Odpowiedź na interpelację nr 9581
w sprawie prześladowań i zniesławień środowisk narodowych przez pracowników organów publicznych
Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Jarosław Zieliński
Warszawa, 02-03-2017
Szanowny Panie Marszałku,
w odpowiedzi na interpelację numer 9581 Posła na Sejm RP Pana Roberta Winnickiego w sprawie prześladowań i zniesławień środowisk narodowych przez pracowników organów publicznych uprzejmie przedstawiam informacje pozostające w zakresie właściwości Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Na wstępie należy wskazać, że w dacie przywołanej w niniejszej interpelacji (tj. maj 2016 roku) w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA), w ramach ówczesnego Departamentu Kontroli, Skarg i Wniosków, funkcjonował Zespół do Spraw Ochrony Praw Człowieka, zwany dalej „Zespołem”, do którego zadań należało prowadzenie monitoringu spraw dotyczących zjawisk związanych z przestępstwami z nienawiści oraz podejmowanie działań mających na celu przeciwdziałanie tego rodzaju zjawiskom. Zespół był odpowiedzialny za realizację zadań wynikających z krajowych i międzynarodowych dokumentów dotyczących problematyki ochrony praw człowieka, takich jak koordynowany przez Pełnomocnika Rządu do spraw Równego Traktowania Krajowy Program Działań na rzecz Równego Traktowania na lata 2013 – 2016, czy też z konwencji i innych aktów prawa międzynarodowego, których Polska jest stroną (np. Międzynarodowa Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej, Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, Decyzja nr 9 Rady Ministerialnej OBWE dotycząca zwalczania przestępstw z nienawiści). Zespół odpowiadał także za sprawozdawczość przed podmiotami krajowymi i międzynarodowymi z wykonywania postanowień zawartych w ww. dokumentach oraz wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach pozostających we właściwości Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Realizacja powyższych zadań odbywała się we współpracy z Policją.
Ponadto uprzejmie informuję, że jeżeli w wyniku monitoringu spraw dotyczących zjawisk związanych z przestępstwami z nienawiści pracownicy Zespołu powzięli informacje, z których wynikało, iż mogło dojść do popełnienia czynu wyczerpującego znamiona przestępstwa z nienawiści, przekazywali oni wiedzę w tym zakresie Policji, co następowało w ramach współpracy wewnątrzresortowej. W tym miejscu trzeba podkreślić, że korespondencja wewnątrzresortowa kierowana przez komórkę organizacyjną MSWiA do Policji, nie jest przekazywana przez Ministerstwo podmiotom trzecim oraz nie jest upubliczniana.
Należy również zauważyć, że sam fakt przekazywania Policji przedmiotowych informacji, w celu przeprowadzenia czynności polegających na zbadaniu ich treści oraz dokonaniu oceny prawnokarnej, nie determinuje wyników ww. badania i oceny. Zgodnie z przepisami prawa, to Policja posiada kompetencje do dokonania oceny prawnokarnej pozwalającej na stwierdzenie czy wyczerpane zostały znamiona przestępstwa. Konsekwencją przeprowadzenia tej oceny jest podjęcie decyzji o wszczęciu postępowania przygotowawczego albo o odmowie jego wszczęcia. Z kolei podjęcie decyzji w ww. zakresie należy wyłącznie do organów ścigania, tj. Policji lub prokuratury. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie jest władne do wyrażania ocen prawnych zdarzeń faktycznych w sprawach indywidualnych. Właściwa komórka organizacyjna w MSWiA jest jedynie informowana o wynikach podjętych czynności.
Jednocześnie należy wskazać, że w przywołanej przez Pana Posła sprawie dotyczącej „produkcji naklejek”, w wyniku dokonanej przez Policję oceny prawnokarnej zgłoszenia nastąpiło wszczęcie postępowania przygotowawczego. Zgodnie z procedurą karną, zebrane w tej sprawie materiały zostały przekazane do prokuratury. Z informacji posiadanych przez resort spraw wewnętrznych i administracji wynika, że po przeprowadzonej analizie Prokuratura Rejonowa w Wodzisławiu Śląskim wniosła w dniu 21 grudnia 2016 roku do Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim akt oskarżenia przeciwko osobie fizycznej o popełnienie czynu stypizowanego w art. 256 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j.: Dz. U. z 2016 r., poz. 1137 z późn. zm.), stosownie do którego kto w celu rozpowszechnienia produkuje, utrwala lub sprowadza, nabywa, przechowuje, posiada, prezentuje, przewozi lub przesyła druk, nagranie lub inny przedmiot, zawierające treść propagującą faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołującą do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Wskazane postępowanie sądowe pozostaje obecnie w toku.
Ponadto uprzejmie informuję, że w wyniku dokonanego przeglądu zadań realizowanych przez poszczególne komórki organizacyjne MSWiA, podjęto decyzję o likwidacji z dniem 17 października 2016 roku Zespołu do Spraw Ochrony Praw Człowieka, którego koordynatorem, w okresie przywołanym w interpelacji, był wymieniony przez Pana Posła pracownik Ministerstwa. Zadania wykonywane przez Zespół zostały przekazane do innej komórki organizacyjnej, tj. do Departamentu Analiz i Polityki Migracyjnej MSWiA. Ponadto z ww. pracownikiem przeprowadzono rozmowę, podczas której wskazał, że nie było jego zamiarem pomawianie bądź zniesławianie wymienionych w jego piśmie środowisk, a celem prowadzonej przez niego ówcześnie korespondencji z Policją, miała być jedynie konsultacja, która odbywała się w ramach współpracy wewnątrzresortowej.
Z poważaniem,
MINISTER
SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI
z up. Jarosław Zieliński
Sekretarz Stanu