Komisje: Finansów Publicznych oraz Gospodarki i Rozwoju, obradujące pod przewodnictwem posła Andrzeja Szlachty (PiS), przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych, rozpatrzyły:
– poprawki zgłoszone w trakcie drugiego czytania do projektu ustawy o systemie instytucji rozwoju (druki nr 3479 i 3533),
– poprawki zgłoszone w trakcie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania zatorów płatniczych (druki nr 3475 i 3577).
W posiedzeniu udział wzięli: Joanna Sauter-Kunach dyrektor Departamentu Prawnego Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii wraz ze współpracownikami, Paweł Zagożdżon główny specjalista w Departamencie Systemu Podatkowego Ministerstwa Finansów, Daniel Mańkowski dyrektor Departamentu Prawnego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wraz ze współpracownikami, Bartłomiej Pawlak wiceprezes Polskiego Funduszu Rozwoju wraz ze współpracownikami, Monika Konikowska-Wójcik dyrektor Departamentu Prawnego Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości wraz ze współpracownikami, Marek Woch radca Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wraz ze współpracownikami, Grzegorz Lang radca prawny Federacji Przedsiębiorców Polskich, Łukasz Dąbroś asystent przewodniczącego Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz lobbysta Dariusz Sikora – Polski Związek Zarządzania Wierzytelnościami.
W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Ewa Soroka, Anna Woźniak, Łukasz Żylik, Ziemowit Uździcki – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych; Monika Bies-Olak, Łukasz Kasiak, Jacek Markiewicz – legislatorzy z Biura Legislacyjnego.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Dzień dobry. Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju.
Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia przewiduje, w punkcie pierwszym, rozpatrzenie poprawki zgłoszonej w trakcie drugiego czytania do projektu ustawy o systemie instytucji rozwoju (druki nr 3479 i 3533), w punkcie drugim, rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w trakcie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania zatorów płatniczych (druki nr 3475 i 3577). Czy są uwagi do porządku dziennego? Wobec niezgłoszenia uwag stwierdzam przyjęcie porządku.
Przystępujemy do realizacji punktu pierwszego, ale wcześniej chciałbym powitać naszych gości. Witam pana Bartłomieja Pawlaka, wiceprezesa Polskiego Funduszu Rozwoju. Witam pana prezesa oraz osoby towarzyszące. Witam osoby upoważnione przez panią minister przedsiębiorczości i technologii. Witam państwa.
Przystępujemy do realizacji punktu pierwszego. Wczoraj na posiedzeniu plenarnym odbyło się drugie czytanie projektu ustawy o systemie instytucji rozwoju. W czasie drugiego czytania została zgłoszona jedna poprawka. Sejm skierował ustawę wraz z poprawką do Komisji w celu przygotowania dodatkowego sprawozdania. Poprawki zostały rozdane, macie państwo poprawki. Proszę państwa, jest poprawka zgłoszona w czasie drugiego czytania w dniu 3 lipca do rządowego projektu ustawy o systemie instytucji rozwoju. Czy są uwagi do poprawki? Biuro Legislacyjne. Bardzo proszę, pan mecenas.
Legislator Łukasz Kasiak:
Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, szanowni państwo, mamy tylko uwagę redakcyjną. Mianowicie w art. 21 w ust. 1 został użyty wyraz „dzięki”. Co do zasady takiego wyrazu nie używa się w języku prawnym. Proponujemy zastąpienie wyrazu „dzięki” wyrazami „na skutek”. Byłby wówczas zapis „finansowanie uzyskane” – nie dzięki, tylko – „na skutek przekazania skarbowych papierów wartościowych, o których mowa (...) lub udzielenia poręczeń lub gwarancji, o których mowa”. Oczywiście jeżeli państwo wyrażą zgodę, możemy dokonamy takiej korekty w dodatkowym sprawozdaniu.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo dziękuję. Chciałbym zapytać przedstawiciela ministerstwa, pana dyrektora Piotra Kudelskiego o stanowisko resortu w tej sprawie.
Dyrektor Departamentu Prawnego Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii Joanna Sauter-Kunach:
Dziękuję bardzo, Joanna Sauter-Kunach. Reprezentuję Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii akurat przy tej ustawie. Upoważnienie przedłożyłam Komisji.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Tak, to było do drugiego punktu. Bardzo przepraszam. Proszę, pani dyrektor.
Dyrektor departamentu MPiT Joanna Sauter-Kunach:
Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, szanowni państwo, wyrażam zgodę na zaproponowaną zmianę redakcyjną.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Jest zgoda rządu. A zatem czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki po uwzględnieniu korekty zaproponowanej przez Biuro Legislacyjne? Nie ma sprzeciwu. Wobec tego stwierdzam, że poprawka została zaopiniowana pozytywnie przez Komisje.
Pozostaje nam jeszcze wybór posła sprawozdawcy, który przedstawi sprawozdanie Komisji na posiedzeniu plenarnym. Na poprzednim posiedzeniu to ja reprezentowałem Komisje. Pozwalam sobie zaproponować, żebym mógł to kontynuować. Czy jest sprzeciw? A zatem posłem sprawozdawcą zostaje poseł Andrzej Szlachta.
Proszę państwa, przystępujemy do realizacji punktu drugiego. Wczoraj na posiedzeniu plenarnym Sejmu odbyło się drugie czytanie projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania zatorów płatniczych. W czasie drugiego czytania zostało zgłoszonych dziewięć poprawek. Sejm skierował ustawę wraz z poprawkami do Komisji w celu przygotowania dodatkowego sprawozdania. Praca nad poprawkami będzie przebiegała w znanej formule: uzasadnienie poprawki, uwagi Biura Legislacyjnego, stanowisko rządu, głos za i głos przeciw. Czy jest sprzeciw? Jest głos pana profesora. Pan Włodzimierz Nykiel. Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Włodzimierz Nykiel (PO-KO):
Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Na początku mam pytanie, czy mamy reprezentanta Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Były związane z tym problemy. Po pierwsze, czy został zaproszony, a po drugie, czy ktoś się pojawił?
Radca Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców Marek Woch:
Panie przewodniczący, Marek Woch. Biuro Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Radca rzecznika. Jestem, panie pośle.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Panie pośle, jest przedstawiciel.
Poseł Włodzimierz Nykiel (PO-KO):
Nie witał pan.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Muszę tutaj wyjaśnić zasadę witania. Według zwyczajów, które mają ugruntowaną tradycję, witamy naszych gości od poziomu ministrów, zastępców oraz dyrektorów reprezentujących instytucje. Wszystkich osób nie witamy enumeratywnie, imiennie tylko in corpore. W wykazie rzeczywiście nie było, ale pan, który reprezentuje Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, jest obecny. Witamy pana serdecznie.
Poseł Włodzimierz Nykiel (PO-KO):
Nie zgłosiłem żadnych zastrzeżeń co do powitania, tyle tylko, że powitanie jest dla mnie informacją.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Rozumiem. Ja też nie wiedziałem, ale już wiemy, że przedstawiciel jest obecny i bardzo się cieszymy.
Proszę państwa, a zatem przystępujemy do omawiania poprawek. Przed sobą mamy druk, każdy z państwa ma także poprawki.
Poprawka nr 1. Są to poprawki zgłoszone przez Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska. Czy ktoś z państwa chciałby przedstawić poprawkę? Pan poseł Jarosław Urbaniak. Poprawka nr 1. Króciutka informacja.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Oczywiście, panie przewodniczący. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, od razu przedstawię uzasadnienie do poprawek nr 1, 2, które merytorycznie się łączą. Z naszej strony rzeczywiście jest to krok do przodu w związku z tym, że w Sejmie równolegle toczą się prace nad zmianą Kodeksu postępowania cywilnego, według starej tradycji Roma locuta causa finita, wiedząc, że minister Ziobro postanowił, że będą drastyczne wzrosty opłat sądowych w procesach cywilnych, które spowodują ni mniej, ni więcej tylko właśnie zatory płatnicze. Wzrosty opłat sądowych spowodują, że poziom opłacalności dochodzenia swoich pieniędzy przed sądem polskim bardzo mocno wzrośnie. Według informacji, jakie pozyskaliśmy, ze wstępnych wyliczeń wynika, że poziom wrośnie nawet do 3000 zł. W związku z tym w art. 10 chcielibyśmy podnieść poziomy rekompensat do takich poziomów, żeby polskiemu przedsiębiorcy rzeczywiście opłacało się dochodzenie własnych pieniędzy. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Biuro Legislacyjne. Stanowisko Biura Legislacyjnego do poprawki.
Legislator Monika Bies-Olak:
Panie przewodniczący, szanowni państwo, nie tyle chodzi o stanowisko do poprawki, tylko o to, że poprawka nr 1 nadaje brzmienie zmianie nr 8 w art. 10. W przypadku przyjęcia owej poprawki zmiana do art. 10 ustawy o zatorach płatniczych będzie się składała z dwóch liter. W związku z tym w przypadku przyjęcia poprawki nr 1 bezprzedmiotowa stanie się poprawka nr 2, która polega na skreśleniu lit. c w pkt 8, tej, której nie będzie zawierała zmiana, jeżeli zostanie przyjęta z pkt 1.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo dziękuję. Teraz zapytam przedstawiciela rządu o stanowisko do poprawki.
Zastępca dyrektora Departamentu Doskonalenia Regulacji Gospodarczych MPiT Piotr Kudelski:
Dziękuję, panie przewodniczący, Piotr Kudelski. Zastępca dyrektora Departamentu Doskonalenia Regulacji Gospodarczych w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii.
Jeżeli chodzi o dwie pierwsze przedłożone poprawki, stanowisko Rady Ministrów do poprawek jest negatywne. Nie wiem, czy mam uzasadniać to stanowisko czy wystarczy...
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo krótko.
Zastępca dyrektora departamentu MPiT Piotr Kudelski:
Jak zauważył pan poseł przedstawiający uzasadnienie do poprawek, należy zauważyć, że w przedłożeniu rządowym i tak jest dokonywany krok do przodu w tym sensie, że w chwili obecnej rekompensata niezależnie od wartości świadczenia wynosi 40 euro. Zostaje ona zwiększona w zależności od wartości należnego świadczenia. W naszej ocenie dalsze zwiększenie należności może spowodować, że relacja interesów pomiędzy dłużnikami a wierzycielami zostanie zaburzona, ponieważ w przypadku przyjęcia poprawki, kiedy należność wynosiłaby 4001 zł, rekompensata praktycznie wynosiłaby około 1000 zł. W praktyce może to oznaczać, że ktoś spóźni się jeden dzień z należnością i będzie przysługiwała rekompensata w takiej wysokości. W naszej ocenie dalszy krok w kierunku zwiększania rekompensat jest nieuzasadniony.
Analogicznie, jeżeli chodzi o poprawkę nr 2. Mamy informacje, że obowiązek funkcjonowania rekompensaty w polskim ustawodawstwie wynika z obowiązku nałożonego w dyrektywie. W praktyce zdarza się też, że rekompensata w jakimś sensie jest nadużywana. Wtedy to dłużnik musi kwestionować jej wysokość i udawać się do sądu. W naszej ocenie zakaz zbywania rekompensaty jest jak najbardziej zasady. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo dziękuję. Jest jeszcze zgłoszenie ze strony społecznej. Bardzo proszę się przedstawić. Pan już u nas był.
Lobbysta Dariusz Sikora:
Dariusz Sikora. Wykonuję zawodową działalność lobbingową. Reprezentuję Polski Związek Zarządzania Wierzytelnościami.
Przychylam się do poprawki. Chciałbym wskazać na trochę praktyczny wymiar poprawki. Tak jak zostało tu wspomniane, zakończyły się już wczoraj prace prowadzone przez Komisję Nadzwyczajną do Spraw Zmian w Kodyfikacjach. Została przyjęta uchwała z poprawkami Senatu do nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego. Według mnie dzisiaj pewnie będzie to przyjęte przez Wysoki Sejm. Przynajmniej tak jest zaplanowane w porządku obrad. Spowoduje to przekazanie nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego do Prezydenta RP. A więc ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zostanie przyjęta i wejdzie w życie jeszcze w sierpniu. Koszty faktycznie są bardzo wysokie.
Dyrektywa, która jest implementowana ustawą, która jest przedmiotem dzisiejszego posiedzenia Komisji, bardzo, bardzo wysoko podnosi koszty sądowe. Po raz pierwszy w historii wymiaru sprawiedliwości, przynajmniej w kontekście stron, które uczestniczą w postępowaniach sądowych, koszty będą tak wysokie. Obliczyłem, że minimalny wzrost kosztów wynosi 150%, a zdarzają się także przypadki, że jest to 1500%. Po raz pierwszy w historii spotykam się z takimi podwyżkami, jeżeli chodzi o wymiar sprawiedliwości.
W dyrektywie faktycznie jest mowa o minimalnej kwocie 40 euro. Jak powiedział przedstawiciel strony rządowej, rzeczywiście jest o tym wspomniane. Chciałbym powiedzieć, jak to jest w praktyce w innych krajach. W innych krajach kwoty te są znacznie wyższe, zaczynają się od 100 euro w górę. W związku z tym wydaje mi się, że powtórzenie 40 euro, 180 euro i 260 euro, jakie jest zaproponowane w poprawce, pokrywa się z kosztami, z jakimi potencjalnie wierzyciel będzie musiał się zmierzyć. W 100% pokrywa to koszty, jakie są ujęte w matrycy kosztów ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Próg 4000 zł również jest progiem bólu dla ewentualnego wierzyciela, ponieważ projektodawca nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego przyjął taki próg kwotowy.
W naszej ocenie poprawka zasługuje na pochwałę. Jest to właściwy kierunek, jaki powinien być przyjęty przez stronę rządową. Z tego, co wiem, było to również powtarzane przez inne środowiska na poprzednich posiedzeniach Komisji czy też w ramach konsultacji społecznych, nie zostało to jednak uwzględnione. Przychylamy się do poprawki. Zwracam się do państwa posłów o przyjęcie poprawki. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo dziękuję. Stanowisko resortu w tej sprawie było prezentowane na poprzednim posiedzeniu. Dzisiaj pan dyrektor je powtórzył. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia? Jest sprzeciw.
W związku z tym kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 1? Kto jest za? Dziękuję. Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu? Bardzo proszę panią sekretarz o podanie wyników głosowania.
Sekretarz Komisji Anna Woźniak:
6 głosów za, 19 głosów przeciwnych, 1 głos wstrzymujący.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
A zatem poprawka nie uzyskała większości, nie została przyjęta.
Mam pytanie do pani mecenas z Biura Legislacyjnego. Czy jest celowość głosowania poprawki nr 2.
Legislator Monika Bies-Olak:
Tak, panie przewodniczący. Niecelowe byłoby głosowanie nad poprawką nr 2 w przypadku, gdyby poprawka nr 1 została przyjęta.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Byłaby bezprzedmiotowa w przypadku przyjęcia. Rozumiem.
Legislator Monika Bies-Olak:
Proszę głosować.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Dziękuję bardzo za tę informację.
Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 2? Jest sprzeciw.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 2? Kto jest za przyjęciem? Bardzo dziękuję. Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę panią sekretarz o podanie wyników głosowania.
Sekretarz Komisji Anna Woźniak:
6 głosów za, 17 głosów przeciwnych, nikt się nie wstrzymał.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
A zatem poprawka nie uzyskała większości, nie została przyjęta przez Komisję.
Przechodzimy do poprawki nr 3. Bardzo proszę pana posła. Rozumiem, że pan poseł będzie reprezentował wnioskodawców. Pan poseł Urbaniak. Proszę o krótkie uzasadnienie.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, drobne uwagi, jak powiedział pan profesor Nykiel, po pewnych wydarzeniach związanych z przedstawicielem Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Oczekiwałbym, że chociażby dzisiaj usłyszymy głos przedstawiciela rzecznika dotyczący tych spraw. Widziałem, że panowie pozytywnie kiwali głowami, kiedy mówiłem o tym, że w Polsce drastycznie wzrosną koszty dochodzenia własnych pieniędzy. W związku z tym jestem, co normalne, zdziwiony odrzuceniem poprawek. W tym brzmieniu ustawa będzie tworzyć zatory, a nie je likwidować.
I moja druga uwaga czysto formalna. Poprawki te w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej – Koalicji Obywatelskiej zgłaszałem wczoraj, zdaje się już po godz. 22.00. Pan dyrektor – nie ma pani minister, nie ma pana wiceministra – raczył powiedzieć, że jest to stanowisko Rady Ministrów. Czy to przejęzyczenie czy mam serdecznie podziękować za to, że pomiędzy godz. 23.00 a godz. 11.00 rano Rada Ministrów raczyła się pochylić nad poprawkami, które zgłosiłem?
Teraz odniosę się do poprawki nr 3, którą warto rozpatrywać razem z poprawką nr 4, dlatego że dotyczą one tej samej materii. Przepisy zawarte w przedłożonym projekcie w art. 13f pozwalają Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzić czynności, w tym czynności kontrolne w stosunku do podmiotów, które nie są stroną transakcji handlowej. Nasza poprawka zmierza w tym kierunku, żeby taką możliwość zlikwidować. Jeżeli taki przepis pozostanie w prawie polskim, będzie stanowił furtkę dla ogromnych nadużyć. Kto będzie o tym decydował? Jeden podmiot handluje z drugim, trzecim. Powstają zatory płatnicze. Nagle urzędnik Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jeden ze stu dziesięciu urzędników tak dobrze opłacanych, zarabiających średnio ponad 10 tys. zł miesięcznie, stwierdzi, że dobierze sobie do kontroli jakiś podmiot z zupełnie innego rewiru. Naprawdę jest to przepis, który otwiera furtkę do ogromnych nadużyć w momencie, kiedy przy okazji kwestii zatorów płatniczych zaczynamy dawać urzędnikom możliwość kontrolowania kogoś zupełnie niezwiązanego ze sprawą.
W związku z tym poprawki nr 3 i 4 likwidują taką możliwość. Jeżeli jest zator płatniczy, jeżeli Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów będzie się tym zajmował, niech zajmuje się tylko podmiotami, które uczestniczą w zatorze płatniczym, a nie dobiera sobie kogokolwiek według własnego widzimisię.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Przyjmuję to jako uzasadnienie dwóch poprawek. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne. Czy są uwagi? Nie ma uwag. Stanowisko ministerstwa wobec dwóch poprawek. Bardzo proszę.
Zastępca dyrektora departamentu MPiT Piotr Kudelski:
Dziękuję, panie przewodniczący. Pozwolę sobie jeszcze odnieść się, wytłumaczyć, dlaczego pozwoliłem sobie użyć sformułowania, że jest to stanowisko Rady Ministrów. Przedłożenie jest rządowe, projekt, nad którym procedujemy w Sejmie, jest przedłożeniem Rady Ministrów. Upoważniony do prezentowania Rady Ministrów jest Minister Przedsiębiorczości i Technologii. A ja dzisiaj mam przyjemność i honor reprezentować ministerstwo z upoważnienia pani minister. Stąd moje słowa, że jest to stanowisko Rady Ministrów wyrażone przez moją skromną osobę.
Jeżeli chodzi o dwie omawiane poprawki, stanowisko rządu jest negatywne. Tytułem wyjaśnienia. Pan poseł nakreślił tutaj trochę dramatyczną wizję nadużywania kompetencji przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i pracowników urzędu. Należy podkreślić, że tego typu uprawnienia są uprawnieniami, którymi prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów dysponuje od wielu lat w innych postępowaniach, które realizuje. To po pierwsze.
Jeżeli chodzi o kwestię tego, że w ramach owego uprawnienia zupełnie bez powodu będą absorbowani inni przedsiębiorcy, jest to niemożliwe, ponieważ w art. 13f ust. 2 wyraźnie jest mowa o tym, co musi zawierać żądanie. Żądanie powinno zawierać wskazanie zakresu informacji, wskazanie celu żądania, wskazanie terminu udzielenia informacji. To nie jest tak, że uprawnienie to jest zupełnie uznaniowe i dowolne ze strony prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że wykreślenie owego artykułu oznaczałoby również wykreślenie ust. 3, który każdemu daje uprawnienie do składania na piśmie z własnej inicjatywy lub na prośbę prezesa wyjaśnień dotyczących zaistniałych sytuacji.
Może jeszcze jedno zdanie odnośnie do sensu tego przepisu. Chyba wszyscy, którzy siedzimy na tej sali, zgodzimy się, że problem zatorów płatniczych w dużej mierze wynika z faktu, że strony transakcji zwykle nie dochodzą swoich uprawnień, które już dzisiaj mają na podstawie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, z uwagi na nierównowagę ekonomiczną. Tak też może być w sytuacji tego postępowania. Strona, ofiara zatorów w obawie o swoje relacje biznesowe nie będzie zainteresowana współpracą, a ścigany dłużnik też w naturalny sposób nie będzie zainteresowany współpracą z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Chodzi o to, żeby prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów mógł sięgnąć także po informacje, które są w posiadaniu innych podmiotów, które mogą mieć wiedzę o transakcji.
Stąd stanowisko rządu jest negatywne. Wykreślenie przepisów postępowanie prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w dużej mierze może uczynić mniej skutecznym. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo dziękuję. Zgłasza się jeszcze pan przewodniczący Meysztowicz. Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Jerzy Meysztowicz (PO-KO):
Zwracam się do przedstawiciela rządu. Prościej zadam pytanie. Jeżeli nie przyjmiemy tej poprawki, to czy pracownicy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów będą mogli rozpocząć kontrole w podmiotach, które nie są związane z postępowaniem dotyczącym zatorów płatniczych? Proste pytanie, będą mogli czy nie będą mogli. Jeżeli będą mogli, to uważam, że należy ograniczyć takie możliwości, dlatego że rzeczywiście nie będzie żadnych podstaw, żeby zakwestionować taką kontrolę. Liczba kontroli, którym są poddawani przedsiębiorcy, jest już tak duża, że przynajmniej w jakiś sposób próbujmy ograniczać kontrole. Jeżeli uważa pan, że przepisy obowiązujące do tej pory umożliwiają pracownikom Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzenie innego typu kontroli, niech robią owe kontrole w sytuacji innych postępowań, a nie przy zatorach płatniczych. Jeżeli zatory płatnicze są specyficznym postępowaniem, to ograniczmy się do takiej kontroli tylko w zakresie podmiotów, które są uczestnikiem właśnie tego postępowania.
W związku z tym poprawka wydaje się bardzo zasadna. Wiem, że rząd zawsze stara się poszerzyć uprawnienia swoich przedstawicieli, swoich urzędników, ale my jesteśmy reprezentantami tych, których musimy bronić przed tego typu działaniami. W związku z tym apeluję do pana, żeby pan jednak przemyślał to, czy nie należałoby albo przyjąć poprawki, albo w ogóle skreślić art. 13f. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Widziałem jeszcze zgłoszenia państwa posłów. Pana też widzę, ale w pierwszej kolejności państwo posłowie. Pan poseł Urbaniak chciał zabrać głos. Bardzo proszę.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Tak. Chciałbym wyjaśnić, panie przewodniczący, ponieważ pani mecenas zwróciła na to uwagę. Moja uwaga dotycząca łączności odnosiła się do uzasadnienia, ponieważ poprawki łączą się merytorycznie, a nie do łącznego głosowania.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Głosować mamy rozdzielnie.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Są one rozdzielne.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Dobrze. Też chciałem o to zapytać. Bardzo proszę.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Według starej zasady słów można powiedzieć wiele, a prawda będzie taka, jaka jest. Jeżeli weźmiemy tekst, który póki co obowiązuje w procesie legislacyjnym, jeżeli zerkniemy do art. 13i, to przeczytamy, że w toku postępowania może być przeprowadzona przez upoważnionego pracownika Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów lub Inspekcji Handlowej, zwanego dalej kontrolującym, kontrola podmiotu, o którym mowa w art. 2, także w przypadku, gdy nie jest on stroną transakcji handlowej. Jest to odpowiedź na pytanie pana przewodniczącego Meysztowicza. Jest to jasno, literalnie powiedziane. Jest otwarcie furtki. To nie jest przeoczenie. Art. 13i stanowi otwarcie furtki, żeby przy okazji jakiegoś zatoru płatniczego można było skontrolować kogokolwiek. Nie ma tutaj żadnego ograniczenia. Jest zapis „może”. Jak może, to może każdego.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Dziękuję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby się jeszcze zgłosić? Bardzo proszę pana, który reprezentuje instytucję lobbingową.
Lobbysta Dariusz Sikora:
Dokładnie Polski Związek Zarządzania Wierzytelnościami.
Dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, w odniesieniu do omawianej poprawki, a raczej do dwóch poprawek, poprawek nr 3 i 4 bardzo trudno zgodzić się ze stroną rządową, że nie będzie to nadużywane, że taki zapis jest konieczny po to, żeby kontrolować podmiot, żeby od podmiotu, który nie jest stroną transakcji handlowej żądać jakichkolwiek informacji. Jest to pewna formuła opresji, pewna formuła wpływania na podmiot.
Powiem państwu jak to wygląda w innych krajach, między innymi w krajach skandynawskich.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Jednak bardzo pana proszę o zwięzłą wypowiedź, ponieważ jesteśmy na etapie przyjmowania poprawek. Jest to proces głosowania. Bardzo proszę o ograniczenie wypowiedzi.
Lobbysta Dariusz Sikora:
Tak, panie przewodniczący, ale jest to istota.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Nie będziemy tutaj rozwijać historii.
Lobbysta Dariusz Sikora:
Dobrze. Nie chcę rozwijać całej historii. Bardzo ważne jest natomiast sformułowanie, ujęcie tego, jak faktycznie wyglądają zatory płatnicze i jak się z nimi walczy. Jest to clou całej ustawy. Mam wrażenie, że dyskusja jest na temat poszczególnych przepisów. Jako przedsiębiorca jestem zdumiony, że przedstawiciel Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w ogóle się nie wypowiada. W takim wypadku w ogóle nie wiem, po co jest ta instytucja.
Jak się natomiast walczy z zatorami? Tak, jak w Polsce wykorzystuje się chociażby mechanizm Jednolitego Pliku Kontrolnego. Wszyscy go znamy. Jest to obecnie pomysł strony rządzącej.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Portugalski pomysł przyjęty przez Platformę Obywatelską.
Lobbysta Dariusz Sikora:
Przyjęty za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości. Pomijam natomiast, kto jest autorem, nie chcę nikogo dyskredytować.
Po to, żeby nie przedłużać, powiem, że wykorzystuje się mechanizm, w którym szuka się podmiotu, który generuje zator, który jako pierwszy jest źródłem generowania zatoru na całej linii transakcji handlowych. Państwo chcą kontrolować wszystkich po drodze. To już nie sprawdziło się w Krajowej Administracji Skarbowej, przez co firmy leciały jak domino. Państwo chcą to powielić.
Dlatego uważam, że przyjęcie poprawek i zlikwidowanie takiego mechanizmu jest potrzebne. Powinno być pójście w takim kierunku, żeby Krajowa Administracja Skarbowa we współpracy z prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przekazywała informacje, gdzie powstaje zator. Taki powinien być właściwy kierunek walki z zatorami. Tak to działa we wszystkich innych krajach. Estonia nawet wprowadziła do tego sztuczną inteligencję. Jesteśmy w tej kwestii dziesięć lat, za przeproszeniem, za Murzynami. Tak to można ująć. Państwo wcale nie idą do przodu, a wręcz przeciwnie, tworzą kolejny aparat, kolejny system, kolejny urząd, kolejne wydziały, zamiast po prostu iść w kierunku, jak to powiedział pan premier Morawiecki, innowacji. Tutaj wręcz przeciwnie, cofamy się od innowacji. Ja jej nie widzę. Chciałbym, żeby wypowiedziało się Biuro Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Być może były jakieś listy, ale na posiedzeniu Komisji, przynajmniej na ostatnim posiedzeniu, nie słyszałem wypowiedzi. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Mam serdeczną prośbę, żeby tutaj, na posiedzeniu nie używać niezbyt zręcznych porównań.
Lobbysta Dariusz Sikora:
Przepraszam, nie chciałem nikogo obrazić.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Zostawmy Murzynów w spokoju.
Pan reprezentujący biuro rzecznika. Zgłosił się pan, który reprezentuje biuro. Zaraz potem pan. Bardzo proszę. Chcieliście państwo, żeby pan się wypowiedział. Pan zgłasza się już od dłuższego czasu. Zaraz pan poseł otrzyma głos.
Radca Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców Marek Woch:
Panie przewodniczący, szanowni państwo, dziękuję, panie przewodniczący, za to, co pan powiedział. Nie będę już odnosił się do wycieczek z pana strony, do czego została powołana instytucja biura rzecznika. Przede wszystkim została powołana dla ochrony i pomocy mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Przypomnę, proszę państwa, że kontekst powołania biura rzecznika był szerszy. Mówię mianowicie o przepisach wprowadzających tzw. Konstytucję biznesu, tak zwaną, ponieważ jest to wiele przepisów z ubiegłego roku, łącznie, i doskonale pan o tym wie, z ustawą – Prawo przedsiębiorców. Dyskusje, proszę państwa, co by było, gdyby... Odsyłam pana do owej ustawy. Jest tam mowa na temat potencjalnych kontroli, tego, co urzędy mogą albo czego nie mogą. W drugiej ustawie rzecznik posiada takie kompetencje, jeżeli chodzi o biuro rzecznika.
Jeżeli chodzi o temat prac nad tą ustawą, było wiele wystąpień od przedsiębiorców. Pozwolę sobie zacytować tylko jedno zdanie, niemniej było wiele korespondencji, która była przekazywana w toku konsultacji legislacyjnych do instytucji, które brały udział w pracach na poszczególnych etapach legislacyjnych: „Kontynuując wymianę doświadczeń w sprawie regulacji prawnych dotyczących wyeliminowania zatorów płatniczych, uprzejmie informujemy, że jesteśmy zwolennikami za dalszymi skutecznymi i strategicznymi rozwiązaniami w zakresie uregulowań dotyczących ograniczenia, a najlepiej likwidacji wielkiego problemu małych i średnich przedsiębiorstw, a mianowicie zatorów płatniczych. Nasze problemy możemy zlikwidować poprzez zdyscyplinowanie firm kupujących”. Proszę państwa, taka korespondencja wpływa do biura rzecznika od wielu miesięcy, wskazując na właściwy kierunek. W trakcie prac stricte legislacyjno-prawnych kierunek ten był przez pana rzecznika podnoszony właśnie na podstawie doświadczeń. Jest to punkt pierwszy.
Drugi punkt. Proszę państwa, gdyby były takie sytuacje, że przedsiębiorca będzie zagrożony jakąś potencjalną nieuprawnioną kontrolą, to biuro rzecznika posiada kompetencje prawne, żeby w tego typu sytuacjach interweniować. Serdecznie proszę, żeby szerzej to wybrzmiało. Jeżeli ktoś poczuje się zagrożony w czasie, w cudzysłowie, jakiejś potencjalnej kontroli, rzecznik posiada... Bardzo prosimy o składanie wniosków. Podejmiemy interwencję. W ten sposób chciałbym zakończyć swoją wypowiedź. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo proszę, zgłaszał się pan poseł Ryszard Gala. Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Ryszard Galla (niez.):
Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Mimo wielkiego szacunku dla pana przewodniczącego, pana doświadczenia w pracy parlamentarnej, mam gorącą prośbę. Panie przewodniczący, niech pan nie idzie drogą pana marszałka Kuchcińskiego, niech pan nie wprowadza cenzury i ograniczeń wypowiedzi. Wie pan, odnoszę wrażenie, że coraz częściej zaczynamy tworzyć bardzo słabą jakość polskiego prawa. Okazuje się, że bardzo często dzieje się tak za przyczyną składania projektów poselskich. Nie ujmuję tutaj nic posłom, ale odpowiedzialność za realizację w większości przypadków jest po stronie rządowej. Dzisiejszy przykład. Przy tak ważnej, istotnej ustawie tak naprawdę mamy przedstawiciela rządu, kiedy powinien być minister konstytucyjny. Nie mamy nikogo zajmującego funkcję sekretarza lub podsekretarza stanu. Nie ujmuję panu dyrektorowi, ale jeżeli państwo zobaczycie, ostatnio przybywa nam ludzi w randze wiceministrów, a na posiedzeniach Komisji coraz częściej ich nie ma. Dlatego chciałbym, żeby raczej o to pan zadbał, żebyśmy tutaj mogli się wypowiadać, ale w obecności osób, które są w pełni odpowiedzialne za przedstawianie stanowiska rządu. Bardzo o to proszę.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Jestem zdumiony pana uwagami. Jako prowadzący muszę reagować, kiedy powaga Komisji jest naruszana. Pan, który reprezentuje firmę lobbingową, użył określenia, że Polska jest daleko za Murzynami. Uznałem to za daleko niestosowne porównanie i apelowałem, żeby pan był uprzejmy stosować język parlamentarny. Tyle i tylko tyle.
Bardzo proszę przedstawiciela rządu o stanowisko.
Zastępca dyrektora departamentu MPiT Piotr Kudelski:
Dziękuję. Panie przewodniczący, szanowni państwo, najpierw chciałbym jeszcze raz odnieść się do wypowiedzi pana posła, który uzasadniał poprawki. Wydaje mi się, że wkradło się tutaj jakieś nieporozumienie odnośnie do samego cytowania art. 13i. Nie będę cytował całego przepisu, ale jest tu mowa nie o kontroli podmiotu, tylko o kontroli u podmiotu. Przepis kończy się sformułowaniem „w zakresie objętym tym postępowaniem”. A więc nie ma możliwości, żeby w ramach tego przepisu pracownicy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów osobę, podmiot trzeci spoza stron transakcji handlowej, rzekomo próbowali inwigilować na inne okoliczności niż informacje, które są niezbędne w kontekście transakcji. Nie wiem, może być to firma, która przechowuje dokumenty strony transakcji, dłużnika. Może to być taka kontrola.
Dalej uspokajając pana posła, chciałbym podziękować za stanowisko przedstawiciela Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Nie możemy zapominać, że jest to ustawa, która jest elementem systemu prawa w Polsce, którego ważnym filarem, jeżeli chodzi o prawa przedsiębiorców, jest Prawo przedsiębiorców. Uprawnienia płynące z tamtej ustawy także znajdują zastosowanie. Sama instytucja rzecznika również służy wsparciem, gdyby się okazało, że mają miejsce jakieś nieprawidłowości.
Jeżeli natomiast chodzi o wystąpienia pana lobbysty, przedstawiciela związku wierzycieli, apeluję o to, żeby dokładnie zapoznać się z projektem. Jeżeli chodzi o przykłady wykorzystywania narzędzi informatycznych w kontekście walki z nierzetelnymi dłużnikami, właśnie o tym stanowią zmiany w art. 5 naszego projektu. Są to zmiany w Ordynacji podatkowej, które upoważniają i zobowiązują szefa Krajowej Administracji Skarbowej do współpracy z prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z zakresie ustalania prawdopodobieństwa opóźnień po to, żeby kontrole nie były, że tak powiem, na ślepo, tylko żeby kontrole i postępowania wszczynane przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów rzeczywiście dotyczyły tych podmiotów, w stosunku do których zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że są sprawcami zatorów. W tym zakresie Krajowa Administracja Skarbowa będzie wykorzystywała wszystkie swoje narzędzia informatyczne, którymi dysponuje, dane z JPK, kwestie STIR-u. Jeszcze raz polecam, żeby zanim zacznie się wygłaszać kategoryczne i trochę niecenzuralne sądy o projekcie, dokładnie się z nim zapoznać. Jest to także wyjaśnione w uzasadnieniu, nawet jeżeli w brzmieniu przepisu na pierwszy rzut oka nie jest to dostrzegalne. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo dziękuję. O głos prosił jeszcze pan poseł Jarosław Urbaniak.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Zaczyna być ciekawie. Zacznę od tyłu. Pan dyrektor przed chwilą powiedział, że w art. 13i, który przeczytałem, a którego pan nie ma czasu zacytować, jest kontrola u podmiotu. W tekście, który posiadam, jest kontrola podmiotu. Zdaje się, że przeszła taka poprawka legislacyjna. Wobec tego chciałbym zapytać Biuro Legislacyjne, czy jest „lub czasopisma” czy bez „lub czasopisma”, czy jest kontrola u podmiotu czy kontrola podmiotu. W poprawce zgłoszonej przeze mnie w imieniu klubu jest kontrola podmiotu, ale ograniczona tylko i wyłącznie do podmiotów, które uczestniczą w transakcji handlowej. Jest to pierwsza uwaga.
Po drugie, jesteśmy na posiedzeniu organu Sejmu Rzeczypospolitej. Nie wolno wygłaszać oto takich kłamliwych stwierdzeń, że Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców uczestniczył w procesie legislacyjnym. Za przeproszeniem, na żadnym posiedzeniu Sejmu na sali plenarnej ani na żadnym posiedzeniu Komisji, łącznie z tym, że wczoraj pan był, przyszedł, został delegowany, tylko że bez uprawnień co do zajmowania stanowiska... Cytowanie listów od przedsiębiorców: „łubu dubu niech żyje nam prezes naszego klubu” wynika z tego, że jest pan pierwszy raz, a my cały czas jako opozycja mówimy o tym, że ustawa ma piękny tytuł o ograniczeniu zatorów płatniczych, a w środku mamy truciznę dla polskich przedsiębiorców, pałkę na to, żeby ich pognębić, a nie metody likwidacji zatorów płatniczych. To o to chodzi. Przedsiębiorcy, owszem, chcą likwidacji zatorów płatniczych, ale ta ustawa tego nie robi. I to jest ten problem.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Było to stanowisko pana posła. Zgłasza się pani mecenas. Bardzo proszę o zabranie głosu.
Legislator Monika Bies-Olak:
Dziękuję. Szanowni państwo, chciałabym wyjaśnić, że była poprawka redakcyjna „u podmiotów” naniesiona na materiał roboczy, ale był przy niej komentarz „zostawić w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów”, ponieważ takie było stanowisko rządu. W związku z tym w sprawozdaniu jest kontrola podmiotu, tak jak było w druku, ponieważ jako Biuro Legislacyjne nie zostaliśmy upoważnieni do naniesienia takiej poprawki redakcyjnej. Przepraszam, nasza poprawka zmierzała do tego, żeby była kontrola podmiotu, a nie u podmiotu. Nie było zgody. W związku z tym w sprawozdaniu art. 13i ust. 1 ma następujące brzmienie: „W toku postępowania może być przeprowadzona przez upoważnionego pracownika Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów lub Inspekcji Handlowej, zwanego dalej kontrolującym, kontrola u podmiotu, o którym mowa w art. 2, także w przypadku, gdy nie jest on stroną transakcji handlowej, zwanego dalej kontrolowanym, w zakresie objętym tym postępowaniem”.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Dziękuję za to wyjaśnienie. Pan przewodniczący Meysztowicz prosi o głos.
Poseł Jerzy Meysztowicz (PO-KO):
Tak. Mam jedną uwagę do wypowiedzi przedstawiciela rzecznika. Powiem szczerze. Zrobimy wszystko, żebyście państwo byli bezrobotni. Mamy tworzyć takie prawo, żeby żaden przedsiębiorca nie musiał zwracać się do was o pomoc. Przygotujemy takie prawo, że przedsiębiorca nie będzie narażony na szykany i nadmierną liczbę kontroli. To jest pierwsza rzecz.
Druga rzecz. Bardzo się dziwię. Rzecznik jest powołany do tego, żeby dbać o interesy przedsiębiorców, tymczasem wczoraj przeczytałem sobie pismo i opinię do przedstawionej ustawy. Państwo tam sugerujecie, że powinno się również zwrócić uwagę na podmioty, które nie są płatnikami VAT-u, a które również są narażone na zatory płatnicze. W związku z tym piszecie państwo w swoim piśmie, że bardzo prosicie, żebyśmy się pochylili nad tą sprawą.
Proszę pana, jeżeli reprezentuje pan urząd, który ma stać na straży ochrony małych i średnich przedsiębiorstw, to waszym obowiązkiem jest, jeżeli macie takie uwagi, przyjść na posiedzenie Komisji z gotową poprawką i walczyć o nią jak lew. Jeżeli będzie zasadna, bardzo chętnie ją przejmiemy. Natomiast pisanie o tym, że w waszej ocenie powinno się coś wziąć pod uwagę i w błagalnym tonie zwracanie się do rządzących, żeby to uwzględnili, to nie jest zadanie rzecznika. Zadaniem rzecznika jest to, żeby przyjść tutaj z gotową poprawką i powiedzieć: „przedsiębiorcy tego oczekują, zwracamy się do Wysokiej Komisji o przyjęcie tej poprawki”. Tak widzę funkcjonowanie rzecznika, a nie jako pisanie prośby na podstawie kilkuzdaniowej opinii na temat sytuacji podmiotów, które nie są VAT-owcami, żeby to uwzględnić.
Takie jest moje zdanie. Następnym razem, kiedy będzie omawiana jakaś ustawa dotycząca małych i średnich przedsiębiorstw, a jest ustawa, która zobowiązuje, żeby każdy tego typu akt prawny był badany pod względem oddziaływania na małe i średnie przedsiębiorstwa, oczekuję, żeby taki akt był dokładnie przeanalizowany, żebyście państwo tak do tego podchodzili. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Dziękuję. Chciałbym tylko przypomnieć, że w przypadku projektów rządowych poprawki mogą składać tylko posłowie.
Proszę państwa, powiedzieliśmy już wiele na temat dyskutowanej poprawki. A zatem czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 3? Pani poseł sygnalizowała. Jest sprzeciw.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 3? Dziękuję. Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o ogłoszenie wyników.
Sekretarz Komisji Anna Woźniak:
7 głosów za, 17 głosów przeciwnych, nikt się nie wstrzymał.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Poprawka nie uzyskała większości, a zatem nie została przyjęta.
Wobec tego przechodzimy do poprawki nr 4. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 4? Jest sprzeciw.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 4? Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Bardzo proszę o ogłoszenie wyników.
Sekretarz Komisji Anna Woźniak:
6 głosów za, 18 głosów przeciwnych, nikt się nie wstrzymał.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
A zatem poprawka nr 4 nie uzyskała poparcia, nie została przyjęta.
Przechodzimy do poprawki nr 5. Czy pan poseł chciałby uzasadnić? Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Urbaniak.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jak już wielokrotnie powiedziałem, piękne opakowanie, śliczny tytuł, natomiast zawartość ustawy bardzo szkodząca polskiej gospodarce i polskim przedsiębiorcom.
Poprawka nr 5. Chciałbym od razu uzasadnić także poprawki nr 6 i 7, dlatego że praktycznie sprowadzają się one do jednego. Patrząc na propozycje rządowe, widać, że kary, które są zawarte w ustawie, są drastyczne i nieproporcjonalne w stosunku do analogicznych przepisów chociażby w zakresie nieuczciwej konkurencji w sektorze bankowym czy w zakresie naruszenia przepisów RODO. To nie może być tak, że co ustawa, Prawo i Sprawiedliwość zwiększa kary dla polskich przedsiębiorców, i to nie o 10%, tylko kilkukrotnie. Dlatego w poprawkach nr 5, 6 i 7 proponujemy obniżenie zaproponowanych przez rząd wysokości kar do takich, jakie funkcjonują w innych analogicznych ustawach.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Biuro Legislacyjne nie ma formalnych uwag do poprawek. Dziękuję. Proszę o stanowisko rządu wobec poprawek. Po kolei. Wprawdzie pan poseł omówił kilka, ale bardzo proszę, poprawka nr 5.
Zastępca dyrektora departamentu MPiT Piotr Kudelski:
Szanowny panie przewodniczący, jeżeli chodzi o poprawkę nr 5, stanowisko rządu jest negatywne. Po to, żeby znowu uspokoić, powiem, że nie są to rozwiązania, które są wymyślone na potrzeby tej ustawy. Jeżeli chodzi o wartości, o widełki, w jakich może się poruszać prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, są to rozwiązania analogiczne jak w innych ustawach, w oparciu o które działa prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Po to, żeby państwa uspokoić, powiem, że obok mnie siedzi dyrektor Departamentu Prawnego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Należy mieć świadomość, że przepisy będą funkcjonowały wobec przedsiębiorców o bardzo różnej skali działalności. Do tej pory nie zdarzyło się, żeby prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył karę wyższą niż kilkaset tysięcy. Widełki muszą być tak rozszerzone, dlatego że jeżeli okaże się, iż dłużnikiem, który nie współpracuje z prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest bardzo duży podmiot, to kwoty muszą go, powiem wprost, zaboleć. Nie może być tak, że są to kwoty, które... Dłużnika, który jest twórcą zatorów. Przecież o tym mówimy.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Panie pośle, proszę chwileczkę poczekać, niech pan dokończy.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Gdzie dziób, a gdzie rufa. Panu się kierunki pomyliły.
Zastępca dyrektora departamentu MPiT Piotr Kudelski:
Dlatego rozwiązania są analogiczne jak w innych ustawach. Ponieważ na bazie innych ustaw nie zdarzyło się – może ktoś z sali mnie poprawi – żeby były zarzuty wobec prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, że nadużywa uprawnień, nie mamy podstaw do przypuszczenia, że w tym przypadku będzie inaczej. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo dziękuję. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 5? Jest sprzeciw.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 5? Dziękuję. Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Bardzo proszę o ogłoszenie wyników głosowania.
Sekretarz Komisji Anna Woźniak:
7 głosów za, 19 głosów przeciwnych, nikt się nie wstrzymał.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Poprawka nr 5 nie uzyskała poparcia, nie została przyjęta.
Przechodzimy do poprawki nr 6. Czy jest sprzeciw? Jest sprzeciw.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 6? Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu? Bardzo proszę panią sekretarz o ogłoszenie wyników.
Sekretarz Komisji Anna Woźniak:
7 głosów za, 12 głosów przeciwnych, nikt się nie wstrzymał.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Poprawka nr 6 nie uzyskała poparcia, nie została przyjęta przez Komisję.
Poprawka nr 7. Czy jest sprzeciw wobec jej przyjęcia? Jest zgłoszony sprzeciw.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 7? Dziękuję. Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Bardzo proszę panią sekretarz o ogłoszenie wyników.
Sekretarz Komisji Anna Woźniak:
6 głosów za, 18 głosów przeciwnych, nikt się nie wstrzymał.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Dziękuję. Poprawka nie uzyskała poparcia, nie została przyjęta przez Komisję.
Przechodzimy do poprawki nr 8. Czy pan poseł chciałby uzasadnić? Bardzo proszę, pan poseł Urbaniak.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Poprawka nr 8 łączy się z ogólną atmosferą, jaką mamy w tej chwili w Polsce. Mianowicie w przedłożonym projekcie w przypadku nadpłacenia kary przez przedsiębiorcę, przepis, który chcemy zmienić, jest sformułowany w ten sposób, że prezes urzędu wydaje decyzję o zwrocie nadpłaconej kwoty. W naszej poprawce proponujemy, żeby to nie było to określone, iż wydaje decyzję, tylko powiedziane wprost, że prezes urzędu zwraca niezwłocznie nadpłaconą kwotę. Chodzi o to, żeby to nie był przepis, w którym jest mowa o decyzji, tylko o zwrocie. Może przedsiębiorcę i interesują decyzje, ale przedsiębiorcę bardziej interesuje zwrot jego pieniędzy.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo dziękuję. Stanowisko rządu do poprawki.
Zastępca dyrektora departamentu MPiT Piotr Kudelski:
Dziękuję, panie przewodniczący. Stanowisko oczywiście jest negatywne. Należy zwrócić uwagę, że poprawka dotyczy ust. 4, w którym wyraźnie jest mowa o sytuacji, że prezes wydaje decyzję określającą wysokość. Jeżeli zaistnieje przesłanka do ustawowego obniżenia z ust. 3 pkt 2, to wydaje decyzję korygującą i zwraca przedsiębiorcy różnicę. Nie może się to odbyć inaczej, że w obiegu byłaby decyzja dotycząca kwoty X, a prezes, do końca nie wiadomo na podstawie czego zwracałby środki. Jest to techniczna strona, która musi być. Wobec tego stanowisko rządu jest negatywne. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Stanowisko Biura Legislacyjnego. Czy są uwagi? Nie ma. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 8? Jest sprzeciw.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 8? Dziękuję. Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Bardzo proszę panią sekretarz o podanie wyników.
Sekretarz Komisji Anna Woźniak:
6 głosów za, 20 głosów przeciwnych, nikt się nie wstrzymał.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
A zatem poprawka nr 8 nie uzyskała większości, Komisja nie przyjęła poprawki.
Pozostała nam ostatnia poprawka nr 9. Pan poseł Urbaniak. Bardzo proszę o uzasadnienie.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Panie przewodniczący, jest to dosyć ważna poprawka próbująca zlikwidować, przynajmniej częściowo, w tym złym projekcie niesymetryczność pozycji przedsiębiorcy i urzędu. Wczoraj na posiedzeniu Komisji zwracałem uwagę na to, że zasada bez odsetek, bez odsetek w obie strony wygląda na symetryczną tak samo jak cała ustawa, kiedy popatrzymy na nagłówki. Kiedy natomiast dokładnie przeanalizujemy procedury, okaże się, że przedsiębiorca będzie miał egzekucję administracyjną po trzydziestu dniach, a swoich racji będzie dochodził w sądzie polskim, w którym terminy załatwiania spraw od trzech lat drastycznie się wydłużają.
W związku z tym proponujemy zmianę przepisu art. 13y tak, żeby spowodować, żeby symetryczność była realna, żeby pieniądze, które państwo zwraca przedsiębiorcy, ponieważ zabrało mu je w sposób niewłaściwy, były oprocentowane. Myślę, że jest to poprawka bardzo ważna także ze względu na realizację zasady państwa prawnego. I przedsiębiorca, i państwo muszą mieć równe uprawnienia. Pan przewodniczący się zgadza. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo dziękuję. Stanowisko rządu do poprawki nr 9.
Zastępca dyrektora departamentu MPiT Piotr Kudelski:
Dziękuję, panie przewodniczący. Stanowisko jest negatywne. Są to rozwiązania analogiczne jak w innych rozwiązaniach.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo dziękuję. Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi do poprawki? Nie ma.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Panie przewodniczący, rozumiem. Pan dyrektor lekką ręką powiedział, że oczywiście rząd się nie zgadza, że stanowisko rządu jest przeciwne. Panie dyrektorze, dlaczego pan kłamie mówiąc, że zaproponowane przez pana...
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Panie pośle.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
... czy przez pana ministerstwo rozwiązania są analogiczne? To nieprawda.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
To już może lepiej.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
To nieprawda. Jest to kłamstwo. Nie wolno jednym zdaniem mówić kłamstwa uzasadniając odrzucenie mojej poprawki. Nie wolno.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Zostawię to bez...
Poseł Jan Szewczak (PiS):
Jest to kłamstwo, panie pośle.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Jest to kłamstwo, i pan dobrze o tym wie. Pan dobrze o tym wie, że zwroty są oodsetkowane. Nie może być tak, że państwo polskie będzie przetrzymywało pieniądze podatnika przez lata i nie zapłaci mu odsetek od tych pieniędzy, kiedy po latach okaże się, że zabrało mu je w sposób niewłaściwy. Z drugiej strony przedsiębiorca po trzydziestu dniach będzie miał komornika administracyjnego.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Dziękuję bardzo. Pan dyrektor. Bardzo proszę o odniesienie się do tych uwag.
Zastępca dyrektora departamentu MPiT Piotr Kudelski:
Dziękuję, panie przewodniczący. Chciałbym doprecyzować, żeby emocje trochę opadły. Kiedy mówię, że rozwiązania są analogiczne jak w przypadku innych podstaw działania prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, mam na myśli chociażby art. 112 ust. 6 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów czy art. 38 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Tam są przyjęte analogiczne rozwiązania. Nie jest mi wiadomo, żeby w przypadku tamtych przepisów powodowały one jakieś nieakceptowalne sytuacje. Wydaje mi się, że tutaj będzie podobnie. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Bardzo dziękuję. Myślę, panie pośle, że honorowo byłoby wycofać się z obraźliwych słów dla osoby, która reprezentuje ministerstwo, ale to pozostawiam już panu. Czy jest sprzeciw wobec...? Chce pan przeprosić. Bardzo proszę.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Panie przewodniczący, pana sugestie wobec przemyśleń moich oraz koleżanek i kolegów są niewłaściwe. Chciałbym powiedzieć, że pan dyrektor jednoznacznie powiedział, że wszędzie są analogiczne rozwiązania. To nieprawda. Podanie kilku przykładów, kiedy pieniądze zwracane przedsiębiorcy przez państwo są nieoodsetkowane, nie oznacza, że generalnie taka jest zasada. Płaci się odsetki. Siedzimy na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. We wszelkich przepisach dotyczących podatków, domiarów podatkowych zwraca się pieniądze oodsetkowane. I to jest generalna zasada. Jeżeli istnieją przepisy dotyczące Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zgodnie z którymi tak nie jest, to są to przepisy, które uderzają w przedsiębiorców. Zwracanie kar, jakichkolwiek pieniędzy, które w niewłaściwy sposób zostały zabrane obywatelowi polskiemu przez państwo polskie, i nienaliczanie odsetek, to jest skandal. To, co mówi pan dyrektor, to tylko zadanie dla rządu i dla Sejmu Rzeczypospolitej, żeby te skandaliczne przepisy, o których mówi pan dyrektor, zmienić.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Tak. Jest to jakaś propozycja, może tutaj sygnalizowana, ale w formie legislacyjnej dopiero do przerobienia. Na podstawie hipotezy... Dopiero jak zmienimy, wtedy będzie można powiedzieć, że pan dyrektor mówi nieprawdę. Jednak w tej sytuacji, w tym stanie prawnym pan dyrektor powiedział prawdę. Tak wygląda sytuacja.
Poseł Jarosław Urbaniak (PO-KO):
Nie, nie. To, że są inne przypadki, to nie znaczy... Pan dyrektor wypowiedział się ogólnie, że we wszystkich ustawach analogicznie jest bez odsetek. To nieprawda.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia? Jest sprzeciw.
Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 9? Bardzo proszę. Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Bardzo proszę panią sekretarz o ogłoszenie wyników.
Sekretarz Komisji Anna Woźniak:
6 głosów za, 23 głosy przeciwne, nikt się nie wstrzymał.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
A zatem poprawka nr 9 nie uzyskała poparcia Wysokiej Komisji, nie została przyjęta.
Omówiliśmy wszystkie zgłoszone poprawki, które mieliśmy omówić na tym posiedzeniu.
Wyczerpaliśmy porządek.
Pozostaje nam powinność wybrania posła sprawozdawcy. Pan przewodniczący Jan Szewczak prosi o głos.
Poseł Jan Szewczak (PiS):
Chciałbym zgłosić pana przewodniczącego Andrzeja Szlachtę, jeżeli wyrazi zgodę.
Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta (PiS):
Czy jest sprzeciw? Dziękuję. Będę reprezentował Komisję podczas sprawozdania.
Bardzo dziękuję. Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję naszym gościom, dziękuję państwu. Następne posiedzenie Komisji mamy o godz. 13.00, za piętnaście minut.