Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów -
na interpelację nr 11183
w sprawie wyboru drogi prawnej do badania przyczyn katastrofy smoleńskiej
Szanowna Pani Marszałek! Odpowiadając z upoważnienia prezesa Rady Ministrów na interpelację pani poseł Jadwigi Wiśniewskiej w sprawie wyboru drogi prawnej do badania przyczyn katastrofy smoleńskiej (SPS-023-11183/12), uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
Zgodnie z intencją prezesa Rady Ministrów i Rady Ministrów po zaistnieniu katastrofy samolotu TU-154M nr 101 w dniu 10 kwietnia 2010 r. natychmiast podjęto działania mające na celu wyjaśnienie jej przyczyn. W tym celu na miejsce zdarzenia niezwłocznie skierowano specjalistów wojskowych i cywilnych zajmujących się badaniem wypadków lotniczych. Pragnę zauważyć, że zgodnie ze standardami wynikającymi zarówno z przepisów prawa międzynarodowego, jak i praktyki stroną uprawnioną do zainicjowania procesu badania przyczyn katastrofy jest kraj miejsca wypadku. Wobec takiego stanu rzeczy władze Federacji Rosyjskiej rozpoczęły badanie katastrofy zgodnie z procedurą Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym podpisanej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. (Dz. U. z 1959 r. Nr 35, poz. 212, ze zm.) i jej załącznika nr 13: Badanie wypadków i incydentów statków powietrznych. Za takim wyborem przemawiał również fakt, że w porozumieniu między Ministerstwem Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej a Ministerstwem Obrony Federacji Rosyjskiej w sprawie zasad wzajemnego ruchu lotniczego wojskowych statków powietrznych Rzeczypospolitej Polskiej i Federacji Rosyjskiej w przestrzeni powietrznej obu państw z dnia 14 grudnia 1993 r. brak było postanowień dotyczących procedury wyjaśniania katastrof.
Mając na względzie powyższe okoliczności, strona polska po dokonaniu analizy opinii polskich specjalistów skierowanych na miejsce wypadku dotyczącej zasadności przyjętego przez stronę rosyjską postępowania zgodziła się na podjęcie współpracy ze stroną rosyjską na podstawie zaproponowanej procedury prawnej. Nie było odrębnej decyzji Rady Ministrów i prezesa Rady Ministrów w sprawie wyboru procedury badania katastrofy smoleńskiej.
Odpowiadając na pytanie dotyczące przeprowadzenia lotu próbnego przed lotem z dnia 10 kwietnia 2010 r. i zabezpieczenia łączności, uprzejmie wyjaśniam, że przed wykonaniem tego lotu zgodnie z obowiązującą instrukcją organizacji lotów statków powietrznych o statusie HEAD (sygn. WLOP 408/2009 § 11 pkt. 9) przeprowadzono lot komisyjny. Łączność realizowana była z wykorzystaniem systemów będących na wyposażeniu statku powietrznego. Szczegółowe informacje w tym zakresie zawiera raport końcowy z badania zdarzenia lotniczego nr 192/2010/11 samolotu TU-154M nr 101 zaistniałego dnia 10 kwietnia 20120 r. w rejonie lotniska Smoleńsk Północny, a także protokół badania zdarzenia lotniczego nr 192/20120/11 - wypadku ciężkiego (katastrofy) samolotu TU-154M numer 101, zaistniałego w 36. Specjalnym Pułku Lotnictwa Transportowego z Warszawy dnia 10 kwietnia 2010 r., w następujących fragmentach - załącznik 4.3.: Przygotowanie samolotu do lotu w dniu 10.04.2010 r. do załącznika nr 4 protokołu: Technika lotnicza i jej eksploatacja oraz pkt 1.9. raportu: Łączność.
Odpowiadając na pytanie dotyczące monitorowania przez polskie służby lotu do Smoleńska, wyjaśniam, że od momentu uruchomienia statku powietrznego na lotnisku Okęcie do momentu przekazania w białoruską przestrzeń powietrzną jego lot był kierowany (monitorowany) przez polskie organy służb ruchu lotniczego.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że szczegółowe informacje w zakresie organizacji wizyt w dniu 7 i dniu 10 kwietnia 2010 r. zawiera wspomniany raport i protokół w następujących fragmentach:
1) załącznik nr 2 protokołu: Organizacja lotów i szkolenia lotniczego - Analiza procesu organizacji wizyt w okresach 7 i 10.04.2010 r. i jego zgodności z dokumentami normatywnymi;
2) pkt 1.17. raportu: Informacje o organizacji i działaniach administracyjnych;
3) pkt 2.6 raportu: Analiza procesu organizacji wizyt w dniach 7 i 10.04.2010 r. i jego zgodności z zapisami dokumentów normatywnych.
Odpowiadając na pytanie dotyczące liczebności ochrony osobistej, uprzejmie wyjaśniam, że zgodnie z danymi przekazanymi przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zadania ochronne podczas wizyty prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 10 kwietnia 2010 r. w Smoleńsku i Katyniu realizowało siedemnastu funkcjonariuszy Biura Ochrony Rządu, w tym: ochrona bezpośrednia prezydenta RP - pięciu funkcjonariuszy, ochrona bezpośrednia byłego prezydenta RP - jeden funkcjonariusz, ochrona bezpośrednia małżonki prezydenta RP - jeden funkcjonariusz, obsługa pokładowa - jeden funkcjonariusz, grupa przygotowawcza - sześciu funkcjonariuszy, lotnisko - dwóch funkcjonariuszy delegowanych do Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Moskwie, nadzór nad działaniami ochronnymi - jeden funkcjonariusz.
Odpowiadając na pytanie dotyczące wyposażenia lotniska Smoleńsk Północny w dniu 10 kwietnia 2010 r. w systemy nawigacyjne, uprzejmie wyjaśniam, że lotnisko wyposażone było w następujące systemy nawigacyjne na podejściu do drogi startowej 26:
1) dwie radiolatarnie prowadzące (NDB) z markerami tworzące punkty radiosygnałowe: DRL o częstotliwości 310 kHz, BRL o częstotliwości 640 kHz;
2) radiolokacyjny system lądowania RSP-6M2 w składzie: radiolokator dyspozytorski DRŁ (radar obserwacji okrężnej), radiolokator lądowania PRŁ (radar precyzyjnego podejścia);
3) wzrokowe pomoce nawigacyjne: oświetlenie nawigacyjne rozwinięte za pomocą urządzenia ŁUCZ-2MU, kodowo-neonowa latarnia lotniskowa typu KNS-4U oraz dwie samochodowe stacje reflektorowe APP-90P.
Szczegółowe informacje w tym zakresie zawiera raport końcowy z badania zdarzenia lotniczego nr 192/2010/11 samolotu TU-154M nr 101, zaistniałego dnia 10 kwietnia 20120 r. w rejonie lotniska Smoleńsk Północny w pkt. 1.8.1.1: Wyposażenie w radionawigacyjne i wizualne pomoce nawigacyjne.
Przedstawiając powyższe wyjaśnienia, pozostaję w przekonaniu, że uzna je Pani Marszałek za wystarczające.
Z poważaniem
Sekretarz stanu
Czesław Mroczek
Warszawa, dnia 2 stycznia 2013 r.