie prowadzi w rzeczywistości na Litwie działalności a zatrudnione w nich osoby nie wykonują żadnych czynności. Pismo SODRY z dnia 26 stycznia 2016 r. zostało przekazane do wszystkich oddziałów ZUS celem wykorzystania informacji w nim zawartych w przypadku załatwiania spraw dotyczących ustawodawstwa właściwego na podstawie art. 13 ust. 3 rozporządzenia 883/2004. W piśmie SODRY nie wymieniono jednak firmy UAB Suzan Mars.

Z informacji przekazanych przez Prezesa ZUS wynika, że tylko trzy oddziały ZUS rozpatrywały sprawy z zakresu ustawodawstwa dla przedsiębiorców, którzy podpisali umowy o pracę z UAB Suzan Mars. Oddział ZUS w Słupsku rozpatrzył jedną taką sprawę i ustalił dla zainteresowanego ustawodawstwo polskie. Natomiast Oddział ZUS w Chrzanowie rozpatrzył jedną sprawę i ustalił dla zainteresowanego ustawodawstwo litewskie. Oddział ZUS w Krakowie rozpatrywał sprawy przedsiębiorców zatrudnionych przez UAB Suzan Mars zarówno na podstawie rozporządzenia 1408/71, jak i na podstawie rozporządzenia 883/2004.

Jak wynika z pisma Prezesa ZUS, pod rządami rozporządzenia 1408/71 Oddział ZUS w Krakowie w odpowiedzi na wnioski zainteresowanych informował ich, że podlegają ustawodawstwu litewskiemu na podstawie art. 14c. Potwierdzeniem tego były wydane przez instytucję litewską zaświadczenia E 101. Jednak pismem z 15 lipca 2011 r. instytucja litewska poinformowała Oddział ZUS w Krakowie, że w wyniku kontroli stwierdzono, że UAB Suzan Mars nie wykonuje żadnej działalności na terytorium Litwy, a zatrudnieni w tej firmie do wykonywania pracy na stanowisku agentów reklamy obywatele polscy faktycznie nigdy nie pracowali. W związku z tymi ustaleniami instytucja litewska odmówiła potwierdzenia zaświadczeń E 101 na okres od 03 czerwca 2009 r. do 28 kwietnia 2010 r. Instytucja litewska informowała Oddział w Krakowie o odmowie potwierdzenia zaświadczenia E 101 lub jego anulowaniu, podając dane osób, których to dotyczyło. W tych przypadkach zastosowanie miało więc ustawodawstwo polskie.

Po 1 maja 2010 r. Oddział ZUS, działając jako instytucja państwa zamieszkania, rozpatrywał wnioski zainteresowanych o ustalenie ustawodawstwa. Ustalanym ustawodawstwem było ustawodawstwo litewskie. Instytucja litewska początkowo nie kwestionowała takich ustaleń i potwierdzała zaświadczenia Al. Jednak w dalszym etapie instytucja litewska zaczęła informować Oddział w Krakowie o wydanych postanowieniach dotyczących odmowy potwierdzenia zaświadczenia Al lub anulowania zaświadczenia Al.
W postanowieniach tych SODRA wskazywała, że właściwe jest ustawodawstwo polskie z uwagi na to, iż na podstawie kontroli stwierdzono, że firma UAB Suzan Mars nie prowadziła na Litwie żadnej działalności, a zatrudnieni w tej firmie obywatele polscy nigdy faktycznie nie pracowali na terytorium Republiki Litewskiej. W tych sprawach dokonano zmiany ustawodawstwa z litewskiego na polskie. W sprawach, w których instytucja litewska powyższych informacji do Oddziału nie przekazała, ustalonym ustawodawstwem pozostało ustawodawstwo litewskie.

Odnosząc się do wskazanego w interpelacji pisma ZUS z dnia 7 kwietnia 2016 r., znak: 180000/511/96/2016, uprzejmie wyjaśniam, że nie dotyczyło ono osób zatrudnionych w UAB „Suzan Mars”. Pismo to stanowiło odpowiedź na pismo litewskiej instytucji z dnia 22 stycznia 2016 r., znak: Nr. (7.2)3-7887. W piśmie z dnia 22 stycznia 2016 r. instytucja litewska poinformowała, że zostały wydane postanowienia w sprawie odmowy wydania lub unieważnienia dokumentów PD A1 osobom ubezpieczonym przez pracodawców UAB ,,Almand” i UAB ,,Martenas”. Z pisma tego wynika, że to sami pracodawcy wystąpili do instytucji litewskiej o usunięcie danych osób z ,,rejestru osób ubezpieczonych państwowym ubezpieczeniem społecznym oraz osób uprawnionych do otrzymania świadczenia w ramach państwowego ubezpieczenia społecznego Republiki Litewskiej”. Instytucja litewska w piśmie tym wyjaśniła, że usunięcie danych osób ubezpieczonych jest możliwe, gdy instytucja właściwa innego państwa członkowskiego ustali ustawodawstwo dla danej osoby. Do pisma została załączona lista tych osób. Pismem z dnia 7 kwietnia 2016 r. Oddział ZUS w Krakowie udzielił odpowiedzi instytucji litewskiej, informując o swoich ustaleniach w zakresie ustawodawstwa dla każdej z osób wskazanych w załączniku do pisma instytucji litewskiej z dnia 22 stycznia 2016 r.

Tym samym, w świetle obowiązujących przepisów, w przypadku osób prowadzących w Polsce działalność gospodarczą, dla których właściwe jest ustawodawstwo polskie, istnieje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne na zasadach ogólnych wynikających z przepisów krajowych.

Podsumowując należy zauważyć, że system ubezpieczeń społecznych, funkcjonujący w oparciu o ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych wraz z innymi ustawami szczegółowo regulującymi prawo do świadczeń z tego systemu - został powołany w celu realizacji zapisanych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483, z późn. zm.), praw obywateli do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo i po osiągnięciu wieku emerytalnego lub po utracie jedynego albo jednego z głównych żywicieli (renty rodzinne).

Należy zwrócić uwagę, że system ubezpieczeń społecznych gwarantuje świadczenia pieniężne z wymienionych tytułów (w razie wystąpienia wymienionych wyżej ryzyk ubezpieczeniowych) - w zamian za opłacane składki.

System ten nie powinien być traktowany zatem jako instrument polityki gospodarczej. Nie byłoby bowiem właściwym zwiększanie rentowności działalności gospodarczej, kosztem obniżenia poziomu zabezpieczenia społecznego samych ubezpieczonych prowadzących taką działalność, czyli kosztem wysokości ich składek, a w efekcie wysokości świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Warto przy tym przypomnieć, że ciągłość ubezpieczenia i wysokość opłacanych składek, są niezwykle istotne zarówno dla samych przedsiębiorców, jak i dla ich najbliższej rodziny - przekładają się one bowiem bezpośrednio na późniejsze prawo przedsiębiorców do określonych świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz na wysokość tych świadczeń, a w przypadku śmierci przedsiębiorcy – także na prawo do i na wysokość renty rodzinnej dla pozostałych, uprawnionych członków rodziny - tj. wdów lub wdowców i ich dzieci. Podstawa wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego została skalkulowana na takim a nie innym poziomie, po to, aby zagwarantować tym osobom możliwość otrzymania odpowiedniej wysokości przyszłych świadczeń z ubezpieczeń społecznych, nie niższych niż ustawowe świadczenia minimalne, których wypłata jest gwarantowana i finansowana przez budżet państwa.

Obecny system ubezpieczeń społecznych został wprowadzony od dnia 1 stycznia 1999 r. - funkcjonuje zatem już ponad 17 lat. Praktyczne funkcjonowanie systemu ubezpieczeń społecznych jest przedmiotem stałych analiz pod kątem wyboru jak najtrafniejszych rozwiązań przy zmieniających się realiach społecznych. Aktualnie w resorcie rozwoju trwają prace koncepcyjne m.in. nad nowymi zasadami opłacania składek przez przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze. Informacje na temat planowanych rozwiązań zawiera Pakiet "100 zmian dla firm" oraz „Konstytucja Biznesu". Pakiet "100 zmian dla firm" to pierwszy pakiet zmian legislacyjnych przygotowanych przez Ministerstwo Rozwoju, których celem jest wprowadzenie ułatwień dla prowadzenia biznesu. „Konstytucja Biznesu” jest natomiast pakietem zmian instytucjonalno-prawnych, który ma na celu stworzenie nowego, lepszego otoczenia prawnego dla przedsiębiorców, gwarantującego im odpowiednio szeroki zakres praw i obowiązków.

Resort rodziny aktualnie nie prowadzi prac legislacyjnych zmierzających do wprowadzenia nowych przepisów oddłużających czy też przedłużenia obowiązywania ustawy abolicyjnej.

^[1] Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości z dnia 4 października 2012 r. w sprawie C-115/11 Format