Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 5143

w sprawie wypowiedzi ministra spraw zagranicznych z dnia 29 marca 2012 r. dotyczącej umowy o partnerstwie strategicznym Polski i Chin

   Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelację pana posła Mariusza Oriona Jędryska (pismo nr SPS-023-5143/12 z dnia 30 maja br.) w sprawie wypowiedzi ministra spraw zagranicznych z dnia 29 marca br. dotyczącej umowy o partnerstwie strategicznym Polski i Chin poniżej przedstawiam odpowiedzi na pytania zadane w ww. interpelacji.

   1. Czy wiadomo jest, z jakiego planu i w jaki sposób Polska zamierza skorzystać ze współpracy z Chinami?

   MSZ przygotował szczegółowy plan instytucjonalizacji partnerstwa strategicznego z Chinami, który został przekazany naszym partnerom w Pekinie 29 marca br. Podczas wizyty premiera ChRL Wen Jiabao w Polsce (25-27 kwietnia br.) strona chińska przyjęła ogólne założenia polskiego planu i obecnie trwają rozmowy dotyczące szczegółowych rozwiązań. Partnerstwo strategiczne zostało przez nas z jednej strony wykorzystane do stworzenia nowych kanałów dialogu z Chinami (m.in. regularnej wymiany wizyt, utworzenia polsko-chińskiego komitetu ds. współpracy), z drugiej zaś strony podjęte zostały kroki mające na celu umożliwienie lepszej synchronizacji aktywności polskiej administracji względem Chin - jesteśmy w trakcie tworzenia zespołu międzyresortowego ds. partnerstwa strategicznego Polska - Chiny, który powinien zapewnić bardziej efektywną koordynację działań oraz ich długofalowe planowanie wobec ChRL.

   2. Od podpisania przez prezydenta RP umowy o współpracy z Chinami minęło już trochę czasu. Czy w związku z tym może Pan wskazać jakieś efekty współpracy wynikające z ww. umowy?

   Partnerstwo strategiczne nie zostało zawarte w postaci umowy, a jedynie ogłoszone w przyjętej podczas wizyty prezydenta RP wspólnej deklaracji. Stanowi ono przede wszystkim podkreślenie znaczenia wzajemnych relacji dla obu stron. Rząd polski dąży obecnie, wykorzystując podwyższoną rangę kontaktów, do rozbudowy kanałów dialogu i współpracy dwustronnej. Efektem tych działań jest podjęcie m.in. następujących uzgodnień:

   - Stworzenia mechanizmu regularnych szczytów Polska - Chiny na szczeblu premierów, które odbywałyby się co 2 lata (jest to olbrzymi skok jakościowy, biorąc pod uwagę fakt, iż poprzednia wizyta premiera Chin w Polsce miała miejsce 25 lat temu).

   - Utworzenia komitetu ds. współpracy Polska - Chiny, który będzie służył wspólnemu, długofalowemu planowaniu rozwoju relacji dwustronnych.

   - Stworzenia mechanizmu konsultacji strategicznych Polska - Chiny, który będzie się odbywał co roku na poziomie ministrów lub wiceministrów spraw zagranicznych.

   - Przyjęcia uzgodnień, zgodnie z którymi Polska i Chiny będą regularnie organizować Forum Współpracy Akademickiej oraz Forum Miast i Regionów celem wspierania, w ramach partnerstwa strategicznego, współpracy naukowej i lokalno-samorządowej.

   3. Jak już wspomniałem, Polska jest naturalnym liderem w regionie środkowo-wschodniej Europy (na razie dostrzegły to jedynie Chiny). W związku z tym pytam Pana Ministra, czy Polska ma swój plan w tej sprawie (bycia liderem) i jaki on jest (jeżeli w ogóle jest)?

   Rząd RP docenia uznanie strony chińskiej dla naszej pozycji oraz znaczenia w Europie Środkowej, o czym świadczy wybór naszego kraju na gospodarza szczytu z udziałem 16 premierów Europy Środkowej oraz Chin. Polska aspiruje do odgrywania aktywnej roli w regionie oraz do promowania jego interesów. Należy przy tym zaznaczyć, iż fakt bycia bądź nie liderem, wynika z określonego postrzegania danego kraju przez innych aktorów, nie zaś z opracowanych przez niego planów lub przyjętego nazewnictwa. O pozycji i znaczeniu Polski w Europie decyduje zdolność do podejmowania współpracy z innymi aktorami regionalnymi celem skutecznego forsowania oraz ochrony interesów zarówno własnych, jak i całego regionu. Założenie to leży u podstaw polityki zagranicznej naszego kraju.

   4. Czy w związku z informacjami o tym, że w Chinach również prowadzone są badania na rzecz wydobycia gazu łupkowego, zamierza Pan stymulować jakąś współpracę w tym kierunku?

   Sprawa rozwoju zasobów gazów niekonwencjonalnych w Chinach jest przedmiotem zainteresowania MSZ od dłuższego czasu, z uwagi na geopolityczne implikacje tego sektora. Temat współpracy z Chinami w obszarze gazu z łupków, w szczególności w wymiarze geostrategicznym, gospodarczym, regulacyjnym, technologicznym, środowiskowym i biznesowym, był podnoszony w trakcie rozmów z partnerami chińskimi podczas wizyt:

   - ministra spraw zagranicznych ChRL w Warszawie (5 sierpnia 2011 r.);

   - prezydenta B. Komorowskiego w Chinach (18-22 grudnia 2011 r.);

   - premiera ChRL w Warszawie (25-27 kwietnia 2012 r.).

   W toku rozmów obydwie strony potwierdziły wolę współpracy w tym obszarze. Dotyczy to zwłaszcza wymiany informacji i doświadczeń. Przykładem współpracy jest udział strony chińskiej w konferencji na temat dobrych praktyk w sektorze węglowodorów niekonwencjonalnych, zorganizowanej w Warszawie w dniu 7 marca br., wspólnie z Międzynarodową Agencją ds. Energii. Prowadzone są rozmowy dotyczące udziału strony chińskiej w kolejnej konferencji w Warszawie, organizowanej przez MSZ jesienią br. Możliwości współpracy na poziomie biznesu są ograniczone, ponieważ, ze względów formalnych, w Chinach tylko krajowe spółki mogą otrzymać koncesje na eksploatację surowców naturalnych.

   Z wyrazami szacunku

   Podsekretarz stanu

   Grażyna Bernatowicz

   Warszawa, dnia 15 czerwca 2012 r.