Jak co roku o tej porze Sejm stał się centrum politycznej dyskusji o priorytetach polityki zagranicznej Polski. W czwartkowe przedpołudnie, w drugim dniu 78. posiedzenia Izby, zadania stojące przed polską dyplomacją w 2019 r. przedstawił minister spraw zagranicznych Jacek Czaputowicz. - Celem rządu jest dorównanie w nieodległej przyszłości najbardziej rozwiniętym państwom UE pod względem poziomu życia, czemu sprzyja wzrost gospodarczy na poziomie 5 proc. - tłumaczył szef MSZ. Wystąpieniu ministra przysłuchiwali się prezydent Andrzej Duda, premier Mateusz Morawiecki, członkowie rządu, posłowie i licznie przybyli przedstawiciele korpusu dyplomatycznego.
Minister Spraw Zagranicznych przypomniał, że to ruch „Solidarność” i wynik wyborów parlamentarnych z 4 czerwca 1989 r. uruchomiły łańcuch wydarzeń, które sprawiły, że runęły mury między Wschodem a Zachodem. - Pamiętajmy i bądźmy z tego dumni, że to my, Polacy, rozpoczęliśmy marsz całej Europy Środkowo-Wschodniej ku upragnionej wolności. Bez zwycięstwa „Solidarności” nie byłoby upadku muru berlińskiego i przezwyciężenia podziału kontynentu - powiedział Jacek Czaputowicz.
W dorocznym wystąpieniu przed Sejmem szef MSZ mówił o polskim członkostwie w Unii Europejskiej. Zwrócił uwagę, że przystąpienie do UE było zwieńczeniem starań wszystkich rządów utworzonych po zwycięstwie "Solidarności" w 1989 r. Jacek Czaputowicz zaznaczył, że członkostwo w Unii stało się trwałą płaszczyzną modernizacji naszego państwa, gospodarki i polityki zagranicznej. - Opowiadamy się za silną Unią, cieszącą się poparciem wchodzących w jej skład państw i narodów. Unią, która przyczynia się do wzrostu gospodarczego i dobrobytu tworzących ją społeczeństw. Unią, która wspiera wyrównywanie poziomów życia obywateli wszystkich państw członkowskich - przekonywał minister.
Według szefa MSZ poważnym wyzwaniem dla UE jest Brexit. Jacek Czaputowicz mówił o wynegocjowanej umowie wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii oraz o rozwiązaniach dających dostęp polskim przewoźnikom do rynku brytyjskiego, przyjętych przez UE dzięki aktywnej postawie Polski. Minister przypomniał, że na wypadek Brexitu bez porozumienia Londyn przedstawił plan ochrony obywateli Unii, w tym Polaków, a rząd polski przyjął pakiet rozwiązań legislacyjnych chroniących prawa Brytyjczyków.
Kolejny priorytet polskiej dyplomacji przedstawiony przez Ministra dotyczył Sojuszu Północnoatlantyckiego - w tym miesiącu obchodzimy 20. rocznicę członkostwa Polski w NATO. - Zależy nam szczególnie na wzmacnianiu potencjału odstraszania i obrony Sojuszu. Nasze dążenie, by stać się rdzeniem obecności wojskowej NATO i USA w regionie, jest realne - zaznaczył Jacek Czaputowicz. Wskazał, że w Polsce stacjonują wojska NATO - żołnierze amerykańscy, brytyjscy, rumuńscy i chorwaccy. Przypomniał, że w Elblągu powstało wielonarodowe dowództwo mające koordynować działania Sojuszu na wschodniej flance, a w zachodniej Polsce stacjonuje amerykańska brygada pancerna.
Minister Czaputowicz podkreślał konsekwentny sprzeciw wobec realizacji projektu Nord Stream 2 i poparcie dla krytycznego stanowiska Komisji Europejskiej w tym zakresie. - W 2018 r. zbudowaliśmy koalicję kilkunastu państw, co zaowocowało uzgodnieniem tekstu rewizji tzw. Dyrektywy Gazowej, która utrudni Gazpromowi wykorzystywanie jego uprzywilejowanej pozycji na rynku europejskim. Nie zmienia to naszej negatywnej oceny Nord Stream 2 - zaakcentował szef MSZ. Jednocześnie zaznaczył, że kluczowym projektem dla bezpieczeństwa dostaw gazu jest budowa gazociągu Baltic Pipe, łączącego Polskę, poprzez Danię, a następnie Norwegię, ze złożami gazu na Morzu Północnym.
Wśród priorytetów polskiej polityki zagranicznej przedstawionych przez Jacka Czaputowicza istotne miejsce miały również relacje z USA. Jak powiedział, obejmują one m.in. rozszerzenie obecności sił amerykańskich w Polsce w ramach wzmacniania wschodniej flanki NATO, wspólne projekty dotyczące bezpieczeństwa i obronności, takie jak instalacja amerykańskiego systemu obrony przeciwrakietowej w Redzikowie i współpraca lotnictwa obu państw. - Strategiczne partnerstwo Polski ze Stanami Zjednoczonymi stanowi znaczący składnik wspólnoty transatlantyckiej. Utrzymanie silnych więzi transatlantyckich leży w interesie wszystkich, po obu stronach Atlantyku - ocenił minister.
Wystąpienie szefa MSZ było także poświęcone relacjom polsko-niemieckim. Spośród wyzwań w tym obszarze wymienił w szczególności zagadnienia związane z prawami Polonii i Polaków mieszkających w Niemczech.
Współpraca w ramach Grupy Wyszehradzkiej to kolejny aspekt polskiej polityki zagranicznej w 2019 r., zaprezentowanej przez szefa MSZ w Parlamencie. - V4 stanowi dla Polski ważne ramy prowadzenia polityki regionalnej oraz urzeczywistniania interesów regionu Europy Środkowej na arenie międzynarodowej. Jądrem współpracy politycznej Grupy pozostaje szeroko rozumiana agenda unijna - tłumaczył. Szef polskiej dyplomacji przypomniał, że w styczniu i czerwcu ub. roku wypracowaliśmy wspólne stanowisko ws. przyszłości UE, sformułowane w deklaracjach premierów.
W wystąpieniu Ministra Spraw Zagranicznych nie zabrakło też odniesienia do inicjatywy Trójmorza. Jacek Czaputowicz zaznaczył, że ten mechanizm politycznej współpracy 12 środkowoeuropejskich państw w sektorze transportu, energetyki i szeroko rozumianej agendy cyfrowej rozwija się pomyślnie. - Rozwój połączeń transportowo-komunikacyjnych w układzie północ-południe przyczyni się do pogłębienia współpracy regionalnej w tej części Europy oraz wzmocnienia całej UE. Warszawski szczyt Trójmorza w 2017 r. przyniósł tej inicjatywie wsparcie USA, zaś szczyt w Bukareszcie w 2018 r. poparcie ze strony instytucji europejskich i Niemiec oraz zapoczątkował przejście od ustaleń polityczno-koncepcyjnych do międzyrządowych decyzji budżetowych - opisywał minister Czaputowicz.
- Sytuacja na Wschodzie stanowi dla Polski duże wyzwanie - podkreślił Jacek Czaputowicz. Zwrócił uwagę na agresywną politykę Rosji wobec Ukrainy, czego przejawem jest konflikt w Cieśninie Kerczeńskiej. Jak dodał, towarzyszą temu m.in. wytężona wojna informacyjno-propagandowa, destabilizacja sytuacji na Bałkanach, utrzymywanie konfliktów na Kaukazie i w Naddniestrzu. – Polska opowiada się za zdecydowaną reakcją na te działania. Ewentualny dialog z Federacją Rosyjską w ramach struktur euroatlantyckich i europejskich powinien być uzależniony od spełnienia postulatów społeczności międzynarodowej - przekonywał szef MSZ.
W swoim wystąpieniu minister Czaputowicz poruszył też kwestię stosunków z Izraelem. Wyraził przekonanie, że podpisanie w czerwcu 2018 r. wspólnej deklaracji premierów zamyka ubiegłoroczny spór wokół nowelizacji ustawy o IPN. - W tym kontekście ze smutkiem i konsternacją odnotowujemy, że ze strony niektórych polityków izraelskich nadal płyną pod adresem Polski i Polaków niesprawiedliwe oskarżenia. Niestety, jest to także efekt wieloletnich zaniedbań w dziedzinie polityki historycznej i braku adekwatnych reakcji na szkalowanie na świecie wizerunku naszego kraju, które doprowadziły do umocnienia fałszywych stereotypów - ocenił szef MSZ.
Na zakończenie Jacek Czaputowicz podziękował Sejmowi za prowadzenie aktywnej dyplomacji parlamentarnej na szczeblu przewodniczących Izb, komisji, kilkudziesięciu grup bilateralnych i stałych delegacji parlamentarnych. - Działalność Pań Posłanek i Panów Posłów w sprawach zagranicznych to nieocenione uzupełnienie wysiłków Prezydenta RP i rządu. Liczę na dalszą owocną współpracę w tym zakresie - podkreślił. Powiedział, że okazją do wspólnych działań będą liczne, ważne rocznice przypadające w 2019 r., m.in. 15-lecie przystąpienia Polski do UE, 30. rocznica zwycięstwa „Solidarności” w wyborach 4 czerwca 1989 r., czy 450-lecie Unii Polsko-Litewskiej.
Po wysłuchaniu informacji szefa MSZ o priorytetach polskiej dyplomacji w 2019 r. do wystąpienia odniósł się prezydent Andrzej Duda. Podczas konferencji prasowej podkreślił, że polityka zagraniczna jest realizowana w sposób zaplanowany od dawna i ma ona swoją ciągłość. Prezydent podkreślił, że Polska jest jednym z niewielu państw Sojuszu Północnoatlantyckiego, które realizują zobowiązanie wydatkowania co najmniej 2 proc. PKB na cele obronne, co stawia Polskę w NATO w uprzywilejowanej pozycji. - To jest podkreślane w tej przestrzeni międzynarodowej, że Polska jest odpowiedzialnym, dotrzymującym słowa sojusznikiem, co oczywiście, nas cieszy - zaznaczył Andrzej Duda. Podziękował parlamentowi za przyjęcie ponad rok temu ustawy zobowiązującej Polskę do podniesienia tych wydatków do poziomu 2,5 proc. PKB do 2030 r. i zaapelował do rządu o szybsze podniesienie wydatków na obronność. Zaznaczył, że polska armia bardzo potrzebuje modernizacji. - Powinniśmy czynić wszystko, aby odejść od poradzieckiego sprzętu, i żeby nasze wojsko służyło i miało do wykorzystania na cele naszej obrony wyłącznie takie wyposażenie, które dzisiaj jest wyposażeniem armii państw NATO, które jest wyposażeniem nowoczesnym, odpowiadającym wymogom współczesnego pola walki, będącym w awangardzie współczesnej techniki militarnej, techniki innowacyjnej - ocenił prezydent Duda.
Prezydent nawiązał także do obecności Polski w ONZ. - Pracując w Radzie Bezpieczeństwa pod hasłem „Pokój przez prawo”, mówimy o problemie okupacji Krymu, o problemie zawłaszczonego przez Rosję terytorium Ukrainy, chcemy, żeby ta sytuacja się znormalizowała, nie uznajemy przesunięcia granic siłą w Europie, stanowi to jaskrawe pogwałcenie zasad prawa międzynarodowego - zaznaczył Andrzej Duda, który zaakcentował również sukces konferencji klimatycznej COP24 w Katowicach, bo - jak podkreślił - "Polska została wówczas pokazana jako państwo odpowiedzialne, bezpieczne i sprawne".
Prezydent nawiązał także do zbliżających się wyborów do Parlamentu Europejskiego oraz polskiego parlamentu zwracając się z apelem do wszystkich stron sceny politycznej o "konstruktywną debatę publiczną, żeby w sprawach zagranicznych, ważnych dla Polski mówić jednym głosem". - Żeby nie było takich sytuacji, że polscy politycy oczerniają Polskę poza granicami czy do zagranicznych mediów, bo to jest dla mnie sytuacja niezwykle bolesna, która przekracza ramy debaty politycznej - podkreślił. Prosił, żeby miarkować się w tym zakresie, bo jak zaznaczył, Polska się świetnie teraz rozwija i to stwarza dla nas szansę kolejnych awansów w różnego rodzaju strukturach międzynarodowych, co jest niezwykle istotne, i co powinno mieć fundamentalne znaczenie dla każdego, kto chce rozwoju Polski. Prosił, żeby była to kampania budowania.
Fotogaleria: Instagram, Flickr
Retransmisja oświadczeń dla prasy Prezydenta RP
Retransmisja konferencji prasowej szefa MSZ
***
Polish Diplomacy Objectives for 2019 Presented in the Sejm. Foreign Minister: The Government Aims to Catch Up with the Most Developed EU Countries
As every year at this time, the Sejm became the centre of a political discussion of the priorities of Poland’s foreign policy. On Thursday morning, on the second day of the 78th meeting of the House, Foreign Minister Jacek Czaputowicz presented the objectives of Polish diplomacy for 2019. “The aim of the Polish government is to catch up with the most developed EU countries in the near future in terms of living standards, something that the economic growth of 5% will help to achieve,” said the Foreign Minister. His presentation was attended by President Andrzej Duda, Prime Minister Mateusz Morawiecki, members of the government, Parliament, and numerous representatives of the diplomatic corps.
The Minister of Foreign Affairs reminded that it was the Solidarity movement and the results of the memorable 4th June 1989 parliamentary election in Poland that sparked a chain of events that led to the walls between the East and the West coming down. “Let us remember and take pride in the fact that it was us, Poles, who began the march of Central and Eastern Europe towards the long-awaited freedom. If it had not been for Solidarity’s victory, the Berlin Wall would not have come down, and the continent’s division would not have been overcome,” said Jacek Czaputowicz.
In his annual speech in the Sejm, the head of the Ministry of Foreign Affairs talked about Polish membership of the European Union. He emphasised that the accession to the EU crowned the efforts of all governments formed after the Solidarity’s victory in 1989. Jacek Czaputowicz pointed out that Poland’s EU membership has become a lasting foundation for the modernisation of the state, its economy, and foreign policy. “We advocate a strong Union, one that enjoys the support of its constituent states and nations; a Union that fosters economic growth and prosperity of its societies; a Union that helps to ensure equal living standards for the citizens of all member states,” said the minister.
In the Foreign Minister’s opinion, Brexit is a serious challenge for the EU. Mr Czaputowicz spoke about the negotiated exit deal for the United Kingdom, and the solutions that give Polish hauliers access to the British market, adopted by the EU thanks to Poland’s active involvement. The minister reminded the audience that London has set out plans for protecting EU citizens, including Poles, in case of a no-deal Brexit, and the Polish government has adopted a legislative package to safeguard the rights of Britons.
Another priority of Polish foreign diplomacy is related to the North Atlantic Alliance. This month marks the 20th anniversary of Poland’s NATO membership. “We are particularly interested in enhancing the Alliance’s deterrence and defence potential. Our aspiration to be the core of NATO and US military presence in the region is real,” said the minister as he reminded the audience that American, British, Romanian and Croatian NATO troops were stationed in Poland, and that Elbląg was now home to a multinational headquarters tasked with coordinating the allied activities along the eastern flank, while an American armoured brigade was stationed in western Poland.
Minister Czaputowicz emphasised Poland’s consistent opposition against the Nord Stream 2 project, and its support for the European Commission’s criticism of the project. ”In 2018, we built a coalition of a dozen or so states and agreed on the wording of the revision of the Gas Directive, which should make it difficult for Gazprom to exploit its privileged position on the European market. This has not changed our negative opinion about Nord Stream 2,” emphasised the minister. He also pointed out that the Baltic Pipe, a gas pipeline that will link Poland, through Denmark and Norway, with the gas fields of the North Sea, is a key project for the security of gas supply.
Among the Polish foreign policy priorities presented by Jacek Czaputowicz, the relations with the US played an important role. According to the minister, they include the extension of US military presence in Poland as part of the strengthening of NATO’s eastern flank, joint security and defence projects, such as the installation of the American missile defence system in Redzikowo, and the cooperation between the air forces of the two countries. “Poland’s strategic partnership with the United States represents a significant component of the transatlantic community. Maintaining strong transatlantic links is in everyone’s interest, on both sides of the Atlantic,” said the minister.
The Foreign Minister’s speech also covered the Polish-German relations. Among the challenges in this area, he mentioned in particular the issues related to the rights of the Polish diaspora and the Poles living in Germany.
The cooperation within the Visegrad Group (V4) is another aspect of the Polish foreign policy in 2019 presented by the head of the Foreign Ministry in Parliament. “For Poland, the V4 provides an essential framework for pursuing regional policy and advancing the interests of Central Europe in the international arena. The broad EU agenda remains at the core of the V4 political cooperation,” explained the head of Polish diplomacy, adding that in January and June last year we worked out a common position on the EU’s future, laid out in declarations adopted by the prime ministers.
The Foreign Minister also dealt with the topic of the Three Seas Initiative. Jacek Czaputowicz emphasised the successful development of this political cooperation mechanism of twelve Central European countries in such sectors as transport, energy, and the broadly defined digital agenda. ”The expansion of the north-south transport links will contribute to the deepening of regional cooperation in this part of Europe and to the strengthening of the EU as a whole. The Warsaw Three Seas summit of 2017 brought about US support for the initiative, whereas the Bucharest summit in 2018 secured support from European institutions and Germany, and marked the project’s transition from the political and conceptual phase to intergovernmental budgetary decisions,” explained Minister Czaputowicz.
The situation in the East is a major challenge for Poland, emphasised the minister. He drew the audience’s attention to Russia’s aggressive policy towards Ukraine, as evidenced by the conflict in the Kerch Strait, which is accompanied by an intensive disinformation and propaganda war, the destabilisation of the situation in the Balkans, and maintaining the frozen conflicts in the Caucasus and the Transnistria. ”Poland favours a decisive reaction to these actions. Any possible dialogue with the Russian Federation as part of the Euro-Atlantic and European structures should be contingent on the fulfilment of the demands from the international community,” said the head of the Ministry of Foreign Affairs.
In his speech, Minister Czaputowicz also tackled the issue of Poland’s relations with Israel. He expressed his belief that the joint declaration of the prime ministers, signed in June 2018, ended last year’s dispute on the amendment to the Act on the Institute of National Remembrance (IPN). “In this context, we note with sadness and dismay the fact that some Israeli politicians are still voicing unjust accusations against Poland and the Poles. Unfortunately, this is also a consequence of long-time negligence in historical policy and a lack of adequate reactions to the fact that Poland’s image has been tarnished abroad, which has reinforced false stereotypes,” said the minister.
In conclusion, Jacek Czaputowicz thanked the Sejm for its active parliamentary diplomacy at the level of the heads of chambers, committees, the several dozen bilateral groups, and the permanent parliamentary delegations. “Honourable Members of the House, your activity in the field of foreign affairs constitutes an invaluable contribution to the efforts of the President of the Republic of Poland and the government. I look forward to our further fruitful cooperation in this regard,” he emphasised, adding that this year will provide several opportunities for joint activities, since many important anniversaries take place in 2019, including the 15th anniversary of Poland’s accession to the EU, the 30th anniversary of Solidarity’s victory in the elections of 4th June 1989, and the 450thanniversary of the Union of Lublin.
After the Minister of Foreign Affair’s presentation of the Polish diplomacy priorities for 2019, President Andrzej Duda referred to it during the press conference, emphasising that Poland’s foreign policy has been carried out in a pre-planned way and has its continuity. The President underlined the fact that Poland is one of the few North Atlantic Alliance members that have met the obligation of spending at least 2 per cent of their GDP on defence, which puts Poland in a privileged position in NATO. “It is acknowledged internationally that Poland is a responsible ally that keeps its word, which we are naturally happy to hear,“ said Andrzej Duda. He thanked the Parliament for the adoption, over a year ago, of a law obligating Poland to increase its defence spending to 2.5 per cent of its GDP by 2030, and he appealed to the government to increase the defence budget faster. He pointed out that the Polish armed forces were badly in need of modernisation. “We should do our utmost to stop using the post-Soviet equipment, so that our armed forces can serve our defence using only the kind of equipment that is used by NATO armies nowadays, that is, modern equipment that satisfies the needs of the contemporary battlefield, and which is on the leading edge of contemporary innovative military technology,” said President Duda.
The President also referred to Poland’s presence in the United Nations. “In our work in the Security Council, under the slogan ‘Peace through law’, we raise the problem of the occupation of the Crimea, and of the Ukrainian territory appropriated by Russia. We want for the situation to normalise. We do not recognise European borders moved by force, which is a flagrant violation of the rules of international law,” emphasised Andrzej Duda. He also stated that the COP24 climate conference in Katowice was a success since, as he stated, “Poland was shown as a responsible, safe, and effective country.”
The President also addressed the topics of the upcoming elections to the European Parliament and to the Polish parliament. He appealed to all the sides of the political scene for “a constructive public debate, and for all parties to speak with a single voice as far as foreign policy is concerned.” “So we can avoid situations where Polish politicians slander Poland abroad or in the international media, since it is a very painful situation for me, which goes beyond the framework of a political debate,” he emphasised, asking for restraint since, as he said, Poland was developing very well at the moment which created opportunities for further advancement in various international structures, which was very important and should be of fundamental importance to anyone who wanted for Poland to develop. He asked for the campaign to be constructive.
Photo gallery:
Instagram: https://www.instagram.com/sejmrp/
Flickr: https://www.flickr.com/photos/sejmrp/albums/72157677175665447